erfgoedobject

Lyceum Hemelsdaele

bouwkundig element
ID
29930
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/29930

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Lyceum Hemelsdaele
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Lyceum Hemelsdaele: deel
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Lyceum Hemelsdaele. Marcus Gerards (1562) tekent een groot pand bekroond met drie torens, zogenaamd huis "de Lecke", waarin in de loop van de 16de eeuw het Engels consulaat is ondergebracht en dat in 1574 door de jezuïeten is aangekocht en mogelijk verbouwd. 1861: in opdracht van Baron de 't Serclaes wordt een imposant herenhuis gebouwd naar ontwerp van architect I. Alleweirelt (Brugge) in plaats van een vermoedelijk reeds aangepast diephuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder afgewolfde bedaking en rechts een aanpalend breedhuis van drie traveeën met getrapte top over de twee rechter traveeën; monumentale poort blijkbaar opgenomen in een afsluitingsmuur links. In 1870 door Les Dames de Saint-André ingericht als school onder meer met toevoeging van een neogotische kapel van 1872 naar ontwerp van architect J. de Bethune (gesloopt in 1977). 1878-1879: Les Dames de Hemelsdaele verhuizen van de abdij Hemelsdaele in de Sint-Clarastraat naat het Sint-Jansplein en brengen er de school onder. 1883: uitbreiding met aanpalende neobarokke panden naar ontwerp van architect J. Coucke (Brugge), zie Wapenmakersstraat nummer 12. In de loop van de jaren 1930, uitbreiding via aanleg van speelplaats naar huis "de Nieulant" aan Sint-Jansstraat nummer 16. 1956: na sloop van gebouwen in de Sint-Walburgastraat en bouw van klassenvleugel naar ontwerp van architect M. Hocepied (Brugge). 1960: aankoop van het pand aan Sint-Jansplein nummer 15 en bouw van de klassenvleugel naar ontwerp van architect R. D'Helft.

Neoclassicistisch herenhuis op L-vormige plattegrond, in zijn huidige vorm van zeven traveeën en drie bouwlagen + links, drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (nok parallel aan de straat). Bepleisterde en witbeschilderde lijstgevel op donkergrijze sokkel. Hoofdvolume met monumentale poorttravee afgeboord door hoekblokken: hergebruikte rondboogpoort, geflankeerd door pilasters met imitatievoegen en bekroond door sterk geprofileerd topstuk onder driehoekig fronton; tussen volutes, geïntegreerd paneel met beschilderd wapenschild van Baron de 't Serclaes en twee medaillons met opschrift "Anno / 1862". Gevel geleed door kordon vormende lekdrempels, lijsten en hoofdgestel met kroonlijst op gegroefde modillons, tandlijst en met spiegels. Licht getoogde vensters in geprofileerde omlijsting met oren en sluitsteen; borstweringen met balusters op tweede bouwlaag. Kelderopeningen met verzorgd smeedwerk onder meer met ingewerkte letters "TS".

Links van de poort, oorspronkelijk slechts één bouwlaag bekroond door attiek, maar later met verdieping verhoogd, grosso modo als wintertuin. Begane grond, zie rechter gevel. Bovenverdieping geritmeerd door houten pijlers met kandelaberversiering steunend op de driezijdige postamenten van de uitgewerkte borstwering; bekronend versierd entablement met arabesken en sierlijke motieven en brede korfboogvensters met gebogen roedeverdelingen.

Achtergevels: verankerde bepleisterde en witbeschilderde lijstgevels geritmeerd door licht getoogde vensters met afgeschuinde dagkanten, paneelwerk en diamantsluitstenen. Voormalige kapelgevel in 1976 naar ontwerp van architect W. Provoost (Brugge) verbouwd tot klassen en opgetrokken tot drie bouwlagen; verankerde zuidgevel deels van rode baksteen op drieledige, arduinen rondboogarcade en bovenverdieping geleed volgens Brugse travee, type I; oostgevel met drie spitsboogvensters op natuurstenen afzaten, zie drie brandglazen in het trappenhuis.

Interieur. Koetsdoorgang, geflankeerd door pilasters, aangekleed met marmer en wandbeschilderingen leidt naar middengang met daarop aansluitende salons in Lodewijk XVI-stijl onder meer met bepleisterde versiering en schouwen. Monumentaal trappenhuis met superpositie van de drie orden, spiegels, verdiepte panelen, cartouche met opschrift "IHS / Ad Majorem Dei Gloriam" en ingewerkte glasramen van J. de Bethune, afkomstig van de gesloopte schoolkapel. Eikenhouten slingertrap met overdadig versierde trappaal onder meer met leeuwenkop en urne.

Nummer 12, rechts ervan, neobarok schoolgebouw onder meer met refter, van zes traveeën en drie bouwlagen van 1883-1884 naar ontwerp van architect J. Coucke (Brugge) in plaats van twee trap- en een lijstgevel. Verankerde en gekanteelde lijstgevel van baksteen met twee getrapte toppen (5 treden + topstuk); gebruik van witsteen voor doorgetrokken lateien, kruiskozijnen, geblokte ontlastingsbogen met sluitstenen, plint. In vijfde travee, neobarok segmentboogpoortje in geprofileerde omlijsting met volutes en nis met beeld van Onze-Lieve-Vrouw ter Woesten.

  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nr. 86/1883.
  • BEERNAERT B., Open Monumentendag. Negentiende eeuwse architectuur in de binnenstad, Brugge, 1990, p. 17-18.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt, 432.

Bron: GILTÉ S. & VANWALLEGHEM A. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Oudste kern, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nA Noord, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Schoolgebouw van het Lyceum Hemelsdaele

  • Is deel van
    Wapenmakersstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lyceum Hemelsdaele [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/29930 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.