Teksten van Molen De Hotond

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/28453

Molen De Hotond ()

Molenromp van de voormalige stenen grondzeiler op de Hotondberg.

De molen ligt op een hoogte van 150 meter boven de zeespiegel op de hoogste plek van de provincie Oost-Vlaanderen. Hij is al terug te vinden in een vermelding in 1672 en bestaat dus minstens sinds het derde kwart van de 17de eeuw. Op een kaart van 1684 is er eveneens een vermelding. Onderzoek van Denewet, Holemans en Osstyn wees uit dat Pieter Montroye de "Hoothontmolen" met bijhorend erf verkocht aan Amant Declerck van Zulzeke. In 1729 is de molen in het bezit van de Prins van Nassau en Siegen, tevens Baron van Ronse. De baljuw van Kwaremont, Zulzeke en Ruien, Alexis Gosse, staat op dat moment in voor de pacht van de molen "den Hootonck". De eerste eeuwen gaat het om een houten staakmolen. Nog volgens Denewet zou de molen al rond 1780 vervangen zijn door een stenen olie- en korenwindmolen van het type grondzeiler. Een proces-verbaal van afpaling uit 1820 spreekt dan weer over een graanmolen op de Hootond, die eigendom is van Pierre Limpens, een molenaar uit Ronse. In 1834 wordt de molen ingedeeld in klasse 1, met een kadastraal inkomen van 190 francs. Er zijn vermeldingen van beschadiging, onder meer door blikseminslag in 1839 en in de nacht van 16 op 17 juli 1858 en in 1910, maar de molen wordt telkens hersteld. In 1910 werd naar aanleiding van de herstelling het oliemolenwerk verwijderd.

De uitbating van het korengemaal stopte in 1945 en later volgde de onttakeling van het windgemaal. De overblijvende molenkuip kreeg nadien een toeristische functie als uitkijktoren en werd daartoe sinds 1957 uitgerust met een oriëntatietafel op het plat dak. In 2008 werd de oriëntatietafel vernieuwd. In 2018-2020 werd de inrichting van de molenromp vernieuwd ten behoeve van een café-uitbating en werd een nieuwe oriëntatietafel geplaatst.

De conische, gewitte ronde bakstenen molenromp heeft een brede voet. Op de begane grond bevinden er zich twee steekboogdeuren en op de hoger gelegen niveaus zijn enkele rechthoekige vensteropeningen. In het interieur is de molenuitrusting verdwenen.

De voormalige molenaarswoning, een landelijke laagbouw die rond 1860 sterk werd aangepast, uitgebreid en verhoogd en werd herbestemd als café, is in 2018-2019 gesloopt.

  • Rijksarchief Ronse, Topografisch-historische atlas, nummer 803.
  • BAUTERS P. 1985: Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen, Gent, 431.
  • BAUTERS P. 1986: Het Oostvlaams molenbestand in 1986, Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, Bijdragen nieuwe reeks 25, 161.
  • DE KEYZER B. 1978: De Lange Weg naar Kluisbergen, Bijdrage tot de historie van Kluisbergen: Bergen - Ruien - Kwaremont - Zulzeke I, s.l., 310-312.
  • VANDEPUTTE J.L.TH. 1974: De molens van het arrondissement Oudenaarde, Uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 133-135.

Auteurs:  Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Lenaerts, Tom; Tack, Anja
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Molen De Hotond [online], https://id.erfgoed.net/teksten/360541 (geraadpleegd op ).


Molen ten Hotond ()

Vroeger molenaarshuis en bijbehorende voormalige windmolen zogenaamd "De Hotond", heden café zogenaamd "Molen ten Hotond" met uitkijktoren. Oude windmolensite op de Hotondberg, met een ligging op 150 meter boven de zeespiegel, de hoogste plek van de provincie Oost-Vlaanderen. Gezien een vermelding in 1672, minstens sinds het derde kwart van de 17de eeuw bestaande staakmolen; vermoedelijk begin 19de eeuw vervangen door een stenen olie- en korenwindmolen van het type grondzeiler. Hersteld of heropgebouwd circa 1845 en nog in 1911, laatst gepaard met verwijdering van olieslagwerk. Uitbating korengemaal stopgezet in 1945, later gevolgd door onttakeling van het windgemaal. Overblijvende molenkuip nadien met toeristische functie als uitkijktoren, sinds 1957 uitgerust met oriëntatietafel op het plat dak. Conische, gewitte ronde bakstenen molenromp met drie niveaus, laagste met balklaag. Twee steekboogpoorten en kleine vensters met wijzigingen (vergrote en toegevoegde). Molen deels aan het zicht onttrokken door aan de straat gelegen woning met café, een sterk aangepaste, verhoogde en uitgebreide aanvankelijke landelijke laagbouw van circa 1860.

  • Rijksarchief Ronse, Topografisch-historische atlas, nummer 803.
  • BAUTERS P. 1985: Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen, Gent, 431.
  • BAUTERS P. 1986: Het Oostvlaams molenbestand in 1986, Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, Bijdragen nieuwe reeks 25, 161.
  • DE KEYZER B. 1978: De Lange Weg naar Kluisbergen, Bijdrage tot de historie van Kluisbergen: Bergen - Ruien - Kwaremont - Zulzeke I, s.l., 310-312.
  • VANDEPUTTE J.L.TH. 1974: De molens van het arrondissement Oudenaarde, Uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 133-135.

Bron: BOGAERT C., LANCLUS K., TACK A. & VERBEECK M. 1998: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Ronse, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Tack, Anja
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Molen De Hotond [online], https://id.erfgoed.net/teksten/28453 (geraadpleegd op ).