erfgoedobject

Modernistische woning

bouwkundig element
ID
217144
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217144

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Modernistische woning
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Zurenborg: deel Berchem
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Modernistisch burgerhuis naar een ontwerp van architect Nachman Kaplansky uit 1934, in opdracht van Frans Van Gelder, die op dat moment in de Generaal Capiaumontstraat woonde op nummer 21a.

De woning is een representatief voorbeeld van de burgerhuizen in gesloten bebouwing die Kaplansky in de loop van de jaren 1930 ontwierp. Tot de meest opmerkelijke voorbeelden van dit type behoren de woning Swart uit 1933 aan de Belgiëlei en de woning Diercxens uit 1936 aan de Rijckmansstraat. Deze rijwoningen beantwoorden zonder onderscheid aan de zuiver modernistische canon waartoe ook zijn villa’s en flatgebouwen behoren, bepaald door een kubische volumetrie, bandramen en dakterrassen. Een kenmerk waarmee deze woning afwijkt van andere realisaties van de architect is het gebruik van geel baksteenmetselwerk voor het gevelparement, terwijl hij meestal kiest voor donkerrode baksteen.

De rijwoning heeft een gevelbreedte van zowat zes meter en een bouwdiepte van elf meter, omvat een kelderverdieping en drie bouwlagen onder een plat dak. Het gevelparement bestaat uit geel baksteenmetselwerk in halfsteens verband met Dudok-voeg, namelijk dieperliggende lintvoegen in combinatie met platvolle stootvoegen. Voor de plint en de dorpels is blauwe hardsteen gebruikt; het schrijnwerk van de deur en vensters is uit staal, maar werd aangepast.

De gevelcompositie beantwoordt aan een strak, functionalistisch schema, met een nadrukkelijke horizontale geleding. De begane grond is uitgewerkt als sokkel voor de gevel, met rechts een brede rechthoekige garagepoort, en links een voordeur met een strak horizontaal patroon. Op elke verdieping een bandraam, dat op de eerste verdieping voorzien is van een blokvormig balkon in blauwe hardstenen met metalen buisleuningen aan de zijkant. Dezelfde buisleuningen bevonden zich oorspronkelijk in de uitsprong in de gevel, waar zich het dakterras bevindt.

De voorste helft van de woning is onderkelderd. Op de begane grond inkomhal en smal trappenhuis links, en rechts de garage en aan tuinzijde een gevelbrede ruimte, op het plan voorzien voor bureau en opslagplaats. Op de verdiepingen bevindt zich centraal een grote, vierkante hal met bordestrap. Op de eerste verdieping de gevelbrede woonkamer aan straatzijde, en aan de achterkant van de woning eetkamer en keuken, met balkon. Op de bovenverdieping een grote en een kleine slaapkamer, een opbergruimte en aan de achterzijde de badkamer.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers Berchem, 1275 # 2525.
  • JACOBS, M. s.d.: Nachman Kaplansky beloftevolle maar verborgen Antwerpse architect, onuitgegeven verhandeling Hogeschool Antwerpen Departement Architectuur, 48-50.
  • S.N. 2013: Herwaarderingsplan Zurenborg, deel II: Inventaris, 7.

Auteurs: Hooft, Elise; Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Modernistische woning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217144 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.