erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Remigius

bouwkundig element
ID
2435
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/2435

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek

Over de vroegste bouwgeschiedenis van de kerk is niets met zekerheid bekend. Volgens V. Meul laten sommige bronnen de toren opklimmen tot de 14de eeuw, een datering rond 1500 lijkt echter waarschijnlijker. Soms wordt vooropgesteld dat de kerk circa 1580 door calvinisten werd verwoest en heropgebouwd in de eerste helft van de 17de eeuw. In 1767 werd de kerk door de Teutoonse ridders van Pitsemburg aanzienlijk gewijzigd en vergroot in classicistische stijl; van het oude laatgotische kerkje bleef alleen de toren bewaard en naar verluidt de kruisingpijler en de pijlers en pilasters onder het doksaal. In de 19de eeuw werden herstellingswerken uitgevoerd: aan de toren naar ontwerp van J. Schadde in 1864-1865 en aan de rest van de kerk in 1885. De vergrotingsplannen van E. Careels bleven, omwille van financiële omstandigheden, onuitgevoerd. Na eenvoudige herstellingen aan de toren in 1927 ten slotte, werd de kerk onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog grondig hersteld en verbouwd, volgens oude foto's van de eertijds transeptloze kerk met lager en steil koor ter hoogte van het huidige transept.

Beschrijving

Grosso modo georiënteerde, driebeukige, grondig vernieuwde, classicistische pseudo-kruisbasiliek met laatgotische westtoren aanleunend bij de Kempische gotiek. Vierkante bakstenen toren van vijf geledingen met vijfzijdige traptoren ten noorden, beperkt gebruik van zandsteen voor sokkel, hoekblokken, speklagen over de steunberen en steigergaten, ingesnoerde leien naaldspits.

Voorts baksteenbouw met zandstenen plint onder leien zadeldaken; steekboogvensters in vlakke arduinen omlijstingen. Schip van vijf traveeën, vlak afgesloten transept en dito koor van telkens één travee, sacristie in de zuidoostelijke oksel; westgevel en transeptgevels met muurvlechtingen.

Toren gemarkeerd door op elkaar gestelde steunberen en kordons; korfboogpoort en spitsboogvenster in vernieuwde zandstenen omlijstingen, rechthoekig venstertje en gekoppelde spitsbogige galmgaten. Links van de toren: monument voor de gesneuvelden gesigneerd "J. Heremans, Kerkhoflei, Mechelen"; rechts: zandstenen gedenksteen met onleesbare inscripties.

Interieur

Classicistisch, bepleisterd en beschilderd interieur; rondbogen met geprofileerde architraaf op zuilen met octogonale sokkel en kapiteel; middenbeuk met tongewelf en met lijstwerk geornamenteerde gordelbogen op rocailleconsoles; geplafonneerde zijbeuken.

Mobilair. Diverse schilderijen van de Vlaamse school: Onze-Lieve-Vrouw met Kind, Heilige Elisabeth en Johannes uit de 17de eeuw; Aanbidding der Wijzen en Doopsel van Clovis door Heilige Remigius, beide uit de eerste helft van de 18de eeuw. Hoofdzakelijk eikenhouten rococo 18de-eeuws meubilair. Hoofdaltaar met gebeeldhouwd tabernakel tussen twee engelen met de symbolen van Hoop en Geloof (tweede helft van de 18de eeuw). Zij-altaren van gemarmerd hout (tweede helft van de 18de eeuw). Lambrisering uit het derde kwart van de 18de eeuw en communiebank uit de tweede helft van de 17de eeuw, laatstgenoemde heden in drie delen en deels verwerkt in het altaar. Gesculpteerde preekstoel uit het derde kwart van de 18de eeuw. 18de-eeuwse biechtstoelen en afsluitingen. Arduinen doopvont met koperen deksel van 1614 door J. De Cuyper. Bewaarde orgelkast van het in orgel van E.F. Van Pethegem van circa 1786, instrument gerenoveerd door G. D'Hondt in 1954.

  • JANSEN J., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Antwerpen. Kanton Heist-op-den-Berg, Brussel, 1973, 13-15.
  • MEUL V., Jozef Schadde (1818-1894). Provinciale architect van het arrondissement Mechelen van 1853 tot 1869, licentiaatsverhandeling KULeuven, 1992, 76-78.

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 1997: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kantons Duffel - Heist-op-den-Berg, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n4, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Waarnemingen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Remigius [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/2435 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.