erfgoedobject

Bunker Passieve Luchtbescherming

bouwkundig element
ID
217127
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217127

Juridische gevolgen

Beschrijving

In 1938 gaf het Algemeen Commissariaat van de Passieve Luchtbescherming de opdracht om in elke provincie een 'Centre Provincial du Renseignement et d’Alerte' (C.P.R.A.) op te richten. In de voornaamste provinciehoofdsteden werd in het geheim een provinciale commandopost in een onderaardse bunker gebouwd, de zogenaamde C.P.R.A.-bunker. Vanuit de C.P.R.A.-bunkers kon de overheid bij bombardementen of andere rampsituaties de bevolking alarmeren door middel van een sirenenet.

Beschrijving

Grotendeels onder aarde gebrachte constructie aan de noordelijke zijde van de stadsvesten rond Brugge, langs de Gentpoortvest, net ten noordwesten van de watertoren. Enkel de bakstenen voormuur aan noordwestelijke zijde (kant Gentpoortvest) en de betonnen luchtkokers bovenaan de vesten zijn zichtbaar. Deze vier ventilatieschachten verschillen van hoogte. Ze bevatten één à twee openingen, afgesloten met een ijzeren rooster. Op deze schachten is een grove cementering aangebracht.

De zichtbare delen van de bunker aan noordwestelijke zijde (kant Gentpoortvest) zijn omwille van camouflageredenen achter gemetste rode bakstenen muren geplaatst, met steunberen, geprofileerde lijst en bovenaan afgewerkt met ezelsrug. De twee lager gelegen toegangen zijn bovenaan rondbogig afgewerkt.

Elke toegang was oorspronkelijk met twee stalen deuren afgesloten, vermoedelijk telkens een lichtere en een zwaardere variant (binnenkant). Op die manier kon de bunker hermetisch afgesloten worden bij een eventuele gasaanval. Deze deuren werden via een centrale roterende hendel met een grendelsysteem bovenaan, onderaan en tweemaal opzij vergrendeld.

De meeste binnenmuren van de bunker zijn 90 centimeter dik en wellicht allemaal bewapend met opeenvolgende lagen ijzers van een duim dik, die telkens in een andere richting zijn geplaatst. De bunker is onderverdeeld in meerdere ruimtes. Aan westelijke zijde bevinden zich vier kleinere ruimtes en een sanitaire ruimte. Centraal liggen de twee grootste ruimtes. Ten oosten daarvan is nog een kleinere ruimte en een inkomruimte.

Het gros van de originele apparatuur en infrastructuur is verdwenen. Zijn wel nog te zien: een originele elektriciteitskast in de ruimte in de zuidelijke hoek (huidige cafetaria), enkele luchtkokers in verschillende muren, met een bewaard ijzeren afsluitsysteem dat geopend / gedicht kan worden in de huidige voorraadkamer. Een telefooncentrale, een luchtzuiveringsinstallatie, een pomp en waterzuiveringsinstallatie zijn uit de kleinere westelijke ruimtes verwijderd.

In de twee grote, centrale ruimtes zijn de oorspronkelijke britsen en het oorspronkelijk keukentje verdwenen. In de meest oostelijke ruimte is wellicht de oorspronkelijke tegelvloer te zien met sporen van rode verf, evenals brede gleuven in de vloer (nu dichtgemaakt), afgezet met ijzeren randen (voor afwatering of buizen?).


Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Brugse geplantsoeneerde stadsomwalling

  • Is deel van
    Gentpoortvest


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bunker Passieve Luchtbescherming [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217127 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.