Vakwerkhoeve ()

Vakwerkhoeve uit de 19de eeuw.

Historiek

De staat van de vakwerkhoeve ging na een jarenlange leegstand snel achteruit. In 2006 stonden de hoevegebouwen nog overeind. In 2009 was het woongedeelte in metselwerk onder zadeldak (de noordvleugel) aan de straatzijde nog aanwezig, maar de bijgebouwen in vakwerk (de zuidvleugel van de hoeve) volledig ingestort. In 2016 restte van de woning nog slechts enkele muurstukken. Het dak was volledig ingestort. Deze toestand blijft onveranderd. Van de vakwerkhoeve rest enkel nog een ruïne. De vakwerkstructuur is ingestort. De resten van de balken die op het terrein liggen zijn overwoekerd met klimplanten en al jaren blootgesteld aan de weersomstandigheden. Het houtskelet van de vakwerkbouw is hierbij volledig verloren gegaan.

Beschrijving

De oorspronkelijke vakwerkhoeve dateerde uit de 19de eeuw en lag in een landelijke omgeving. De onmiddellijke omgeving was eerder gesloten met bospercelen, terwijl de wijdere omtrek bestaat uit weilanden. De vakwerkhoeve bestond uit twee lange vleugels, aan weerszijden van een rechthoekig erf, dwars op de Heidestraat. Het erf was aan de straatzijde afgesloten door een bakstenen muurtje met hekpijler.

Het zuidelijk gedeelte dat ingericht was als schuur en stallen had een vakwerkstructuur met grotendeels origineel vitswerk, lemen vullingen en witkalk. Tegen de zuidvleugel stonden een aantal snelbouwstenen aanbouwen onder pannen lessenaarsdaken. Het vakwerkskelet van de zuidvleugel bestond uit negen ankerbalk- en ankerbalkstandjukconstructies, rustend op een lage bakstenen plint. De erfgevel had een vooruitgeschoven linkertravee met een laterale doorrit onder een dakschild (karrenhuis), een open centraal gedeelte (schuur) en een deurgat naar de stallen.

De noordvleugel heeft een bakstenen uitbreiding van rond 1900. Ze bestond uit anderhalve bouwlaag met acht traveeën, waarvan vijf in vakwerkbouw onder een pannen zadeldak. Het vakwerkskelet bestond uit negen ankerbalkgebinten en ankerbalkstandjukken, aangevuld met tussenstijlen, schoren en regels. Het geheel rustte op een bakstenen plint. De erfzijde van de noordvleugel bevatte een gekoppeld poortje, een deur in de zevende travee, een beluikt bolkozijn, een groot en klein venster, en zolderluikjes onder de overkragende dakrand. Langs de straatgevel was een uitbreiding met rondboognisje met kruis in baksteenmetselwerk gebouwd. In het noordelijk volume bevond zich het woonhuis met dienstruimte. Binnenin bevatte de noordvleugel een opkamer, een oorspronkelijke schouw (hoge stijlen en geprofileerde schouwbalk) en centrale steektrap naar de zolder. De vertrekken werden gescheiden door wanden in vakwerk met gedeeltelijk bewaarde vulling.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal opheffingsdossier 4.001/71024/104.1, vakwerkhoeve en omgeving (S.N. 2024).
  • Onroerend Erfgoed Limburg, Beschermingsdossier DL002218, , Hoeve met omgeving (S.N. 2002).

Auteurs:  Sys, Annelien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Sys A. 2024: Vakwerkhoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/433737 (geraadpleegd op ).


Hoeve losse bestanddelen ()

Hoeve uit de 19de eeuw, aan de straat gelegen. Gebouwen in stijl,- en regelwerk met witgekalkte lemen vullingen onder zadeldaken (Vlaamse pannen), gegroepeerd rondom een smal, rechthoekig erf, open aan de straatzijde; twee bakstenen hekpijlers aan deze zijde.

Ten noorden, woonhuis en stal (nok loodrecht op de straat) van negen traveeën op een hoge gepikte, bakstenen plint; de laatste travee is van baksteen; gepikte stijlen (elf), hoekstijlschoor (eerste travee), tussenstijlschoor (in de vierde travee tegen de vierde ankerbalk) en wandplaatschoren: in de vijfde en achtste travee. Twee beluikte vensters, waarvan één een bolkozijn, en een klein beluikt venstertje; twee zolderluiken; drie deuren, waarvan twee gekoppeld.

Ten zuiden, dienstgebouw met ordonnantie: karrenhuis-dwarsschuur-paardenstal-koestal-aangebouwde varkensstal onder lessenaarsdak; zeven traveeën op een zeer lage, bakstenen stoel. Aanbouwsel onder lessenaarsdak tegen de achtergevel. Ten westen, bakhuis van twee traveeën.


Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs:  Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Schlusmans F. 1981: Vakwerkhoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/22479 (geraadpleegd op ).