erfgoedobject

Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw

bouwkundig element
ID
23236
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23236

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gotische kerk, gebouwd begin 14de eeuw, waarschijnlijk nadat graaf Arnold V van Loon in 1304 het patronaat van de parochie aan de abdij van Averbode afstond. Het gewelf en het bovengedeelte van het koor dateren mogelijk van na de brand van 1598. In 1896 werden de oorspronkelijke zijbeuken en transept afgebroken en vervangen door de huidige vergrote zijbeuken en dito transeptarmen.

Gelegen op een hoogte, bij het thans als parkeerruimte ingerichte, en door verkeerswegen doorsneden dorpsplein.

De plattegrond beschrijft een thans ingebouwde, vierkante gotische westtoren, een gotisch schip van vier traveeën en dito koor van één rechte travee met driezijdige sluiting; neogotische zijbeuken en transeptarmen, zijkapellen aan weerszij van het koor, en zuidsacristie.

Materiaal: mergelsteen, op een breukstenen plint met kalkstenen afzaat. Vrij massieve westtoren, met twee geledingen, door een waterlijst gescheiden; een oculus en een recent drielichtvenster in de westgevel; in de bovenste geleding op elke zijde een ingediept muurvlak, met spitsboogvormig galmgat. Tentdak (leien).

Basilicaal schip van vier traveeën onder zadeldak (leien), voorzien van kleine, spitsboogvormige bovenlichten; de zijbeuken zijn opgevat als een reeks van kapelgevels met gekoppelde spitsboogvensters; zadeldaken. Twee portalen in de westgevels der zijbeuken. Brede transeptarmen van één travee. Lage, kwartronde kapellen tussen de transeptarmen en het koor.

Koor van een rechte travee voorzien van boogfriezen, daterend van de restauratie; koorsluiting; halfronde onderbouw tot aan de afzaten der vensters, voorzien van smalle colonnetten die een zware waterlijst dragen, en de overgang vormen naar de driezijdige bovenbouw, die voorzien is van brede spitsboogvensters, en een boogfries van driepasboogjes op consoles onder de kroonlijst.

De overwelving van de begane grond der toren is recent; boven het orgel bevindt zich een houten zoldering; rondboogvormige scheiboog naar het schip. Boven de middenbeuk, houten spitstongewelf met houten gordelbogen op houten consoles en kraagstenen; houten gewelven boven de zijbeuken. De scheiding tussen schip en zijbeuken wordt gevormd door een spitsboogarcade op achtkantige pijlers (mergelsteen) met sokkels van kalksteen. Geprofileerde spitsbogige triomfboog. Overwelving van het koor door middel van een ster- en straalgewelf met geprofileerde ribben, beschilderde gewelfsleutels en een kruinrib; de ribben komen samen op colonnetten, die op hun beurt op kraagstenen rusten.

Mobilair: Vier schilderijen, die de legende van Onze-Lieve-Vrouw van Zutendaal voorstellen (17de eeuw); schilderij met Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart, barok (17de eeuw).

Miraculeus Onze-Lieve-Vrouwebeeld (15de-16de eeuw); calvariekruis, gepolychromeerd hout. Preekstoel van 1670; twee barokke biechtstoelen, één gedateerd 1671, de andere 1731 (reeds met Lodewijk XV-elementen).

  • DE DIJN C.G., Monumentenroutes 1975 (Kunst en Oudheden in Limburg) , Hasselt, pagina 14.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n2 (He-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23236 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.