is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw
Deze vaststelling is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw
Deze vaststelling was geldig van tot
Georiënteerde neogotische kerk van 1865, opgericht onder meer naar aanleiding van bevolkingsexplosie in de tweede helft van de 19de eeuw. Oorspronkelijk naar ontwerp van pastoor-bouwmeester J.A. Clarysse. Bouw in 1867 stilgelegd omwille van financiële problemen. Halfopgetrokken kerk pas in 1876 voltooid onder leiding van stadsarchitect G. Charlier die wijzigingen aanbracht aan het oorspronkelijke plan. Kerk bijna volledig verwoest tijdens de Eerste Wereldoorlog. In 1923-1925 heropgebouwd onder leiding van architect Alfons Van Coillie (Roeselare) grotendeels aan de hand van de plannen van Clarysse en Charlier. In 1936, nieuwe westelijke voorgevel naar ontwerp van architect Verstraete (Rumbeke). Nieuwe glasramen naar ontwerp van F. Roderburg (Brugge) ter gelegenheid van de bevrijdingsfeesten in 1945. Schilderwerken in de kerk in 1965. Voorgevel gezandstraald in 1993-94.
Bakstenen volume van het basilicale type met schip van vijf traveeën, vlak afgesloten transept, vierkante toren tegen noordkant van het vijfzijdige koor, vlak afgesloten zijkoren van één travee en rechthoekige sacristie ten zuiden. Schip, transept en koor onder zadeldak. Haakse zadeldaken boven eerste travee van zijbeuken aan weerszij van het portaal. Oostelijke bouw volledig ingekapseld in laag complex van dienstruimten onder aanleunend lessenaarsdak.
Voorgevel van drie traveeën met licht uitstekende bakstenen plint. Centrale puntgevel van drie geledingen tussen versneden op elkaar gestelde steunberen. Vleugeldeur gevat in geprofileerde korfboogomlijsting. Daarboven groot vierlicht met maaswerk in spitsboogomlijsting, op natuurstenen afzaat. Derde geleding eveneens met spitsboogomlijsting voor houten luikje. noordelijke en zuidelijke zijingangen in uitgelengde korfboogomlijsting; in het boogveld beelden van G. Delafontaine (Menen), 1936, respectievelijk Heilige Nikolaas ten noorden en Onze-Lieve-Vrouw ten zuiden.
Schip van vijf traveeën; versneden steunberen; tweelichten met roosvenster gevat in geprofileerde spitsboogomlijsting. Onder de kroonlijst bakstenen rondboogfries opgevangen door natuurstenen consoles. Gevels van transept, koor en sacristie met zelfde opstand als schip; puntgevels van het transept echter voorzien van drielichten en langgerekte spitsboogvensters. Vierkante oosttoren tussen op elkaar gestelde steunberen; drie geledingen, gescheiden door waterlijsten opgevangen op schalken met knopkapiteel; cordonlijst ter aflijning van elke travee onder de ronde bovenvensters met ijzeren harnas. Veelhoekig traptorentje ten noorden met spitsbogige muuropeningen en dito gekoppelde galmgaten onder de wijzerplaten. Bakstenen balustrade op boogfries tussen de veelhoekige arkeltjes.
Interieur bijna volledig bepleisterd. Schip van vijf traveeën geritmeerd door geprofileerde spitsbogen op zuilen met veelhoekige sokkel en dekblad van hardsteen; gepolychromeerd bladwerkkapiteel. Kruisribgewelven met ovale sluitsteen, opgevangen door schalken met knopkapiteel; cordonlijst ter aflijning van elke travee onder de ronde bovenvensters met ijzeren harnas. Rechthoekige zijkapellen in de zijbeuken. Kruising met sterk geprofileerde bundelpijlers. Straalgewelf van het koor opgevangen door halfzuiltjes.
Mobilair. Schilderijen: van Gaston Vallaeys uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, onder meer drieluik van Heilige Rita van Cascia, de engelen met de symbolen van de Heilige Eucharistie en de Bisschopswijding van de Heilige Nikolaas van Tolentijn. Ook enkele anonieme werken uit de 19de eeuw. Kruisweg geschilderd door A. of J. De Vriendt.
Beelden: Onze-Lieve-Vrouw met scepter en kind in stralenkrans van G. Delafontaine, Menen. Gepolychromeerd beeld van Heilige Nikolaas van Tolentino, herkomstig van het Klein Seminarie, 18de eeuw (?).
Glasramen: ronde glasramen van de lichtbeuk van 1945 naar ontwerp van B. Dochy met respectievelijk links de uitbeelding van de profane geschiedenis van Roeselare en rechts de kerkelijke geschiedenis; glasramen in het hoogkoor van F. Roderburg (Brugge) met voorstelling van onder andere scènes uit het Marialeven.
Hoofdaltaar en lezenaars in zijkapellen, gemaakt van vroegere neogotische communiebank. Koorgestoelte (1903) en preekstoel (1905) van M. Verlinden (Roeselare).
Lourdesgrot in eerste zijkapel zuidelijke zijbeuk van P. Weistenhild (Courcelles), oorspronkelijk van 1908, in de Eerste Wereldoorlog verwoest, maar nadien heropgebouwd.
Orgel van 1883 door Ph.-J. Forest (Roeselare), vernieuwd in 1961 door J. K. Klais uit Bonn.
Bron: DE GUNSCH A., METDEPENNINGHEN C., TANSENS A. & VANNESTE P. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kanton Roeselare, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; Tansens, Annick; Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
In de voorlopige kerk werd in 1868 door Leonard Lovaert (Gent) een klein occasieorgel geplaatst, onder advies van pastoor J.A. Clarysse. Het is niet bekend of dit orgel naar de nieuwe kerk werd overgebracht, en evenmin wat er mee gebeurde na de bouw van het nieuw orgel in 1883. Het oorspronkelijk instrument van het huidige orgel was van Jacobus Philippus Forrest (Roeselare) en de kast van Cl. Carbon (Roeselare) uit 1882-83. Tot 1900 werd het onderhoud verzorgd door Forrest. In 1912 gebeurt een herstelling door Oscar Anneessens. Wegens dreigend gevaar van vernieling in WO I, werd het orgel in 1917 deels gedemonteerd en met de andere kunstvoorwerpen naar Gent gebracht; in 1920 heropgebouwd in Roeselare door Oscar Anneessens. In 1956 werken door Jos Loncke (Esen). In 1961, totale transformatie door J. Klais (D – Bonn).
Is deel van
Sint-Hubrechtsstraat
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23599 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.