erfgoedobject

Begraafplaats van Tervuren

bouwkundig element
ID
300078
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300078

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Begraafplaats van Tervuren
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Begraafplaats Tervuren
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Historiek

In 1912 besliste de gemeenteraad om op het Kisteveld, aan de Duisburgsesteenweg, een lap grond van 75a 40ca te verwerven van de familie Stolberg met het oog op de aanleg van een nieuwe begraafplaats. De uitwerking van de plannen werd toevertrouwd aan architect Colle. Ingevolge de Eerste Wereldoorlog zouden de eerste doden er pas in 1918 begraven worden. De begraafplaats werd sindsdien merkelijk uitgebreid en onder meer voorzien van een administratief gebouw.

Beschrijving

De begraafplaats op het Kisteveld heeft een quasi rechthoekige plattegrond en wordt omgeven door een bakstenen, deels vernieuwde en hervoegde muur geritmeerd door pijlers met hardstenen dekplaat en afgedekt met een ezelsrug. De oorspronkelijke inplanting werd kadastraal geregistreerd in 1917. Later uitgebreid in noordwestelijke richting, met tussen beide delen het behoud van een deel van de oorspronkelijke omheiningsmuur.

Ter hoogte van de inkom is de muur gebogen en voorzien van geblokte hardstenen pijlers en kleinere bakstenen pijlers waartussen een ijzeren hekken. Bij de ingang staan twee uitgegroeide coniferen.

Het oudste deel in de vorm van een groot vierkant wordt door middel van een padenkruis verdeeld in vier perken met op de kruising een blauwhardstenen Calvariekruis. Links ervoor liggen de gesneuvelden en oorlogsslachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog, rechts die van de Tweede Wereldoorlog en twee graven van het Gemenebest.

Enkele oudere, blauwhardstenen graftekens van goede kwaliteit - van het type obelisk, cyppe, kruis, calvarie of balg - bleven bewaard in de zone tegen de oostelijke omheiningsmuur, vooral links van de ingang. Verder treft men er onder meer graftekens aan voor de eerste BRT-directeur Bert Leysen, (1920-1959), een kruis in Afrikaans hout door de Deens-Belgische beeldhouwer Harry Elström (1906-1993) voor de schrijver Valeer Van Kerckhoven (1919-1982), maar in het bijzonder de graftekens voor de architecten Henry Van de Velde, Albert Van huffel en Rafaël Verwilghen (1885-1963) en zijn familie.

Het mortuarium, gelegen in de zuidelijke hoek, is ingewerkt in de omheiningsmuur en dateert uit het begin van de 20ste eeuw, en is opgetrokken in neotraditionele stijl. Het gebouwtje dateert uit de ontstaansperiode van de begraafplaats en werd tegelijk met de aanleg geregistreerd in 1917. Baksteenbouw op rechthoekige plattegrond onder leien zadeldak tussen tuitgevels met aandaken. Blauwe hardsteen werd gebruikt voor de muurbanden, plint en lateien. Het rechthoekige venster is in vijf gesplitst door hardstenen tussenstijlen. Eenvoudige rechthoekige deur.

De graven van het Gemenebest bestaan zoals gebruikelijk uit een eenvoudige stele van portlandsteen met vermelding van de gesneuvelde en het corps waartoe hij behoorde.

Tegen de oorspronkelijke, noordwestelijke, doch op deze plaats verdwenen omheiningsmuur ligt het graf van architect Albert Van huffel, tegen het bewaarde deel van de muur dat van Raphaël Verwilghen. Tegen de zuidwestelijke muur ligt het graf van architect Henry van de Velde.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen Tervuren, afdeling II (Tervuren), 1917/11.
  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DB002085, Begraafplaats Tervuren (M. Celis, 2006).
  • EVERAERT L. 1984: Van het Geuzenkerkhof tot het Kisteveld, in De Horen 11.2, 43-57.
  • MOTTE V. 1987: Herfstwandeling langs Tervuurse graven, in De Horen 5, 181-198; 6, 246-251.
  • MOTTE V. 2000: Wandelen op het kerkhof van Tervuren. Duisburgsesteenweg-Tervuren, Monumenten voor de Eeuwigheid. Open Monumentendag 10 september 2000, Leuven en Tervuren.

Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Graf Albert Van huffel

  • Omvat
    Graf Henry van de Velde - Maria Sèthe

  • Omvat
    Graftekens van de familie Verwilghen

  • Omvat
    Het graf en grafteken van Juste Bonaventure Langa

  • Is deel van
    Duisburgsesteenweg


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Begraafplaats van Tervuren [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300078 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.