erfgoedobject

Modernistisch appartementsgebouw

bouwkundig element
ID
215414
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215414

Juridische gevolgen

Beschrijving

Modernistisch appartementsgebouw opgetrokken in opdracht van Laurent Deneef, naar een ontwerp door architect François Dens uit 1938. Voor de bouw werd een neoclassicistisch burgerhuis gesloopt, in 1869 voor de weduwe Van Assche ontworpen door architect L. Van Opstal. Voor Deneef had Dens in 1934-1935 al een bestaand 19de-eeuws herenhuis, gelegen Van Noortstraat 16, verbouwd tot opbrengsteigendom met appartementen. Verdeeld over acht bouwlagen omvat het programma acht flats en een conciërgewoning. Het complex maakt deel uit van een groep van een vijftiental hoogbouwflats, die in deze periode rond het Stadspark of in zijn onmiddellijke omgeving werden opgetrokken. Zij vormden de voorbode van de totale transformatie die deze residentiële wijk in de loop van de jaren 1950-60 zou ondergaan, waarbij de ooit zo voorname heren- en burgerhuizen uit de jaren 1860-80 op een handvol na verdwenen.

François Dens, die als architect actief was vanaf 1906 tot begin jaren 1950, ontplooide een succesvolle loopbaan in dienst van de burgerij en het bedrijfsleven. Al vanaf de vroege jaren 1920 legde hij zich toe op het grotere appartementsgebouw van hoge standing, dat in stijl evolueerde van beaux-arts, over art deco naar een zakelijk modernisme. Ontstaan aan het einde van het interbellum, behoort het appartementsgebouw Deneef tot deze laatste groep, gekenmerkt door een sterk versoberde vormgeving en een doorgedreven functionalisme in programma en ruimtelijke indeling. Naar typologie en opstand is het gebouw sterk verwant met het appartementsgebouw Goldmuntz aan de Prins Albertlei, dat Dens in 1936 samen met de architect Gustaaf Van Meel ontwierp.

Waar de constructie uit een betonskelet met baksteeninvulling bestaat, kreeg de gevel een parement vermoedelijk uit kunststeenplaten - vandaag overschilderd - op een hoge arduinen plint. De twee traveeën brede opstand wordt in hoofdzaak verticaal gemarkeerd door de gestapelde rechthoekige erkers in de rechter travee, bedoeld om de lichtinval en het uitzicht van de appartementen te optimaliseren. Doorgetrokken dorpels en vensteromlijstingen in een asymmetrische compositie, bepalen de horizontale en oppervlaktegeleding. De drieledige stalen inkomdeur en het souterrainvenster met typisch boogmotief zijn bewaard; het overige vensterschrijnwerk is vernieuwd.

Het gebouw is opgetrokken op een L-vormige plattegrond en omvat één appartement van hoge standing per verdieping. Het trappenhuis met bewaarde lift bevindt zich in het verlengde van de inkomhal; de conciërgewoning, fietsenstalling en privé-kelders nemen het vanaf de straat toegankelijke souterrain in. Volgens de bouwplannen bestaan de appartementen uit een ruime suite van hal, eetkamer en salon. Opmerkelijk is de lange office met inbouwkasten, die het woongedeelte achter de traphal door verbindt met het dienstcompartiment in de middenzone van het appartement. Dit laatste omvat de keuken met terras en de meidenkamer. Verbonden door een lange gang bevinden zich in de achterbouw twee slaapkamers - de grootste met een klein balkon, met de badkamer tussen beide in. Het gelijkvloerse appartement boet aan woonruimte in vanwege de inkomhal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 18#11167 en 18#12148, 1869#472.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Lift

De personenlift in het trappenhuis achterin de inkomhal werd in 1939 door de Antwerpse liftenbouwer E. Thièry geïnstalleerd in een gesloten schacht. De elektrische lift met metalen ophangsysteem biedt plaats aan vier personen (nominale last: 320 kg) en ontsluit negen niveaus. Identieke stalen harmonicadeuren met koperen handgreep sluiten de bordessen af. Enkel de kelderverdieping is voorzien van een houten zwaaideur. Bij alle bordesdeuren bevindt zich een in de muur ingewerkte originele metalen doos met oproepknop, lampje en plaatje met vermelding ‘lift’. De liftkooi met houten wanden, vloer en plafond wordt met een houten harmonicadeur met koperen handgreep afgesloten. Tegen de achterste kooiwand bevindt zich een ovale spiegel. Een origineel verlichtingselement in het plafond verlicht de kooi. In een zijwand steekt een gegraveerd metalen bedieningsbord met negen zendknoppen en een stopknop. Een koperen naamplaatje herinnert aan liftconstructeur E. Thièry.

  • Informatie verkregen via attestaanvrager (28 februari 2023).
Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Modernistisch appartementsgebouw [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215414 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.