erfgoedobject

Herberg De Zwaan en omgeving

bouwkundig / landschappelijk element
ID
23122
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23122

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Herberg De Zwaan met omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herberg De Zwaan
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Herberg De Zwaan
    Deze bescherming is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herberg De Zwaan
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Voormalige dorpsherberg (tot 1972), gelegen tegenover de Sint-Martinuskerk, in het centrum van het dorp. Alleenstaand huis met T-vormige plattegrond: woonpartij in de zuidelijke vleugel (nok loodrecht op straat), en herberg in de noordelijke haakse vleugel (nok evenwijdig aan straat).

Twee bouwlagen onder zadeldaken (Vlaamse pannen), daterend uit de tweede helft van de 17de eeuw. Witgekalkte, verankerde baksteenbouw met verwerking van hout voor de kozijnramen, en kalksteen. In de voorgevel der herberg, verbouwde, rechthoekige vensters met kalkstenen latei en lekdrempel; op de tweede bouwlaag, beluikte en betraliede kloosterkozijnen. Eveneens recentere kalkstenen deuren in vlakke rechthoekige omlijsting op neuten; erboven, het uithangbord met de geschilderde voorstelling van een zwaan. In de achtergevel, verbouwd kruiskozijn en houten kaasrek onder het dak.

Tegen de noordelijke zijpuntgevel, bijbouw in overkalkt stijl- en regelwerk niet lemen vullingen onder afgewolfd zadeldak.

Woonhuis met aan de straatzijde verlaagde puntgevel, door muurankers gedateerd ..56 (mogelijk 1656); per bouwlaag achtereenvolgens een verbouwd kruiskozijn, een kruiskozijn met getraliede bovenlichten onder gemetste ontlastingsboog, en in de top een rechthoekig kozijntje onder ontlastingsboog naast de bewaarde kalkstenen kraagstenen. In de westelijke puntgevel, een kloosterkozijn (andere verdwenen) en rechthoekige deur onder houten latei; beide gedicht. In de lange noordgevel (waar het herberggedeelte op aansluit), ellipsboogvormige deur in kalkstenen omlijsting met hoekblokken en zware trapezoïdale sluitsteen. Gaaf bewaarde zuidelijke langsgevel met klooster- en kruiskozijnen onder ontlastingsboog op de eerste bouwlaag, en getraliede bolkozijnen naast een rechthoekig kozijn op de tweede bouwlaag; gedichte rechthoekige deur met houten omlijsting onder ontlastingsboog.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Ten zuidwesten van Herberg De Zwaan ligt een oude hoogstamboomgaard. De oudste bomen hierin zijn naar schatting 30-40 jaar oud. De boomgaard wordt aan de zuidwestzijde afgebakend door een veldweg. De boomgaard is al zichtbaar op de Villaretkaart en de Ferrariskaart en het landgebruik lijkt sindsdien ongewijzigd. De Villaretkaart toont ook de dorpspoel vlakbij de herberg. In de boomgaard staan vandaag appel-, sterappel-, kers- en pruimenbomen, een combinatie van oude en jonge bomen. De boomgaard wordt ten zuidoosten begrensd door een geschoren meidoornhaag. Ook langs de straatzijde staat een meidoornhaag.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
Auteurs: Verdurmen, Inge
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Herberg De Zwaan en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23122 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.