erfgoedobject

Burgerhuis in art-nouveaustijl

bouwkundig element
ID
300423
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300423

Juridische gevolgen

Beschrijving

Burgerhuis in art-nouveaustijl, naar een ontwerp door de architecten Jean Baptiste en Emile Vereecken uit 1900. Opdrachtgever was de ingenieur Léon Le Blon, die in 1897 al beroep had gedaan op het architectenbureau Vereecken en zoon voor de bouw van een geheel van gekoppelde burgerhuizen in eclectische stijl op het aanpalende perceel. In 1902 volgde een burgerhuis in de Van Schoonbekestraat, en in 1903 een vandaag verdwenen ensemble van twee burgerhuizen in de Lange Leemstraat.

Het hotel Le Blon behoort tot het latere oeuvre van Jean Baptiste Vereecken, die van 1893 tot 1906 met zijn zoon Emile geassocieerd was. Vanaf midden jaren 1860 bouwde hij een succesvolle carrière uit in dienst van de belangrijkste Antwerpse makelaars- en bankiersfamilies, zoals Havenith, Grisar, Pecher, Bunge, Meeûs, Kreglinger, Good en Nottebohm. Vader Vereecken ontwierp talrijke voorname herenhuizen op de meest prestigieuze locaties van Antwerpen en Berchem zoals het Stadspark en het Prins Albertpark, naast grote aantallen burgerhuizen in nieuwe wijken als het Zuid, onder meer ook voor eigen rekening. Daarbij bleef hij trouw aan een conventioneel eclecticisme van neoclassicistische inspiratie. Vanaf midden jaren 1890 evolueerde de architectuurproductie van het bureau Vereecken, mogelijk onder invloed van zoon Emile, naar een rijker geornamenteerd neorenaissance- of neobarokidioom. Representatieve voorbeelden uit de beginjaren van de samenwerking tussen vader en zoon Vereecken zijn het hotel Vandevelde uit 1895 op de hoek van Louiza-Marialei en Rubenslei, hotel Pungs uir 1896 in de Beeldhouwersstraat, en het monumentale ensemble winkelpanden in opdracht van Ernest Paul Grisar en Albert Kreglinger uit 1898 in de Leysstraat. Het hotel Le Blon behoort met de gekoppelde burgerhuizen in opdracht van de weduwe Ernest Grisar uit hetzelfde jaar in de Maarschalk Gérardstraat, en de cottagevilla's Good uit 1903 in de Harmoniestraat, tot de enige gekende uitingen van art-nouveau-architectuur door het bureau Vereecken en zoon. Vanaf 1906 zette Emile Vereecken de praktijk in eigen naam tot midden jaren 1920 voort, met herenhuizen, bank- en kantoorgebouwen in beaux-artsstijl.

Met een gevelbreedte van vier ongelijke traveeën, omvat de rijwoning een souterrain en drie bouwlagen onder een zadeldak. De lijstgevel is opgetrokken uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband met knipvoegen, ruim verwerkt met witte natuursteen voor de begane grond, speklagen, het balkon, waterlijsten, lateien en colonnetten, op een hoge, in rustica bewerkte plint uit blauwe hardsteen. Blauwe, geglazuurde baksteenlagen lijnen daarbij contrastrijk de speklagen af. Symmetrisch van opzet, legt de compositie de klemtoon op de brede middenpartij met tweelichten, steekbooglisenen op de bovenste verdieping, en een gekorniste, houten kroonlijst op consoles. De eerste verdieping wordt geaccentueerd door een typische, brede hoefijzerboog met doorgetrokken waterlijst, die het rondboogtweelicht omschrijft, en een balkon met consoles, postamenten en een fraaie, smeedijzeren art-nouveau-borstwering. Verder wordt het art-nouveau-karakter vooral bepaald door de kleurrijke, maar gehavende sgraffitopanelen met rankwerk of vrouwenhoofden op de borstweringen en de boogzwikken van het centrale tweelicht. Typisch zijn ook de lotuskapitelen van de colonnetten, en de ijzeren lateien met rozetten toegepast voor de koetspoort en de brede vensterpartijen in de middentravee. In de zijtraveeën hebben de koetspoort en het portaal een bovenlicht, en zijn de bovenvensters met tussendorpels en lateien op kraagstenen gevat in steekbooglisenen. Het houten vensterschrijnwerk met typische roeden is bewaard, evenals de smeedijzeren keldertralies; vernieuwde poort en inkomdeur.

De plattegrond beantwoordt aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een voorbouw en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. De poorttravee gaf vermoedelijk toegang tot een achterliggend koetshuis of atelier.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1900#598 (Isabellalei), 1903#463 (Lange Leemstraat).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300423 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.