Van de historische dorpskern van Denderleeuw bleven verschillende elementen gaaf bewaard ten westen van de Dender.

De pastorie van Denderleeuw is gesitueerd ten noordoosten van de Sint-Amanduskerk. Van deze kerk dateren de oudste delen uit de 13de eeuw, doch in 1900 werd de kerk aanzienlijk verbouwd en uitgebreid. Achter de pastorie strekt zich tot aan de Dender een grote tuin uit die ten oosten aan de smalle Denderweg door een uit betonplaten opgebouwde muur en ten noordoosten aan een private weg door een bakstenen muur wordt afgesloten. De uit grote zandsteenblokken opgetrokken kerkhofmuur bereikt zijn grootste hoogte aan de naar de Dender aflopende Denderweg. Hier wordt de muur beëindigd door twee 18de-eeuwse kalkstenen pijlers, behorend tot de vroegere toegang van het kerkhof. Verderop rechts palend aan de Denderweg een vijftal kleine tweelaagse arbeiderswoningen met lijstgevels, hoofdzakelijk uit de 19de eeuw daterend, met hier en daar transformaties van recentere datum.

De kerk met pastorie, bijhorende tuin en de aanpalende smalle Denderweg, de oude in baksteen opgetrokken tweelaagse gemeenteschool [op het moment van bescherming in 1991 bibliotheek] en aansluitende woning (Dorp 12-14, 16), die de hoek van het dorpsplein en de private weg markeren, alsook de in neogotische stijl opgetrokken bakstenen herenwoning met trapgevel aan de andere zijde van het dorpsplein (Dorp 19) met, naast een erbij aansluitende nieuwbouw, een drietal kleinschalige 19de-eeuwse woningen, alsook de hoekpanden aan de Moreelstraat, vormen de nog grotendeels gaaf behouden oude dorpskern.