Kapel gelegen op de Willekensberg in een boomrijke omgeving. Gebouwd in 1640-1641 door pastoor P. Neven en uitgebreid in 1742 (westportaal) en 1744. Witgekalkt bakstenen gebouw met verwerking van mergelsteen. Rechthoekige, éénbeukige kapel van twee traveeën uitlopend op een driezijdig koor, verlengd met sacristie en kluizenaarskamer van één travee en twee bouwlagen. Daarachter bijgebouwde woning van drie traveeën en één bouwlaag.
Klein portaal onder leien zadeldak aangebouwd tegen de zuidwestgevel en gedateerd 1742 (stucwerk zoldering). Verankerde puntgevel afgelijnd door dekstenen van mergelsteen; gemetste steekboogdeur en bekronende, getoogde nis. Verlaagde zuidwestelijke puntgevel op kraagstenen van kalksteen; belijnende waterlijst van mergelsteen onderbroken door een geprofileerd, ellipsvormig radvenster; in de top, muurband met centrale sokkel (verdwenen beeld) onder twee steigergaten; muurankers met gekrulde koppen.
Zuidoostgevel geritmeerd door drie steunberen (koppen met leienbekleding) waartussen twee gemetste ellipsboogvensters met metalen roeden; mergelstenen kroonlijst. Zelfde ordonnantie voor noordwestgevel, leien zadeldak (1640-1641).
Tegen het koor aangebouwde sacristie en kluizenaarskamer van twee bouwlagen onder afgewolfd zadeldak (leien) met zeskantige dakruiter met peervormige spits (1640-1641). Ellipsboogvenster op iedere bouwlaag. Op de hoek, een steunbeer. Houten kloosterkozijn op de tweede bouwlaag van de noordwestgevel. Bijgebouwde kamer in de zuidoostgevel: afgelijnd met kroonlijst, een getralied houten kruiskozijn in de eerste travee, en twee gemetste steekboogvensters in gesinterde bakstenen omlijsting met oren en neuten; gemetst rondboogdeurtje in de andere gevel. Noordoostelijk, 1744 gedateerde zijpuntgevel met muurvlechtingen en geprofileerde kraagstenen; twee getraliede, rechthoekige venstertjes onder houten latei. Zadeldak (leien).
Schip overkluisd door middel van een tongewelf met Lodewijk XV-stucwerk.
Mobilair: Altaardoek "Bezoek aan Elizabeth", barok (1ste helft 18de eeuw); in sacristie: Ecce Homo.
Albasten Madonna met Kind, gepolychromeerd, gesigneerd (begin 15de eeuw); Sint-Brigitta en Sint-Philomena, gepolychromeerd hout (18de eeuw), Sint-Jan de Doper en Sint-Jozef, hout (18de eeuw).
Barokaltaar (1ste helft 18de eeuw).
DE DIJN C.G., Monumentenroutes 1975 (Kunst en Oudheden in Limburg), Hasselt, 1975, pagina 38.
DUCLOS A., O.-L.-Vrouw van de Beukeboom (Rond den heerd, 18, 1833, pagina 289).
VERBEEMEN A., Toeristisch Lummen, gestencileerde uitgave, Lummen, 1975, pagina 4.
Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent. Auteurs: Schlusmans, Frieda Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Omgeving van de kapel
De kapel is omringd door een historisch bosparkje met onder andere dikke beuken, lindes en tamme kastanjes. Er staat ook een dikke Robinia met een stamomtrek van 398 cm (gemeten in 2018).
Centraal in dit park, staat een bruine beuk ingeplant op een terp. Al begin 17de eeuw zou hier een oude beuk gestaan hebben waar in een holte een Mariabeeldje stond dat vereerd werd. Toen het beeldje in 1641 verdween, werd de kapel gebouwd en de boom gekapt. Uit de boom werden Mariabeeldjes gesneden en gelovigen namen stukjes hout mee als relikwie. De huidige beuk is circa 150 jaar oud en had in 2018 een stamomtrek van 340 cm. Dat jaar werd de boom verkozen tot Belgische boom van het jaar. Aan de rand van de terp staan 3 lindes die in 2018 recent afgezet werden. Zowel aan de wortels van de beuk als van de lindes is te zien dat de terp erodeert.
In de tweede helft van de 20ste eeuw, werden in het parkje openluchtmissen gehouden en toneelvoorstellingen gegeven. Ten westen van de terp staan nog de originele betonnen bankstutten van dit voormalige openluchttheater.
Op de topografische kaarten van het einde van de 19de en begin van de 20ste eeuw is te zien dat het parkje iets kleiner was dan tegenwoordig. Het meest oostelijke deel (percelen 200A en 1999) is later toegevoegd. Op de oude grenzen, langs de noord- en oostzijde, staan nog relicten van een oude kaphaag of knotbomenrij van haagbeuk.
Topografische kaarten van België, Tweede editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1880-1884, schaal 1:20.000.
Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000.
Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kapel Onze-Lieve-Vrouw van de Beukeboom en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/22550 (geraadpleegd op ).
