Het pand is een alleenstaand herenhuis van het dubbelhuistype en telt zeven traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. Het is gelegen op het Groenplein.

Historiek

Het pand, ook genaamd “Den Nieuwen Bauw”, werd in het derde kwart van de 17de eeuw gebouwd door H. Vanderstraeten. Het voormalig hotel werd in 1675 verbouwd door de nieuwe eigenaar Joes van Hist. Door huwelijk verkreeg A. de Heusch het pand.

Het huis was oorspronkelijk omringd door een tuin en een boomgaard, en werd door een muur – gesloopt in 1780 – van de Lombaardstraat gescheiden. In 1779 werd het gebouw door de stad aangekocht ter vervanging van het bouwvallige stadhuis op de Havermarkt, en circa 1780 werd het volledig aangepast in laatclassicistische stijl.

Beschrijving

In zijn huidige vorm is het een alleenstaand herenhuis van het dubbelhuistype, telt het zeven traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak (leien) en heeft het dakkapellen en een tentdakvormige spits, bekroond door een achtkantig klokkenruitertje met klokvormige spits.

De bakstenen lijstgevel op een souterrain heeft een driehoekig fronton boven de drie middentraveeën, met rijke, mergelstenen reliëfversiering en een uurwerk in de centrale oculus. De rechthoekige vensters zijn gevat in geblokte kalkstenen omlijstingen, verder is de gevel opengewerkt met dubbele keldervensters en zijn er druiplijsten aan de vensters en (later toegevoegde?) lekdrempels aangebracht. De monumentale ingang wordt gevormd door een rondboogvormige vleugeldeur met fraai houtwerk, in een kalkstenen omlijsting met geblokte posten, imposten, geprofileerde booglijst en volutevormige sluitsteen, ingeschreven in een rechthoekig kalkstenen gevelvlak met geblokte, Ionische pilasters op sokkels aan weerszij, die een hoofdgestel dragen, waarboven zich een zwaar gebogen fronton bevindt. De ingang is bereikbaar via een rechthoekige bordes met stenen balustrade en brede trap.

De achtergevel is gelijkaardig van opvatting. Het fronton is hier van baksteen met een mergelstenen guirlandeversiering, twee gevelstenen met het opschrift ANNO/1675, verwijzend naar de oudere toestand van het gebouw, en een centrale oculus in een mergelstenen omlijsting. De vensters hebben geen druiplijsten, en de monumentale ingang is hier vervangen door een eenvoudig rondboogpoortje, ingeschreven in een rechthoekige kalkstenen omlijsting met geprofileerde druiplijst op de begane grond.

De zijgevels, met zandstenen speklagen en muurankers verraden de oudere kern.

De raadszaal is in neorenaissancestijl uitgewerkt, bekleed met Cordobaans leder boven een eikenhouten lambrisering. Het kabinet van de burgemeester is in empirestijl ingericht, versierd met Franse adelaars.

De historische waarde van het pand wordt gevormd doordat het een voormalig hotel is, gebouwd in het derde kwart van de 17de eeuw en verbouwd in 1675 en in 1779 als stadshuis ingericht. De artistieke, meer bepaald architectuurhistorische waarde wordt gevormd doordat het gebouw circa 1780 volledig werd aangepast in laatclassicistische stijl. De artistieke, meer bepaald esthetische waarde wordt gevormd doordat het gebouw is uitgewerkt in laatclassicistische stijl met dito ornamenten en doordat de raadszaal is uitgewerkt in neorenaissancestijl en het kabinet van de burgemeester in empirestijl. De sociaal-culturele waarde wordt gevormd door de inplanting als alleenstaand pand op het Groenplein. Het gebouw is op die manier beeldbepalend voor zowel het Groenplein als voor de Lombaardstraat en de Walputstraat.