Teksten van Watermolen Zevenbronnen

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217135

Watermolen Zevenborren ()

Watermolen op de oever van de Molenvijver in het domein Zevenbronnen.

Historiek

De watermolen van Zevenbronnen zou, volgens gegevens uit de literatuur, in 1402 opgericht zijn bij de gelijknamige priorij, die in 1784 werd opgeheven. Op de Ferrariskaart is op de plaats van de huidige molen een gebouw op rechthoekig grondplan te zien, iets achterin ingeplant, parallel met de weg op een driehoekig, met bomen omzoomd perceel. Ten zuiden van dit gebouwtje ligt een waterloop en daarnaast een tweede gebouw op rechthoekig grondplan, eveneens parallel met de weg.

Op de kaart die in 1786 van de goederen van de priorij van Zevenbronnen werd gemaakt, is dezelfde configuratie zichtbaar. Het gebied waarin dit geheel is ingetekend wordt beschreven als 'Une Prairie en Partie Bois Nommée le Molenweyde Contient y Compris le Moulin, Jardins (...)'.

Op het primitief kadasterplan lijkt de waterloop verlegd naar het noorden, om beter aan te sluiten bij het gebouw met rechthoekig grondplan op het driehoekige perceel. De andere constructie op rechthoekig grondplan ten zuiden wordt niet meer weergegeven, ten noorden van het gebouw op het driehoekige perceel, dichter bij de weg, is een nieuwe, kleine constructie op rechthoekig grondplan verschenen.

In 1864 zijn de watermolen en de achterliggende gronden eigendom van graaf Rittweger, Jacobus Andreas Coghen uit Brussel. Het gebouw op rechthoekig grondplan, dat aansluit bij de waterloop, blijft bestaan en wordt aangeduid als molen. Graaf Rittweger laat de kleine constructie rechts vooraan naast de molen afbreken en laat achter op het perceel van de molen een huis met een bijgebouw oprichten.

In 1878 zijn de gebouwen nog steeds zijn eigendom. Rechts vooraan op het perceel van de molen wordt een schuur opgericht.

In 1893 is alles in handen van Victor Timberman-Coppens die het geheel laat samenvoegen op één kadastraal perceel. De watermolen wordt uitgebreid, zodat hij de naastgelegen waterloop overkluist. Ook de schuur en het achterin gelegen huis worden vergroot.

In 1931 is de molen eigendom van Leon Vital Timberman, de bestemming ervan wijzigt echter tot landgebouwen met huis. Het molengebouw wordt beperkt naar achter toe uitgebreid.

Na de Tweede Wereldoorlog zou de watermolen naar verluidt vervangen zijn door een turbine, die echter nooit goed functioneerde.

De huidige eigenaar restaureerde het pand, dat in 1981 als monument beschermd werd. De houten maalinstallatie bleef bewaard.

Beschrijving

Molenaarshuis van zes traveeën met schilddak (pannen), ingeplant op een helling zodat enerzijds anderhalve, anderzijds twee en een halve bouwlaag ontstaan; witgekalkte baksteenbouw met gepikte plint en gekasseid voorpleintje. Beluikte rechthoekige vensters en één deur met zandstenen posten in de tweede travee. De deur in vlakke omlijsting in de vijfde travee was volgens een postkaart uit 1913 een venster. Zoldervensters met verbindend cordon van baksteen. Haaks volume met behouden molen. Bezijden ervan, alleenstaand bakhuis met schilddak (pannen).

Bakstenen langsschuur onder afgewolfd zadeldak (pannen); gevels geritmeerd door rondboogarcaden met muurpilasters en imposten van baksteen. Recentere bijbouw.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Sint-Genesius-Rode, eerste afdeling, 1864/42, 1878/41, 1893/61, 1931/194, 1981/85.
  • DE BECKER U. & VANHEMELRIJCK F. 1982: Geschiedenis van Sint-Genesius-Rode, naar Constant Theys, Sint-Genesius-Rode, 439-471.
  • WAUTERS A. & MARIEN F. 1974: Description historique des localités qui formaient autrefois l'Ammanie de cette ville 10B, Bruxelles, 280-361.

Auteurs:  De Houwer, Veerle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watermolen Zevenbronnen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/169129 (geraadpleegd op ).


Watermolen Zevenborren ()

Zogenaamde "Molen van Zevenbronnen", in 1402 gestichte watermolen, voorheen deel uitmakend van de gelijknamige, bij de Franse Revolutie verdwenen priorij. De huidige gebouwen, een molenaarshuis met haakse molen, een bakhuis en langsschuurtje, dateren uit het midden van de 19de eeuw.

Molenaarshuis van zes traveeën met schilddak (pannen), ingeplant op een helling zodat enerzijds anderhalf, anderzijds twee en halve verdiepingen ontstaan; witgekalkte baksteenbouw met gepikte plint. Beluikte rechthoekige vensters, en oudere deuren met zandstenen posten. Zoldervensters met verbindend cordon van baksteen. Haaks volume met behouden molen. Bezijden ervan, alleenstaand bakhuis met schilddak (pannen).

Bakstenen langsschuur onder gewolfd zadeldak (pannen); gevels geritmeerd door rondboogarcaden met muurpilasters en imposten van baksteen. Recentere bijbouw.

Geïsoleerde ligging bij de als landschap beschermde vijvers.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watermolen Zevenbronnen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/165105 (geraadpleegd op ).