erfgoedobject

Parochiekerk Salvator Mundi met kerkhof

bouwkundig element
ID
23010
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23010

Juridische gevolgen

Beschrijving

Eerste kerk reeds vermeld in het eerste kwart van de 10de eeuw; pas in 1249 vermeld als afhankelijkheid van de abdij van Sint-Truiden. Oorspronkelijk toegewijd aan de Heilige Drievuldigheid, vanaf 1513 Salvator Mundi. Huidige kerk gebouwd in 1761 onder abt Jozef van Herck, op initiatief van pastoor Gisbert Snievaerts; van 1905 tot 1906 uitgebreid met twee zijbeuken onder leiding van architect H. Martens.

Classicistische kerk, gelegen in het midden van het kerkhof, aan de straatzijde door een haag afgesloten. Een gevelsteen met wapenschild op de voorgevel vermeldt: AN 1761 NO/ SIC LACE DOMINO.

De plattegrond beschrijft een driebeukige kerk van vier traveeën, met zuidoostelijk gerichte voorgevel en ingebouwde toren, een koor van een rechte travee met vlakke sluiting, een sacristie aangebouwd achter het koor. Bakstenen gebouw met verwerking van kalksteen voor de plint, hoekbanden, steigergaten en omlijstingen.

Zuidoostelijke gevel met kalkstenen rondboogportaal, voorzien van imposten en sluitsteen, een kalkstenen oculus en een getoogd, kalkstenen venster met vlakke sluitsteen. De vierkante toren is op elke zijde voorzien van een getoogd galmgat met sluitsteen; ingesnoerde naaldspits (leien).

Het middenschip - onder zadeldak (leien) - gaat volledig schuil achter de architectonisch zelfstandig opgevatte zijbeuken onder zadeldaken, aan de noordwestzijde van rechthoekige absiden voorzien; getoogde vensters in een vlakke omlijsting met sluitsteen en twee negblokken in het midden der posten. Zijgevels van midden- en zijbeuken zijn voorzien van aandaken en kalkstenen schouderstukken. Het rechthoekige koor is voorzien van twee gelijkaardige vensters. De sacristie heeft getoogde vensters in een vlakke omlijsting met sluitsteen, en in de noordwestelijke geveltop twee rechthoekige venstertjes; laatst genoemde gevel is voorzien van een aandak en kalkstenen schouderstukken.

Volledig bepleisterd interieur met sobere Lodewijk XV-stucversiering. Rechthoekige pijlers, die rondboogarcaden dragen, scheiden de middenbeuk van de zijbeuken; Korinthische kapitelen van stuc. Gedrukt kruisribgewelf met brede ribben en rondboogvormige gordelbogen. Gelijkaardige overwelving der zijbeuken en der rechte koortravee. Straalgewelf op brede ribben over de absis, die aan de binnenzijde driezijdig is; medaillons in stuc aan weerszij - Maria en Sint-Jozef -, en een nis met de verrezen Christus achter het altaar.

Mobilair: Sint-Rochus, gepolychromeerd hout (17de eeuw): Sint-Sebastiaan (17de eeuw); eiken calvarie (19de eeuw). Hoofdaltaar (tweede helft 18de eeuw); twee rococo-zijaltaren (tweede helft 18de eeuw); twee rococo-biechtstoelen (tweede helft 18de eeuw); eiken doksaal, rococo (vierde kwart 18de eeuw).

  • GEUKENS D., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie Limburg, Kanton Sint-Truiden, Brussel, 1977, p. 60-62.
  • THIJS A., Doorheen het aloude Sint- Truiden, XII, Sint-Truiden, 1966, p. 53-68.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Het kerkhof is gedeeltelijk ommuurd en gedeeltelijk met een haag omzoomd.

Mergelstenen grafmonument van baron Travers de Jever, Franse generaal in het leger van Napoleon en schoonzoon van Wethnall de Travers van het kasteel Nieuwenhoven. Vier nissen in de vierkante sokkel met levensgrote, deels verweerde stenen beelden van Salvator Mundi, Sint-Jozef, Barbara en Pieta staan. De bovenbekroning met ornamenten is ontleend aan de neogotische architectuur. Ontwerp en uitvoering door atelier Cornelis en Janssen in de tweede helft van de 19de eeuw.

Verderop een grafsteen van Baron Lamberts de Cortenbach, baron van Terkeelen en gedurende twaalf jaar gouverneur van de beide Limburgen (+ 1849). Grafsteen van Annette Partouns, barones de Lamberts-Cortenbach, geboren de Bex en haar kinderen.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingdossier DL002073, Salvator Mundi met kerkhofmuur en één grafmonument (GYSELINCK J., 1998).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Salvator Mundi met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23010 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.