is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunker 'Stützpunkt Wilhelm'
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Hazegraspolder
Deze bescherming is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Hazegraspolder
Deze bescherming was geldig van tot
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hollandstellung: deel West-Vlaanderen
Deze vaststelling was geldig van tot
Bunker tegen de westelijke berm van de Nieuwe Hazegraspolderdijk gebouwd, ten oosten van de kruising van de Dijkgraafstraat met de Nieuwe Hazegraspolderdijk. Langs deze dijk zijn verschillende militaire betonnen constructies uit de Eerste Wereldoorlog bewaard, waarvan een groot deel net ten oosten van deze bunker.
Duitse bunker opgetrokken als onderdeel van de Hollandstellung. Deze Duitse verdedigingsstelling werd tijdens de Eerste Wereldoorlog opgetrokken langs de grens met Nederland, tussen Knokke en Vrasene (Beveren). Tussen het Zwin (Knokke) en Leeskensbruggen (Maldegem) zijn de bunkers opgetrokken door het Marinekorps Flandern, vanaf Moerhuize (Maldegem) door de Etappen-Inspektion 4 (of Gruppe Gent). De zone rond Strobrugge (Maldegem) vormde een overgangsgebied. Er is een groot verschil merkbaar in de aanleg van de stelling en de bouwwijze van de bunkers in beide zones.
Vanaf april 1916 werd een stelling aangelegd tussen Knokke en de Damse Vaart onder leiding van de afdeling Fortifikation van het Marinekorps. Deze stelling bestond uit een draadhindernis, met ten westen ervan opeenvolgende Stützpunkte (steunpunten) die aansluiting vonden bij de meest noordoostelijke verdedigingswerken van het kustfront, namelijk Schützennest en batterij Bremen. Voor de inplanting van deze steunpunten werd handig gebruik gemaakt van oude verdedigingswerken, die doorheen de eeuwen in dit grensgebied werden aangelegd.
De steunpunten tussen de kust en de Damse Vaart werden als volgt benoemd: Bayern Schanze – Polder Willem (of Wilhelm) – Hazegras (later ook Heinrich genoemd) – Hauptstrasse – Donat (ook Dora genoemd). Onderhavige bunker maakte deel uit van het Stützpunkt Wilhelm.
De steunpunten werden voorzien van bombensichere betonnen schuilplaatsen en mitrailleursposten, in en achter de vuurstelling. Tussen de steunpunten dienden eveneens betonnen schuilplaatsen en mitrailleursposten opgetrokken te worden. Ook later werden nog betonnen constructies toegevoegd. In Stützpunkt Wilhelm werden in februari 1917 nog een Sanitätsraum (medische post) en Mannschaftsraum 1 (een manschappenonderkomen) gebetonneerd. Volgens dit verslag werd toen ook gestart met het betonneren van Unterschlupfe (schuilplaatsjes) in de vuurlinie.
De desbetreffende bunker maakte deel uit van het Stützpunkt Wilhelm. Het betreft een type bunker, dat slechts tweemaal in de sector van de marine is opgetrokken, allebei in het Stützpunkt Wilhelm. De twee toegangen zijn niet aan de zijkanten, maar aan de zuidwestelijke zijde te situeren. Opvallend zijn de drie trechtervormige openingen tussen deze twee toegangen.
Betonnen militaire constructie tegen de westelijke berm. Op het dak is er ter camouflage grasbegroeiing aangebracht. De twee toegangen aan zuidwestelijke zijde geven via trapjes uit op één gang. In de buitenmuur tussen beide toegangen zitten laag tegen de grond drie trechtervormige openingen. De gang geeft via een centrale deuropening uit op één ruimte. In de binnenmuren zijn diverse nissen uitgewerkt. In de gang ter hoogte van de toegang zit een afvoerputje. De constructie kon niet betreden worden.
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)