is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Langenberg, De Bergen en Goor Akkers
Deze bescherming is geldig sinds
In het huidige naaldbos op de heuvelrug tussen Lichtaart en Kasterlee komen verschillende houtkanten, onder andere van voormalig eikenhakhout voor. Het zijn de restanten van het oude akkerareaal van Lichtaart, dat zich tot op de heuvelrug uitbreidde. Tot in de 18de eeuw lag dit open akkergebied te midden van de heidevegetatie. Begin 19de eeuw breidde het akkerareaal naar Kasterlee uit (Goorse Akkers) en kwam ook de bebossing van de heuvelrug op gang. Als gevolg van de privatisering die daarmee gepaard ging, werden de akkertjes in het vroeger open gebied in toenemende mate met perceelsranden begrensd, hoofdzakelijk houtkanten die de vorm van (dubbele) bomenrijen of hakhout konden aannemen.
Terwijl de heuvelrug in Kasterlee tegen 1869 grotendeels bebost was, hield het akkerareaal in Lichtaart langer stand. Een mogelijke verklaring is dat kleine eigenaars moeite hadden met de financiering van de omvorming naar bos. De return op investeringen liet lang op zich wachten, want het duurde tientallen jaren vooraleer het eerste hout kon worden geoogst. Maar op zandige gronden brachten ook de akkers weinig op. Toen eind 19de – begin 20ste eeuw een algehele verschuiving in de landbouw ten nadele van het akkerareaal plaats vond en ook de vraag naar stuthout in de mijnbouw hoge prijzen garandeerde, werden de kleine akkerpercelen op marginale gronden opgegeven. In 1929 was het bosareaal op het vroegere akkergebied duidelijk uitgebreid. Tegen 1960 lag bijna de hele heuvelrug onder bos. Maar de akkerrandpercelen bleven in vele gevallen als houtkanten in het opgroeiende bos staan. Daardoor zijn tot op vandaag nog altijd duidelijke sporen van deze akkerperceelsgrenzen temidden het naaldhout zichtbaar. Door de concurrentie met het hoog opgroeiende naaldhout komen ze wel in de verdrukking.
Auteurs: Verboven, Hilde; Bastiaens, Jan
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)