erfgoedobject

Villa Korbeek met herenboerenparkje

bouwkundig / landschappelijk element
ID
300755
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300755

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Villa Korbeek met herenboerenparkje
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Dorpskern Korbeek-Lo
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Dorpskern Korbeek-Lo
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

In 1870 tot villa verbouwde hoeve; de bouwheer was vermoedelijk Philippe Caluwaerts, die in 1872 burgemeester van Korbeek-Lo werd. Omgeven door een beplantingsrestant (oude bruine beuken) van een typisch 'herenboerenparkje'.

De Korbeekhoeve ligt in het centrum van Korbeek-Lo, vlak naast de kerk en het Vijverhof en is ook bekend als de 'hoeve Caluwaerts'. De familie Caluwaerts was eigenaar van deze hoeve van 1834 tot 1968, toen ze werd aangekocht door de universiteit van Leuven. Deze semi-gesloten hoeve verschijnt op een 'plan géométri­que' uit 1807 omge­ven door de elementen waaruit een boerenerf traditio­neel is samen­gesteld ("ver­ger", "jardin", "étang"), maar het is wel vreemd dat het tuinperceel (circa 20 are) door een gracht wordt om­geven.

Deze ringgracht, ook zichtbaar als perceel 239 op de Primitieve ka­das­ter­kaart, zal volgens het kadaster pas in 1870 wor­den ge­dempt (maar op de militair topografische kaart van 1891 wordt ze nog afgebeeld). Tezelf­der­tijd wordt ook de hoeve verbouwd: de naar de kerk ge­keerde vleugel wordt afge­broken en, iets meer naar voren ge­schoven en los van de andere vleugels, wordt een grote, kasteelachtige villa ge­bouwd uit bak­steen met ban­den en omlijstingen van ge­sinterde baksteen, be­staande uit twee bouw­lagen onder zadeldak en drie traveeën, waarvan de middel­ste een puntgevel draagt. De naar de kerk toe gekeerde voorge­vel werd vermoedel­ijk later gecementeerd. De bouwheer was vermoedelijk Philippe Caluwaerts, die in 1872 burgemeester van Korbeek-Lo werd. Volgens de oudste kadastrale legger zou hij in 1861 het hof en aan­horigheden verkocht hebben aan Jan Mattheys Caluwaerts. De 'castell­isatie' van de hoeve was mo­gelijk bedoeld als een sig­naal van statusverhoging. In 1968 werd de hoeve, samen met 4 hectare boomgaard en weiland, aangekocht door de Katholieke Universiteit Leuven. Van 1970 tot 1979 was daarin het Laboratorium voor Plantenveredeling gehuisvest, vervolgens het Zoötechnisch Centrum.

De ruimte tussen de hoeve, de kerk, het Vijverhof en de Bierbeekstraat kreeg een aankleding die passend werd geacht bij het nieuwe gebouw en waarvan drie oude bruine beuken (Fagus sylvatica 'Atropunicea') met 339 centimeter stamomtrek (gemeten op 150 cm hoogte) getuigen zijn. Eén van deze beuken be­vindt zich momenteel in een aangrenzende tuin, die nu hoort bij het huis Bierbeekstraat nr. 69, maar die in 1870 bij de Caluw­aertshoeve hoorde. In deze kleine tuin komen enkele interes­sante bomen voor, met name een ginkgo (Ginkgo bilo­ba) met 213 centimeter stamomtrek, en een zomerlinde met ingesneden blad (Tilia platyphyllos 'Lacinia­ta') met 124 centimeter stamomtrek.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschets Korbeek-Lo 1871/8.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Kadastrale legger, art. 322 en 173.
  • JORIS G. & KENNIS J., Korbeek-Lo en zijn fanfare. Geschiedenis en cultuur, Korbeek-Lo, Koninklijke Fanfare Orpheus v.z.w., s.d., p. 122-124.
  • MOREELS A., Het Zoötechnisch Centrum der K.U. Leuven – 1988, fotokopie, 7 pp.

Bron: DENEEF R., 2004: Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Vlaams-Brabant. Bierbeek, Boutersem, Glabbeek en Oud-Heverlee, Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: Deneef, Roger
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Dorpskern Korbeek-Lo

  • Is deel van
    Korbeek-Lo


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa Korbeek met herenboerenparkje [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300755 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.