erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Genoveva

bouwkundig element
ID
23158
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23158

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige afhankelijkheid van het Sint-Servaaskapittel van Maastricht. De kerk is gelegen te midden van het kerkhof dat toegankelijk is via een bakstenen poortgebouw onder schilddak (kunstleien); verankerde kalkstenen rondboogpoort met negblokken, gedateerd 1765 (sluitsteen), links geflankeerd door een lijsterbes.

Kruisbasiliek in Demergotiek, gebouwd tussen 1430 en 1509, met een romaanse westtoren uit de 12de eeuw. Restauratie van 1860 tot 1906 onder leiding van E. Serrure.

De plattegrond beschrijft een vierkante westtoren, een driebeukig schip van drie traveeën, een transept van één travee, en een koor van twee rechte traveeën, met vijfzijdige sluiting, geflankeerd door een sacristie aan de noordzijde; de ronde traptoren ten zuiden van de toren, de doopkapel ten noorden ervan, en de sacristie met hoogzaal, aanleunend tegen de oostgevel der zuidelijke transeptarm zijn toevoegingen uit de periode der 19de-eeuwse restauratie.

Vierkante, romaanse westtoren van drie geledingen, volledig opgetrokken uit silex; bekroning door middel van een ingesnoerde naaldspits (leien). Neoromaans rondboogportaal, daterend uit de periode der 19de-eeuwse restauratie, in de westgevel; de oorspronkelijke ingang in de eerste travee der zuidelijke zijbeuk werd bij de bouw van het huidige portaal gedicht. De onderste geleding is voorts voorzien van twee rondboogvormige spaarvelden op elke zijde, twee smalle rondboogvenstertjes, geflankeerd door zuiltjes met teerlingkapiteel op de westzijde. De twee bovenste geledingen, afgelijnd door middel van waterlijsten op elke zijde, zijn voorzien van respectievelijk twee rondboogvenstertjes en twee gelijksoortige galmgaten met deelzuiltje met teerlingkapiteel. Rond, neoromaans traptorentje van drie geledingen onder kegelvormige spits, aanleunend tegen de zuidgevel der toren; materiaal (silex) afkomstig van de toren, gerecupereerd bij de bouw van het westportaal; dwerggalerij op de bovenste geleding.

Schip met basicale opstand; zadeldak (leien) met klokkenruitertje boven de kruising. Bakstenen gebouw afgewerkt met Gobertange- en mergelsteen: plint, lijsten, hoekbanden, vensteromlijstingen. Steunberen van twee en drie geledingen, boven de eerste versnijding met een pinakel verzwaard en uitlopend op een kop met casement en kruisbloem; luchtbogen. Brede, geprofileerde spitsboogvensters (vierlichten), waarvan de afzaten door een waterlijst verbonden zijn; geprofileerde oculi als bovenlichten. De transeptarmen zijn voorzien van twee overhoekse steunberen met vier versnijdingen, en twee hoge spitsboogvensters (drielichten).

Koor van baksteen, zand- en mergelsteen (zie het schip); hoge, geprofileerde spitsboogvensters met rijke tracering (drielichten), tussen viervoudig versneden steunberen.

Vierzijdige, neogotische doopkapel tegen de westgevel van de noordelijke zijbeuk, afgewerkt zoals het schip. Ten noorden sacristie onder lessenaarsdak, voorzien van getraliede, rechthoekige venstertjes met afgeschuinde neg en negblokken. Toegevoegd (?) spitsboogdeurtje. Zuidelijke sacristie met hoogzaal in neogotische stijl, afgewerkt zoals het schip; zadeldak.

Overwelving der toren door middel van een kruisribgewelf. Schip en koor in Demergotiek; dragende elementen van natuursteen, de overige delen zijn bepleisterd. Spitsboogvormige scheibogen met teniet lopend profiel, op zuilen met octogonale sokkel. Overwelving der middenbeuk door middel van een stergewelf tussen twee kruisribgewelven; spitsboogvormige gordelbogen, en bewerkte gewelfsleutels; de ribben steunen op schalken met bladkapiteeltje en kraagstenen eindigend in de zwikken. De zijbeuken zijn voorzien van kruisribgewelven, door spitsboogvormige gordelbogen gescheiden, en gedragen door gesculpteerde kraagstenen; muurvlakken verlevendigd met drieledig, gotisch maaswerk. Transeptarmen met kruisriboverwelving op kraagstenen. Stergewelf boven de kruising; kruisingszuilen met smalle, vereenvoudigde bladkapitelen. De rechte koortravee is voorzien van een kruisribgewelf met gewelfsteen; straalgewelf met versierde sluitsteen boven de koorsluiting; de ribben worden door schalken opgevangen; gotisch maaswerk op de blinde gevelvelden.

Mobilair: verschillende schilderijen op doek: Sint-Thomas van Aquino (tweede helft 16de eeuw); Sint-Hubertus (eind 17de eeuw); bisschop (eerste helft 18de eeuw); Aanbidding der Herders (eind 17de eeuw); Laatste Avondmaal (eind 17de eeuw); Sint-Genoveva (?) (18de eeuw).

Retabel met middenpaneel in reliëf (eind 19de eeuw) en zijpanelen met schilderingen (circa 1500); Calvarie, gepolychromeerd hout; Piëta, gepolychromeerd hout (circa 1500).

Eiken preekstoel, neogotisch; twee biechtstoelen (tweede helft 17de eeuw). Belangrijke muurschilderingen met voorstelling van de legende van Sint-Genoveva en Laatste Oordeel (15de, 16de eeuw).

  • DE DIJN C.G., Monumentenroutes 1975, in Kunst en Oudheden in Limburg, Hasselt, 1975, p.46.
  • DRIESEN W.G.-WINTMOLDERS C., De St.-Genovevakerk te Zepperen, gestencileerde uitgave, Zepperen, sine dato.
  • GEUKENS D., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie Limburg, Kanton Sint-Truiden, Brussel, 1977, p. 75-78.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Genoveva [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23158 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.