Vakwerkhoeve en waterput ()

De vakwerkhoeve is gelegen dwars op de Tomstraat en dateert vermoedelijk uit de eerste helft van de 19de eeuw. Ten zuidoosten van de hoeve bevindt zich een waterput.

Historiek

Zowel primitief als in de Atlas der Buurtwegen (circa 1840-1844) wordt de hoeve reeds afgebeeld als een langwerpig volume. Ten laatste in 1909 verdween de hoeve, om vervolgens opnieuw gedocumenteerd te worden in 1910 als een langwerpig volume met een aanbouw tegen de rechterzijgevel. In 1937 werd de aanbouw tegen de rechterzijgevel verbreed weergegeven, wat kan geassocieerd worden met de huidige, aangebouwde travee onder lessenaarsdak met aanbouw tegen de achtergevel. Ook de hoeve zelf werd verbreed weergegeven over bijna de volledige lengte, wat kan geïdentificeerd worden met de huidige, bakstenen aanbouw onder een mank zadeldak. Sindsdien lijkt de hoeve volgens de kadastrale mutatieschetsen geen volumetrische wijzigingen meer ondergaan te hebben. Op basis van waarnemingen op het terrein kon echter vastgesteld worden dat een aantal elementen niet werden ingetekend, zoals de verbreding van de hoeve over de volledige lengte, evenals de bakstenen aanhorigheid en het bakhuis ten noordoosten van de hoeve.

Beschrijving

De hoeve met stal (eerste travee) - woonhuis ordonnantie is dwars ten opzichte van de Tomstraat gelegen. De hoeve telt vijf traveeën onder een mank zadeldak met Vlaamse pannen. De voorgevel bestaat uit stijl- en regelwerk (negen gepikte stijlen, een hoekstijlschoor in de eerste travee en een tussenstijlschoor in de vierde travee) met witgekalkte lemen vullingen op een gepikte plint met bakstenen stoel. De muuropeningen worden van links naar rechts gevormd door een staldeur, een deur en twee vensters. Het stalgedeelte heeft voor wat de voorgevel betreft gedeeltelijk bakstenen vullingen, terwijl de achtergevel en zijgevels van de hoeve volledig uit witgeschilderd metselwerk (versteend?) opgetrokken zijn. De linkerzijgevel (straatgevel) heeft bovenaan een golfplaten beschieting en telt één vensteropening. Tegen de rechterzijgevel staat een aangebouwde bakstenen travee onder een golfplaten lessenaarsdak, die nog verbreed werd met een tweede (?) aanbouw onder lessenaarsdak. Voor zover waarneembaar, draagt de rechterzijgevel bovenaan eveneens een golfplaten beschieting. De achtergevel heeft een zwartgeschilderde plint en telt vier vensteropeningen.

Ten zuidoosten van de hoeve op het voorerf bleef een waterput bewaard.

Interieur

Het interieur van de hoeve kon niet bezocht worden. Op basis van de grondplannen in de bouwaanvragen en externe waarnemingen kan echter vastgesteld worden dat de stal-woonhuis ordonnantie behouden is en dat het woongedeelte zelf nog enkele traditionele elementen bezit, zoals de twee grote ruimtes langs de zuidoostzijde die gescheiden worden door een centrale haard. De rij kleinere vertrekken onder mank zadeldak langs de noordwestzijde werd later toegevoegd (ten laatste in 1937), evenals de aanbouw tegen de rechterzijgevel die gedeeltelijk van ten laatste 1910 en van ten laatste 1937 zou dateren.

Omgeving

De hoeve, gelegen in agrarisch gebied, heeft nog een goed bewaarde landelijke context. Ten zuidoosten van de hoeve bevinden zich op het voorerf een waterpomp en een waterput met betonnen bovenbouw. Verder zijn op het hoeveperceel verschillende boomsoorten waarneembaar, waaronder een grote eik en linde vooraan, en een hazelaar, appelboom, kerselaar en notelaar achteraan. Een rij sparren langs een afwatering scheidt het hoeveperceel van het rechts ernaast gelegen weiland. Ook tegenover de hoeve, aan de overzijde van de straat loopt een afwatering waarachter akker- en weiland zich uitstrekt. Langs de linker- en achterzijde tenslotte, wordt het hoeveperceel begrensd door akkerland.

  • SCHLUSMANS F. 1981: Bouwen door de eeuwen heen. Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur. Deel 6n I (A-Ha). Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt, Gent, 107.

Bron: Beschermingsdossier DL002548, Vakwerkhoeves Diepenbeek (digitaal dossier)
Auteurs:  Goeminne, Nele; Gyselinck, Jozef
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vakwerkhoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/159474 (geraadpleegd op ).


Hoeve ()

Langgestrekte (?) hoeve, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, met ordonnantie: stal-woonhuis; vijf traveeën onder mank zadeldak (nok loodrecht op de straat, Vlaamse pannen), en aangebouwde travee onder lessenaarsdak tegen de rechterzijgevel. Voorgevel in stijl- en regelwerk met lichtblauw gekalkte lemen vullingen op gepikte plint met bakstenen stoel. Gepikte stijlen (negen), hoekstijlschoor in de eerste travee en tussenstijlschoor in de vierde travee tegen de vijfde ankerbalk. Twee vensters en twee gekoppelde deuren. Versteende achtergevel en zijgevels; beschieting van golfplaten tegen de linkerzijgevel.


Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs:  Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vakwerkhoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/21596 (geraadpleegd op ).