In 1958-1959 liet de N.V. SARMA op de hoek van de Korenmarkt en de Korte Munt een grootwarenhuis optrekken. Het ontwerp dat moderne elementen combineerde met historiserende topgevels was van architect Gaston De Leye.

Historiek

Begin 1958 diende de N.V. SARMA een aanvraag in voor het herbouwen (na een brand) van een warenhuis aan de Korenmarkt-Korte Munt-Donkersteeg. SARMA (Société Anonyme pour la Revente d'articles de MAsse) was een Belgische warenhuisketen (1928-2004) die midden 20ste eeuw behoorde tot de meest succesvolle van het land. De plannen voor het gebouw liet ze opmaken door de Gentse architect Gaston De Leye (Citadellaan 19, bureau: J. Fr. Willemstraat 1A) in samenwerking met F. G. Riessauw als raadgevend ingenieur voor de technische constructie.

Een tiental jaar eerder waren al plannen gemaakt voor een warenhuis op die plek. Deze bleven echter onuitgevoerd, waarschijnlijk omdat ze niet goedgekeurd werden. Bij de plannen uit 1958 stelde de stedelijke commissie der monumenten en stadsgezichten immers dat deze plannen gunstig afstaken tegen die van tien jaar eerder omdat ze de reconstructie inhielden van twee oude gevels aan de zijde van de Korenmarkt (huis Temmerman en huis De Zwaan), aangevuld met twee neotraditionele gevels die geïnspireerd waren op de Gentse architectuur uit de tweede helft van de 17de eeuw en de eerste helft van de 18de eeuw (in plaats van de bestaande 19de-eeuwse burgerhuizen). Ook de sobere, moderne gevel aan de zijde van de Donkersteeg was aanvaardbaar voor de commissie omdat het voormalige huis op die plaats (oud huis Vincent uit de eerste helft van de 19de eeuw, voormalig gasthuis De Gouden Hert) volgens haar weinig karakter had.

De plannen werden dus goedgekeurd en in 1958-1959 uitgevoerd door de algemene aannemer Van Eeghem uit Brugge met medewerking van Steyaert-Heene uit Eeklo en Preflex voor de metaalconstructie, en de firma Devos-Debuck uit Gent voor de montage.

Beschrijving

Het warenhuis is een hoekgebouw dat bewust opgedeeld werd in twee verschillende delen omdat het grootschalige complex anders de omgeving te veel zou domineren. Aan de zijde van de Korte Munt werd gekozen voor vier topgevels van drie bouwlagen in neotraditionele stijl (drie richting Korte Munt, één haaks erop richting Korenmarkt) met een parement van rode baksteen in combinatie met witsteen, onder andere voor de gekoppelde kruisvensters. Richting Donkersteeg kreeg het complex drie tot vier bouwlagen en een meer hedendaagse, strakke vormgeving met een heel licht hellend dak en moderne gevelmaterialen zoals beton en gele mozaïeksteentjes voor de borstweringen. Anderzijds vertoont de betonnen skeletstructuur van dit deel een zekere verwantschap met de gekoppelde kruisvensters van de neotraditionele gevels. Het wordt bovendien bekroond met historiserende dakkapellen. Een afgeronde betonnen luifel verbindt beide delen en draagt een hoekterras dat de insprongen vult. De huizenrij links aan de Kortemunt werd op dezelfde rooilijn gereconstrueerd met neotradionele topgevels, en onderaan een aansluitende winkelpui onder een betonnen luifel.

Een belangrijk aandachtspunt bij de bouw was een vlotte circulatie van de voetgangers, onder andere in de smalle Donkersteeg. Om die reden werd over de gehele gevel een galerij voorzien en werd de hoekpartij heel open gehouden, zonder pijlers. Een opvallend aspect van het gebouw is ook de technische constructie die bestaat uit een fundering op betonnen Franki-palen, een structuur van betonnen kolommen die in twee concentrische cirkels geplaatst werden, en een constructie van stalen balken (onder andere van het Preflex type).

Hoekgebouw (grootwarenhuis) bestaande uit vier nieuw gebouwde topgevels van drie traveeën en drie bouwlagen in traditionele stijl (drie linker met gevellijn in verlengde van gereconstrueerde gevels van Korte Munt en vierde haaks erop) en, vooruit springend ten opzichte van de rechter geveltop, een even hoge "moderne" skeletbouw, daterend uit 1958 naar ontwerp van architect G. De Leye. Begane grond van gebouwencomplex gevormd door gemeenschappelijke opengewerkte winkelruimte; in plaats van insprongen van gevellijn op bovenverdieping te volgen, omlopende gebogen puilijst met terras dat insprongen vult; bovenverdieping eveneens met gemeenschappelijke winkelruimten.

Voorheen hoek ingenomen door drie ruime 19de-eeuwse burgerhuizen waarvan enkel de gevellijn behouden bleef (zie met oude prentkaarten). Vermoedelijk nieuwbouw opgetrokken in een poging tot aansluiting bij de oorspronkelijke, deels behouden en deels gereconstrueerde 17de-eeuwse bebouwing van de omgeving, doch veeleer storend overkomend: door de nieuw geconstrueerde schijntopgevels waarin alle typische kenmerken van de tweede helft van de 17de eeuw en de eerste helft van de 18de eeuw traditionele gevels samengebracht zijn, door de weinig geslaagde integratie van de "moderne" skeletbouw bij de zogenaamd oude gevels.