is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Henegauw
Deze vaststelling is geldig sinds
Zeer oude site (prehistorische en Romeinse vondsten). In de 12de eeuw schonken de graven van Loon het goed aan de kanunniken van het Heilig Graf, die hier vanaf 1250 een hoeve bezaten, later uitgebouwd tot priorij. In 1593 werd deze priorij eigendom van Les Bons Enfants van Luik. In 1731 werd het goed verkocht aan Mevrouw Gramme de Montpellier, en bleef sindsdien in privébezit. Tijdens de 19de eeuw werd de priorij omgebouwd tot het huidige kasteel.
Het kasteel is een classicistisch opgevat gebouw van elf traveeën en twee bouwlagen met links een rotonde van twee bouwlagen gedragen door vier zuilen, oorspronkelijk door een torentje bekroond. Beschilderd bakstenen gebouw met strenge geleding voorzien van hoge, rechthoekige beluikte vensters in vlakke omlijsting van kalksteen. Rechthoekige beluikte deur in identieke omlijsting en erboven een balkon van gesmeed ijzer over drie traveeën. Schuine rechter zijgevel met een klein rechthoekig venster en een oculus. Hier was de aanzet van de voormalige kapel.
Achtergevel van negen traveeën met halfcirkelvormige uitbouw. Er zijn talrijke sporen van de oudere kern: drie ontlastingsbogen wijzen op de vroegere kloosterkozijnen, Heilig Graf kruisen van donkere baksteen zijn zichtbaar tussen de vensters van de drie laatste traveeën op de tweede bouwlaag, alsook oude gesmeed ijzeren muurankers; links staat een oud houten poortje in omlijsting met negblokken waaraan een adelaar van gesmeed ijzer is bevestigd en daarboven een steen met stierekop.
Tot loods verbouwde schuur, haaks op het kasteel. Bakstenen gebouw van één bouwlaag onder gebogen schilddak met drie dakkapellen, voorzien van smalle verluchtingsgaten, rechthoekige vensters in hardstenen omlijsting en een rechthoekig venster onder houten latei; rechthoekige deur in hardstenen omlijsting en een grote rechthoekige inrijpoort. In de rechterzijgevel een laadvenster met zadeldak.
Losstaand gebouw ten westen van het kasteel, acht traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (Vlaamse pannen), bestaande uit een berging, een stalling en een schuur. Versteende houtbouw met resten der timmer. Een rechthoekige deur en twee rechthoekige vensters voor de berging; twee rondboogvensters en een deur in houten omlijsting voor de stalling; een houten deur en een houten inrijpoort voor de schuur. In de achtergevel, twee rondboogvensters en een klein rechthoekig venster in hardstenen omlijsting. De linkerzijgevel vertoont drie traveeën en rechthoekige vensters, de rechterzijgevel een grote oculus. Voormalige schuur ten zuidwesten van het kasteel, acht traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen), de twee eerste traveeën onder mank dak.
Bakstenen gebouw op gecementeerde plint met zware uitspringende steunberen aan alle zijden. De voorgevel is geritmeerd door gecementeerde lisenen en horizontaal gemarkeerd door een brede gecementeerde kordonlijst bovenaan. Rechthoekige, vernieuwde vensters en in de middentravee een rechthoekige deur waarboven een dichtgemetste rondboog van de voormalige inrijpoort van de schuur. In de achtergevel zijn de vensters en deuren nog grotendeels oorspronkelijk. Alle zijn ze voorzien van zware negblokken en op de bovendorpels van de twee deuren zijn wapenschilden aangebracht waarvan een het jaartal 1773 draagt. De rechterzijgevel is gecementeerd en beschilderd, en gedateerd door middel van muurankers: ANNO 1741. Deze gevel werd nochtans volledig verbouwd, heeft een vooruitspringende ingang onder zadeldak en twee rijen brede, afgeronde vensters zoals op de eerste travee van de voorgevel. De linkerzijgevel bezit een kleine rechthoekige deur, een rechthoekig venster, een oculus op de tweede bouwlaag en muurvlechtingen in de top.
Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is gerelateerd aan
Kasteeldomein Henegauw
Is deel van
Hasselt
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteel Henegauw [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/22150 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.