De grote villa is gelegen op de hoek van de Oswald Ponettestraat met de Mérodestraat. De villa in neorégencestijl met art-deco-interieur wordt omgeven door een omheinde en omhaagde beboomde tuin, en werd volgens bouwplannen gebouwd in opdracht van handelaar A. De Meestere, naar ontwerp van architect M. Tock van 1924 voor de woning, van 1925 voor het hek aan de Mérodestraat, van 1929 voor de rotonde rechts in de tuin en van 1930 voor de omheining met gesculpteerde pijlertjes en gesmeed ijzeren hekken.

Historiek

De grote villa met uitzicht van een Frans geïnspireerd kasteeltje in neorégencestijl is ingeplant op de hoek van de Oswald Ponettestraat met de Mérodestraat in een omheinde en omhaagde beboomde tuin. Volgens de bewaarde bouwplannen gebouwd als "Chateau de Mr. A. Demeestere", en gedateerd en gesigneerd: "Bruxelles, le 6 mars 1924, l’ architecte Marcel Tock". In 1925 werden plannen ingediend voor het hekwerk aan de Mérodestraat, in 1929 voor de rotonde rechts in de tuin en in 1930 voor de omheining met gesculpteerde pijlertjes en gesmeed ijzeren hekken. Eén pijler links van het toegangshek is onderaan gesigneerd: "Marcel Tock/ architecte, Tournai". Ook de woning is op een hoeksteen gesigneerd en gedateerd: "Marcel Tock/ Architecte / 1925-1926".

De bouwheer Auguste Demeestere was handelaar in garen en vertegenwoordiger van de "Soierie d’Obourg". Zijn vader was handelsreiziger in textiel, zijn moeder was van Franse origine. Zijn nieuwe woning kreeg in Ronse de naam "Chateau de la soie". De uitzonderlijke stijl en de decoratieve uitwerking zijn zeker het resultaat van een intense samenwerking van de architect en de bouwheer uit de nieuwe gefortuneerde industrie- en handelselite van Ronse. Uitzonderlijk is dat zowel het hekwerk met pijlers en smeedwerk als alle decoratieve elementen van de rotonde en de villa aan het exterieur en het interieur bestaan uit het hulstmotief met zijn typische stekelige bladeren en bessen, mogelijk gebruikt omwille van zijn beschermende waarde, geluksbrenger en de symboliek, namelijk liefde en hoop.

Over de uitvoerders is weinig gekend. De geschilderde fries in de eetkamer is gesigneerd "Fernand Gaudfroy", een kunstschilder uit Doornik, en volgens de vroegere eigenaars was het beeldhouwwerk van de hekpijlers het werk van J. De Bo waarover geen verdere informatie. Het kunstig smeedwerk is niet gesigneerd maar is mogelijk het werk van Aug. Dufour, die voor architect Tock en bouwheer Demeestere de gesmeed ijzeren deur van de woningen in de Jan van Nassaustraat 66-68 vervaardigde.

Beschrijving

Villa

De achterin gelegen ruime villa op U-vormige plattegrond telt zeven traveeën en twee bouwlagen boven de kelderverdieping, en wordt afgedekt door een leien mansardedak onderbroken door telkens een natuurstenen dakkapel boven de zijrisalieten en een houten dakvenstertje in de middentravee. De onderbroken houten kroonlijst rust op een gesculpteerde daklijst met hulstmotief; ook de vleugelstukken van de dakkapellen zijn gedecoreerd met hetzelfde motief.

De villa is opgetrokken uit oranjerode baksteen met rijkelijke verwerking van Euvillesteen voor de plint, vensteromlijstingen, hoekkettingen, aflijnende daklijst en uitgewerkt inkomportaal met zuilen, gesculpteerde fries en bekronend balkon wat het geheel een fraai bichroom kleureneffect geeft. De natuursteen is hier constructief toegepast en kenmerkend voor de neorégencestijl. Ook het mansardedak is typisch voor deze stijlrichting en bezorgde extra ruimte in de woning. Rondbogige benedenvensters ritmeren de benedenverdieping, zij behielden de originele houten schuiframen of guillotinevensters en glas met geslepen randen en beschermende rolluiken. De rechthoekige deurvensters op de bovenverdieping hebben afgeronde bovenhoeken en zijn gevat in rondboognissen voorzien van fraaie gesmeed ijzeren balkons op consoles. Hetzelfde hulstbladmotief vinden we op de gesculpteerde natuurstenen consoles en in het smeedwerk. Ook de keldervensters zijn gevat in getoogde nissen en voorzien van gesmeed ijzeren traliewerk met hulstbladmotief, geaccentueerd door een goudschildering.

