Het stationsgebouw van Leopoldsburg werd in 1878 gebouwd ten behoeve van het Kamp van Beverlo en in 1929 uitgebreid.

Historiek

Kamp van Beverlo

Na de Belgische opstand en de Nederlandse invasie in België in augustus 1831 bleven beide landen in staat van oorlog tot Nederland in 1838 de voorwaarden van de conventie van Londen aanvaardde. Dit aanslepende conflict met Nederland noodzaakte een permanente bewaking van onze grenzen. Koning Leopold I moest het leger reorganiseren en op oorlogsvoet brengen.

Op een hoge graad van operationaliteit te bekomen was één groot oefenkamp, niet te ver van de Nederlandse grens gelegen, noodzakelijk.

In 1835 werd de bouw van het kamp van Beverlo goedgekeurd door het parlement en in een minimum van tijd werd een permanent kamp gebouwd voor 20.000 militairen. Reeds vanaf augustus 1835 hadden de eerste maneuvers plaats. Waarnemers uit alle werelddelen feliciteerden Koning Leopold I met het grootsten modernste en meest comfortabele kamp ter wereld.

Gelijktijdig met de militairen waren ook de burgers in het kamp aangekomen. Vlak achter het infanteriekamp bouwden zij hun hutjes. Ze kwamen van overal uit België maar ook van over de grenzen. Alhoewel zij allerlei beroepen uitoefenden hadden ze toch allen wat te maken met de horecasector en ’s avonds waren ze allen café-uitbater. Vanaf 1845 werden geen nieuwe toelatingen voor huisvesting op het militair domein gegeven, maar de burgers konden spotgoedkope bouwgrond kopen in een verkaveling ten westen van het kamp. Deze nieuwe nederzetting werd op 1 juli 1850 de onafhankelijke gemeenten ‘Bourg-Léopold’. De zeer brede straten, de rechtlijnige structuur en de trottoirs dragen de kenmerken van een typisch militair dorp.

Spoorwegstation

In 1835 reed in ons land, van Brussel naar Mechelen, voor het eerst op het Europese vasteland een personentrein een vaste verbinding in. Reeds in oktober 1839 deed de spoorwegen zijn intrede in Limburg. Eerst kwam de lijn van Landen naar Sint-Truiden aan de beurt, en vanaf 1850 spoorde men tot Hasselt. Van daar vertrokken de troepen te voet naar Leopoldsburg. Op 9 januari 1888 werd dan het eerste vak in het tramproject van de provincie Limburg geopend. Het was de tram van Leopoldsburg naar Bree. Deze opening gebeurde op plechtige wijze en ging met grote festiviteiten gepaard. Dat dit gebeurde in Leopoldsburg had onmiskenbaar te maken met het strategisch belang van het Kamp van Beverlo. Deze tramlijn werd aangelegd naar Bree en later uitgebreid naar Maaseik. Daardoor kreeg Leopoldsburg een bevoorrechte positie.

Het stationsgebouw van Leopoldsburg werd op 27 mei 1878 ingehuldigd door burgemeester Jozef Leonard en in aanwezigheid van de minister van openbare werken.

Beschrijving

Het station is een breed gebouw van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een schilddak, geflankeerd door twee bijgebouwen van één bouwlaag en respectievelijk elf linkse traveeën en twee rechtse traveeën, eveneens onder een schilddak. Het metselwerk is geschilderd en plaatselijk bezet. De rondboogvormige muuropeningen op de gelijkvloerse verdieping zijn voorzien van onderling verbonden druiplijsten. De getoogde vensters op de bovenverdieping hebben dezelfde afwerking. De gevel wordt afgelijnd door een kroonlijst op houten consoles.

Oorspronkelijk was het gebouw ongeschilderd en strekte het linker gedeelte zich slechts over twee traveeën uit. In 1929 werd dit gedeelte dan tot de huidige elf traveeën uitgebreid, onder andere een aangroeiende T.T.-functie. Later, waarschijnlijk even na de Tweede Wereldoorlog, werd het interieur aangepast.

Stationsgebouw, 1877- 1878. Breedhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (mechanische pannen) geflankeerd door twee bijgebouwen van één bouwlaag en resp. elf (links) en twee (rechts) traveeën, eveneens onder schilddak. Beschilderde bakstenen gebouwen. Rondboogvormige muuropeningen op de eerste bouwlaag, voorzien van onderling verbonden druiplijsten. Getoogde vensters met dezelfde afwerking op de bovenverdieping. Kroonlijst op houten consoles.

Afzonderlijk gelegen, een langgestrekt gebouw van één bouwlaag en vijftien traveeën onder zadeldak (mechanische pannen). Getoogde muuropeningen in dito verdiepte gevelvakken.