erfgoedobject

Watertoren van 1935

bouwkundig element
ID
215621
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215621

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Watertoren van 1935
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Deze watertoren, gelegen langs een landelijke straat in Boom, uitkijkend op de omliggende akkers, werd in 1935 opgericht door PIDPA, de Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie Antwerpen.

De watertoren is een gaaf bewaard, typisch voorbeeld van de manier waarop in het interbellum in België watertorens werden geconcipieerd. Men kan een reeks watertorens uit die periode onderscheiden op basis van hun constructiemethode. Het gaat om zes- of achtzijdige watertorens in betonskeletbouw, met een sokkel bestaande uit steunen van gewapend beton die onderling door ringbalken worden verboden. Op deze sokkel staat een bredere betonnen kuip steunend op horizontale betonbalken. De ruimte tussen de betonnen vakwerkstructuur wordt met metselwerk opgevuld, meestal onbekleed, soms met een cementering of schilderlaag. De watertoren in Boom is een exemplaar met zeshoekige sokkel met invulmetselwerk in rode baksteen.

Vanaf de jaren 1930 gaat men deze typologie combineren met een Intzekuip. Een Intzekuip is een in oorsprong ijzeren kuip met kegelvormige bodem, die op een cilindrische of licht kegelvormige sokkel wordt geplaatst. Deze typische vorm van smalle sokkel met brede kuip, vaak getypeerd als "waterhoofd", bepaalde de watertorenbouw in België vanaf de jaren 1880-1890. De watertoren aan de Nachtegaalstraat in Boom is hiervan een voorbeeld, met een Intzekuip van 260 kubieke meter, en is tevens één van de twee watertorens in België waarbij de balkenstructuur uitwendig zichtbaar is; de andere watertoren die volgens dit concept werd gebouwd, dateert van 1934 en staat in Waver.

De watertoren in Boom heeft een zeszijdige sokkel in gewapend beton met invulmetselwerk in rode baksteen. Aan de kant van de straat een inkomportaal in brede betonnen omlijsting, waarin volgend opschrift is verwerkt in art-deco-lettertype: "PIDPA PROVINCIALE EN INTERCOMMUNALE DRINKWATERMAATSCHAPPIJ DER PROVINCIE ANTWERPEN 1935". De sokkel bestaat intern uit drie bouwlagen, met centraal een betonnen spiltrap, die doorloopt tot aan het dak, door de kuip heen. De sokkel wordt verlicht door gekoppelde, rechthoekige vensteropeningen, met fraai houten schrijnwerk met roedeverdeling. Bovenaan de sokkel een bijkomende reeks horizontale, smalle vensteropeningen. Op de sokkel, een cilindervormige waterkuip van het Intzekuiptype, met een capaciteit van 260 kubieke meter. De kuip is eveneens opgebouwd uit een betonnen structuur met invulmetselwerk. De kuip heeft een gebogen betonnen afdekking.

  • VAN CRAENENBROECK W. 1991: Eenheid in verscheidenheid. Watertorens in België, Brussel, 70, 103, 109, 169.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watertoren van 1935 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215621 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.