De centrale toegang wordt gemarkeerd door een gebogen portiek met twee Dorische zuilen en halfzuilen voorafgegaan door een brede gebogen trap met zes treden. De zwikken tussen de booglijst en het bekronend balkon is rijkelijk gedecoreerd met hulstbladmotieven, het bekronend balkon is geajoureerd met gesmeed ijzeren panelen. Ook de centrale toegangsdeur in ijzer en gestructureerd glas is voorzien van gekruld ijzer met dezelfde gesmeed ijzeren hulstmotieven en de vensters links en rechts hebben een gelijkaardig traliewerk.

Tegen de linker zijgevel sluit een terugwijkende aanbouw van twee traveeën onder plat dak aan. Een leuning met ingewerkte gesmeed ijzeren panelen lijnt het dakterras af. Een rondboogdeur voorafgegaan door een brede trap tussen natuurstenen leuningen met gesculpteerde bekroning geeft in de zijgevel toegang tot het oorspronkelijke bureau van de handelszaak Demeestere. De dubbele houten paneeldeur behoudt de originele koperen ornamentaal uitgewerkte handgrepen en sleutelplaten.

De sobere achtergevel telt drie bouwlagen waaronder de zichtbare kelderverdieping met onder meer drie steekboogpoorten voor de garage. De vensters zijn rondboogvormig in het bureau en de zijtraveeën en rechthoekig in de middentraveeën.

Interieur

In tegenstelling tot het exterieur in een eerder traditionalistische neorégencestijl wordt het interieur gekenmerkt door de art deco. Het streven naar het creëren van een ensemble, hier onder meer gerealiseerd door hetzelfde hulstmotief in alle decoratie te gebruiken, is één van de belangrijkste kenmerken van deze stijl. Vooral de kleurrijke glas-in-loodpanelen met gestileerd hulstmotief in de talrijke deuren, de lichtkoepel op de bovenverdieping en raamschermen in het bureau, de houten lambriseringen en parketvloeren in geraffineerde warme houtsoorten en de marmeren lambriseringen met ingewerkte metalen reliëfplaten met hetzelfde hulstmotief in de inkomhal getuigen van de art-decostijl.

De villa was vooruitstrevend met veel aandacht voor comfort en woongenot en voorzien van alle nieuwe accommodaties zoals binnen wc, badkamer, centrale verwarming en garages. De heer Demeestere was naar verluidt één van de eerste bezitters van een auto in Ronse. De keuken heeft een volwaardige plaats op de begane grond. De onderbouw omvat de garages, stookplaats, washuis, berging en opslagplaats van de zaak.

De ruime en goed verlichte centrale inkomhal met trappenhuis achteraan heeft een belangrijke onthaalfunctie en imponeert door zijn wit- en zwartgevlamde vloer in Belgisch marmeren met centraal rond bassin, mogelijk vroeger een fontein, met er omheen uitstralende witmarmeren vloerplaten, zijn kleurrijke marmeren lambrisering en de talrijke dubbele deuren met kleurrijk glas in lood die erop uitzien. De monumentale houten bordestrap zet aan met vier brede afgeronde treden in dezelfde wit- en zwartgevlamde marmer; dezelfde bronzen reliëfplaatjes van de lambrisering zijn verwerkt in de trappalen beneden en boven. Het stucplafond is afgezoomd door geprofileerde lijsten en een bladfries en in de hoeken voorzien van lusterrozetten met identiek lijstwerk en bewaarde art-decolampen in gekleurd glas en ijzer.

Rondom dit centrale circulatiepunt zijn de verschillende woonvertrekken gegroepeerd. De eetkamer links heeft een hoge tweekleurige houten lambrisering met panelen, een aflijnende boord met diamantkoppen en erboven een beschilderde fries met hulstplukkende puttifiguurtjes, gesigneerd "Fd Gaudfroy, 1926" gevat tussen twee geschilderde friezen met hulstranken en banderollen. In de marmeren schouwmantel is een bronzen hulstpaneel ingewerkt, in de houten boezem die meegaat met de lambrisering zit een spiegel. Ook de radiatorbeschermers en de parketvloer zijn in dezelfde precieuze houtsoorten uitgevoerd. De schuiframen zijn voorzien van koperen handvatjes versierd met hulstbessen. Het plafond is afgewerkt met geprofileerde stuclijsten en in het midden voorzien van een lusterrozet in art-decostijl met ingewerkte lampen. De rechter salons zijn gedecoreerd in neoclassicistische stijl met voornamelijk neo-Lodewijk XVI-elementen.

De twee dooreenlopende plaatsen met brede scheidingsboog hebben grijs geschilderde hoge lambriseringen met panelen met vergulde bies, in de kamer vooraan met aflijnende fries met vogeltjes tussen hulsttakken, in de achterkamer enkel met hulsttakken met vergulde bessen als decoratie. Hier is de parketvloer ook afgezoomd met een donkerhouten boord met inlegwerk met hulstmotief. Boven de lambrisering zijn de wanden en panelen voorzien van het nog authentiek textielbehang met moiré-effect die de kamer een extra rijke uitstraling geeft. Ook de bijhorende gordijnen zijn bewaard. De schouwmantel in de achterkamer, geplaatst tussen twee deuren, heeft een witmarmeren schouwmantel met palmetten, leeuwenkopjes en centraal reliëf met puttifiguurtjes die de liefdespijlen van Cupido smeden. Boven de spiegel is de boezem versierd met een reliëfpaneel met siervaas en guirlandes en afgezoomd door panelen met gevlochten hulsttakken.

