Historiek en context

Villa in cottagestijl gebouwd in opdracht van de heren Michielsens en Goris, naar een ontwerp door de architecten Léopold De Coninck en Maurice Potié uit 1922. Op het aanpalende perceel (nummer 5) bouwden De Coninck en Potié in 1926 een iets grotere cottagevilla in opdracht van de weduwe P. Meeus-Maquinay, die in 1982 werd gesloopt voor een nieuwbouwvilla. Alle overige percelen van het bouwblok gevormd door Vijverlaan, Della Faillelaan, Ahornenlaan en Sorbenlaan werden vermoedelijk in 1923 aangekocht door Tony Deckers voor de creatie van een villapark en 'country club' naar ontwerp van de architect Jos Ritzen, dat slechts gedeeltelijk werd gerealiseerd.

De villa Michielsens-Goris is een representatief voorbeeld van de landhuisbouw door Léopold De Coninck en Maurice Potié, die tijdens de jaren 1920 van dit type cottagevilla hun handelsmerk maakten. Opgericht in 1909, was het succesvolle architectenbureau drie decennia lang actief tot 1937. Potié zette de praktijk vervolgens minstens tot begin jaren 1950 onder eigen naam verder. Zowel tijdens de beginjaren als het interbellum liet het bureau zich in strikt stedelijke context opmerken met een architectuur in Frans geïnspireerde neorégencestijl, ontleend aan de klassieke beaux-artstraditie. Haast even exclusief was de voorkeur voor de pittoreske 'Old English'-stijl, geïnspireerd op de traditionele Engelse architectuur uit de 16de eeuw, in de landhuisontwerpen van het bureau bestemd voor residentiële verkavelingen. Hun eerste reeks cottagevilla's, waaronder de eigen woning van De Coninck, kwam al vóór de Eerste Wereldoorlog tot stand in de wijk van de Lourdesgrot in Edegem. Met in totaal een veertigtal woningen, drukten De Coninck en Potié tijdens de jaren 1920 hun stempel op de vroege ontwikkeling van de Nieuw-Parkwijk "Den Brandt". Na hun eerste cottage aan de Hagedoornlaan in 1920, bouwde het bureau het jaar daarop de negen woningen van hetzelfde standaardtype voor de bouwmaatschappij "Voorspoed" aan de Acacialaan. De meest voorname cottagevilla's kwamen vervolgens tot stand aan de Della Faillelaan, waar een opmerkelijke reeks van een tiental van dergelijke landhuizen het straatbeeld bepaalt.

Typische kenmerken van de cottagearchitectuur door De Coninck en Potié zijn de materiaalpolychromie van bak- en natuursteen in combinatie met houtbouw, het door elkaar toepassen van stijl- en regelwerk, ruwe beraping, decoratieve metselverbanden en leien schaliën, het plastische karakter van de informele, ogenschijnlijk organisch gegroeide volumes met complexe dakconstructies, aangevuld met levendige details als luifels, bow-windows, erkers, dakkapellen en schoorstenen. Daarbij zijn meerdere types plattegronden te onderscheiden, van de bescheiden burgercottage tot de standingvolle villa voor de gegoede klasse, met als constante de dominante inplanting van de ruim bemeten traphal in de kern van de woning. De villa Michielsens-Goris is naar plattegrond en opstand nauw verwant met de villa Tyck-Vekemans aan de Hagedoornlaan, en de villa Corijnen-Van Linden aan de Vijverlaan, die ongeveer gelijktijdig tot stand kwamen, en de villa Giacomini uit 1932 aan de Della Faillelaan. Zij behoren alle vier tot het type van gemiddelde oppervlakte en standing.

Architectuur

Vrijstaand ingeplant in de breedte van het perceel, op een compacte, quasi rechthoekige plattegrond van drie bij drie traveeën, omvat de villa twee bouwlagen onder een complex, overkragend schilddak met dakkapellen. De constructie bestaat uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, schaars verwerkt met witte natuursteen voor hoekblokken, met gebruik van houtbouw en bepleistering voor de geveltop, en rode pannen als dakbedekking. De door regelmaat beheerste, symmetrische opbouw van de villa doet geen afbreuk aan het pittoreske streven van dit type landhuisbouw. Naast de dominante dakconstructie, wordt het karakter vooral bepaald door het sterk geprononceerde, met een puntgevel bekroonde middenrisaliet van de voorgevel. Daarbij vertoont de geveltop een tweeledig overkragende opbouw in stijl- en regelwerk met windborden. De driezijdige houten erker van het salon flankeert het inkomportaal, dat wordt beschermd door een gestrekt, houten luifeltje. Verder bestaat de ordonnantie van de voor- en tuingevel hoofdzakelijk uit brede, drieledige kozijnen, voorzien van het oorspronkelijke schrijnwerk en loodglas. De erker van de eetkamer en het risaliet van de dienstingang markeren de noordelijke zijgevel, de typische 'inglenook' van het salon is in de zuidelijke zijgevel opgetrokken tot een risaliet. Eveneens bewaard zijn de houten inkomdeur en het door de haag overgroeide smeedijzeren voortuinhek. De garage dateert uit 1939.

De plattegrond is georganiseerd rond de centraal ingeplante, ruime traphal met geïncorporeerde vestibule, die aangevuld met vestiaire en office de volledige diepte van de woning inneemt. Volgens de bouwplannen bevindt de eetkamer zich aan de noordzijde van de traphal; de keuken met dienstingang sluit hier bij aan. Het salon met haard in de vorm van een 'inglenook' beslaat de volledige zuidflank, palend zowel aan de straat als het terras en de tuin. De eerste verdieping groepeert rondom de traphal drie slaapkamers waarvan de grootste met annex boudoir, en de badkamer; het dakniveau herbergt drie mansardekamers en een zolder, bereikbaar via de zoldertrap.