Parochiekerk Sint-Niklaas met kerkhof
bouwkundig element- ID
- 22369
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/22369
Juridische gevolgen
-
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Niklaas
Deze vaststelling is geldig sinds -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Niklaas
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Neogotische kruisbasiliek, met oude kern (middenbeuk) van 1628; in 1899 uitgebreid met koor en transept; in 1901, na brand, vernieuwing van het dak en de toren (daterend van 1843); in 1942 toevoeging van de zijbeuken.
De plattegrond beschrijft een driebeukig schip van vier traveeën, met ingebouwde westtoren, transept van één travee, en een koor van één travee met driezijdige sluiting en zuidoostelijke sacristie. Baksteenbouw met verwerking van natuursteen.
Overwelving door middel van een houten tongewelf.
- SMEETS W., ongepubliceerde gegevens.
Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
ontwerpplannen
In het archief van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) zijn ontwerpplannen bewaard voor:
- de vergroting van de kerk, opgemaakt door Hyacinth Martens en gedateerd 1898;
- de doopvont, het altaar, een biechtstoel, het preekgestoelte en het hoogaltaar, opgemaakt door Pierre Peeters en behandeld door de minister van Justitie bij KB van 12 april 1899.
Kerkhof
Kerkhof ten zuiden van de kerk met 20ste-eeuwse graftekens en één 18de-eeuws grafkruis.
Historiek
Volgens de laat 18de-eeuwse Ferrariskaart was het kerkhof van Wimmertingen een vierkant perceel met bomen omzoomd. De Atlas der Buurtwegen uit 1841 toont dan weer een onregelmatig kerkhof met een gracht gescheiden van de omringende wegen. De Kaart van België van 1873 bevestigt reeds de huidige toestand van een kerk gelegen ten zuidwesten van twee kruisende wegen terwijl de kaart van 1904 ook expliciet een kerkhof afbeeldt.
Beschrijving
Het kerkhof ligt ten zuiden van de kerk. Er staan voornamelijk hardstenen 20ste-eeuwse graftekens in eclecticisme, art deco en modernisme. Te midden een met een neogotisch metalen hekken omheinde graftuin staan twee afgeschuinde hardstenen zerken met een bekronend kruis en een met een kruis afgetopte stèle. Enkele modernistische graftekens in kunststeen, marmer en graniet duiden de naoorlogse evolutie.
Opmerkelijk is het 18de-eeuwse, deels gebroken, grafkruis Van den Borne. Het gelobde en aan de voet geringde kruis heeft in de kop een IHS-monogram in laagreliëf en in de voet een ingebeitelde schedel met dijbeenderen. De ingebeitelde graftekst luidt Hier ligt begraeven Ioanes Van den Borne gestorven den 15 8ber 1778 yns ouderdoms 20 jaeren Bidt voor de ziele.
Het bezoek vond plaats in 2019.
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
- Topografische kaarten van België, Eerste Editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
- Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