Een rondboogdeur onder de trap in de inkomhal leidt naar een kleine hal met lambriseringen met panelen in carton-pâte en de betegelde keuken en bijkeuken links achteraan. Deze bezitten een blauwe en witte tegelvloer in dambord gelegd, een hoge plint van blauwe geglazuurde tegels en een aflijnende fries van rode en blauwe tegels.

Vanuit de hal is ook het bureau in de uitbouw bereikbaar. Deze ruime kamer is eveneens aangekleed met een houten lambrisering met ingewerkte radiatorkasten en bijbehorende vensteromlijstingen en rolluikkasten. De schuiframen zijn onderaan voorzien van schermpanelen in glas in lood met hulstmotief. Het plafond is gestut door zware gestucte balken, versierd met decoratieve panelen met hulstmotief en ondersteund door uitgelengde consoles met het zelfde motief. Een fries met dezelfde panelen lijnt ook het plafond af. Een kamerhoge kast met schuifjes voor de verschillende garensoorten, topstuk en zijkasten met fraai inlegwerk van de vroegere zaak Demeestere bleef behouden.

De statische bordestrap achteraan de inkomhal leidt naar de bovenverdieping met ruime overloop waarop de verschillende houten paneeldeuren van de vier slaapkamers en de badkamer uitgeven. Een lichtkoepel in glas in lood is eveneens gedecoreerd met het hulstmotief. De badkamer is volledig betegeld met witte geglazuurde tegels met ingewerkte blauwe ruitjes op een plint van blauwe geprofileerde boordtegels. Het sanitair van de jaren 1920 en verwarmingstoestel gemerkt "Fobrux Haren" bleef behouden. Het oorspronkelijk behangpapier en de balatum vloerbekleding en de originele lichtschakelaars zijn nog aanwezig. Een diensttrap leidt naar de mansardeverdieping met kamers voor het vroegere dienstpersoneel.

Tuin en voormalig magazijn

De omliggende tuin omvat een vierkant terrein begrensd door de Oswald Ponettestraat en de Mérodestraat en is volledig omhaagd met een hulsthaag en omheind met fraai gesmeed ijzeren hekwerk met hulstmotief op een sokkel van Euvillesteen tussen dito pijlertjes met piramidale gesculpteerde bekroning met hulstmotief, naar bouwplannen van 1930 en naar verluidt uitgevoerd door beeldhouwer J. De Bo (?). Het axiaal geplaatst toegangshek is bevestigd aan vierkante, eveneens gesmeed ijzeren pijlers. De toegang aan de Mérodestraat, volgens bouwplan van 1925, bestaat uit een witgeschilderd houten hek tussen bakstenen pijlers met dekplaat en leidt via een geplaveide weg naar de garages in de onderbouw van de woning en het vroegere magazijn.

Een aantal grote bomen zoals onder meer een atlasceder (Cedrus atlantica, beschadigd door storm), beuk (Fagus sylvatica), paardenkastanje (Aesculus hippocastanum) en rode esdoorn (Acer rubrum) boorden de tuin af.

De ruime voortuin werd aangelegd met een cirkelvormige oprijlaan met daarin een broderieparterre met buxusmassieven en centrale monumentale stenen siervaas in art-decostijl met in halfreliëf gebeeldhouwde naaktfiguren, onderaan gesigneerd: "G. zelzel G (?)". Rechts achteraan in tuin werd volgens bouwplan van 1929 een open tuinpaviljoen gebouwd in de vorm van een rotonde. Het gebouwtje, opgetrokken uit Euvillesteen, heeft acht Dorische zuilen, een booglijst met gebeeldhouwd hulstmotief in de zwikken en een opengewerkte balustrade met gesmeed ijzeren panelen gelijkaardig aan deze van het inkomportaal. Gesmeed ijzeren hekken verbinden de zuilen onderaan. De overwelving bestaat uit een gedrukte koepel in kleurrijk glas in lood in geometrische art-decostijl rustend op een houten tandlijst en een casettenplafond.

Parallel achter het woonhuis en palend aan de scheidingsmuur staat het voormalige magazijn van de handelszaak in garen van de bouwheer, de heer Demeestere. Het is een lang en laag bak- en natuurstenen gebouw, oorspronkelijk onder plat dak (dak nu verwijderd) afgeboord met dezelfde borstwering met gesmeed ijzeren panelen als deze van het bureau, het portaal en de rotonde. De gevels zijn doorbroken door gekoppelde vierkante venstertjes op natuurstenen dorpels en onder getrapte lateien; een rechthoekige deur links gaf toegang tot het magazijn.