erfgoedobject

Duitse militaire post Corbystraat 16

bouwkundig element
ID
215885
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215885

Juridische gevolgen

Beschrijving

Bovengrondse betonnen constructie op erf van hoeve op adres Corbystraat 16, ten zuidoosten van het bos van Houthulst, ten noordwesten van Vijfwegen, ten zuidwesten van Stadenberg en Staden. In de onmiddellijke omgeving zijn nog drie betonnen militaire posten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven.

Historiek

Duitse betonnen post, opgetrokken aan de zuidoostelijke hoek van het Bos van Houthulst, een omgeving die tijdens de oorlog zwaar versterkt werd, temeer dat deze zone ook net ten noorden van Vijfwegen gelegen is, waar tijdens de oorlog een spoorwegenknooppunt was uitgebouwd met verschillende opslagplaatsen voor materiaal en munitie. Op zo’n 100 meter ten zuiden van onderhavige constructie was bijvoorbeeld een munitiedepot aangelegd, met vierkante opslagplaatsen.

In de onmiddellijke omgeving van deze constructie werden – zeker vanaf de zomer van 1917, vermoedelijk ook vroeger – heel wat barakken en betonnen posten opgetrokken, evenals prikkeldraadversperringen. Volgens een Belgische kaart van juni 1918 zijn deze barakken vrij symmetrisch aangelegd. Deze constructies maakten geen deel uit van een specifieke stelling of 'Riegel' (dwarsstelling). In deze omgeving werden, zeker in 1918, batterijen gevestigd. Volgens de bewoners was er een wasserij gevestigd op de boerderij en fungeerde de constructie als opslagplaatsje.

Deze omgeving werd aan het begin van het geallieerde Bevrijdingsoffensief veroverd. Op 28 september 1918, de eerste dag van het geallieerde Bevrijdingsoffensief, waren Belgische linieregimenten erin geslaagd het Vrijbos (bos van Houthulst) en de 'Wald Riegel' in te nemen, dit evenwel tegen hoge verliezen. De volgende dag zetten Belgische linieregimenten hun aanval in vanaf de lijn Stadenreke – Blauwepanne – Vijfwegen, die ’s nachts door de Saksische bezetters was ontruimd: vanaf hier konden ze in één ruk oprukken tot aan de weg Ondank-Stadendreef (huidige Soetestraat en Drevestraat) en de eerste reeks verdedigingswerken van de 'II. Stellung' innemen. Bij het kruispunt Ondank zou het Vierde Linieregiment nog een zware Duitse tegenaanval te incasseren krijgen. Een Duitse tegenaanval draaide uit op een slachting. De Belgische eenheden zouden uiteindelijk het pleit winnen dankzij de inzet van Franse en Belgische artillerie: om 18u was de Belgische Derde Infanteriedivisie meester van Stadenberg.

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie, met rechthoekig grondplan van ongeveer 300 x 355 centimeter. Aan de buitenzijde is de constructie gegoten tegen een houten bekisting. Het dak en de zijmuren van de constructie zijn gegoten op/tegen gegolfd plaatijzer (bewaard), met een breedte van één meter, bovenaan aan elkaar vastgeklonken door twee U-vormige profielen van 95 centimeter lengte. De constructie is opgetrokken op een betonnen fundament (vloer) van 400 x 400 centimeter. Opvallend aan deze constructie is het zadeldak, die mogelijk diende als vorm van camouflage tegen vijandelijke observatie. Een ander opvallend element is de geringe dikte van de muren, amper 35 centimeter dikte. Toegang (hoogte 170 x breedte 85cm) aan oostelijke zijde.

  • Brussel, Koninklijk Legermuseum: Collectie militaire stafkaarten, Houthulst-Staden (Plan Directeur), 30/10/1917; Art.Monartskarte Ieperen-Nord, 1/9/1918 – 19/7/1918 (samengevoegde kaart).
  • Ieper, Kenniscentrum In Flanders Fields Museum: Collectie militaire stafkaarten, Lagenkarte der Gruppe Staden, 27/2/1918.
  • Zonnebeke, Memorial Museum Passchendaele 1917: Collectie militaire stafkaarten, Belgium, 20 S.E., Ed. 4A, 17/9/1917; Dixmude (Plan Directeur Armée Belge), 1/6/1918.
  • Captured German Trench and Operations Maps from the National archives (CD-rom uitgegeven door The Naval & Military Press): Ubersichtskarte Gruppe Diksmuide, 23/9/1917; Stellungskarte Ieperen, Blatt XXII, 6/10/1917; Stellungskarte Staden, Blatt IV, 17/12/1917.
  • Mapping the front. German maps. Military mapping 1914-1918: Great War Trench Map DVD Collection (The Western Front Association in association with the Imperial War Museum), 2010: Stellungskarte Diksmuide-Süd, Blatt IX, 20/7/1917.
  • BACCARNE R. & STEEN J., Van het Vrijbos tot Roeselare. Eindoffensief, Langemark-Poelkapelle, 2002.
  • WACKENIER W., Archeologie van staal en beton: Bunkers en minierte Unterstände uit de Eerste Wereldoorlog in Staden, Westrozebeke en Oostnieuwkerke, Universiteit Gent (ongepubliceerde eindverhandeling), 2004.
  • WEEMAES M., Van de IJzer tot Brussel. Het bevrijdingsoffensief van het Belgisch leger, 28 september 1918, Marcinelle, s.d.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Duitse militaire post

  • Is gerelateerd aan
    Duitse militaire post Corbystraat 10

  • Is gerelateerd aan
    Duitse militaire post Corbystraat 8

  • Is deel van
    Staden


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse militaire post Corbystraat 16 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215885 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.