Teksten van Neoclassicistisch ensemble

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300986

Neoclassicistisch ensemble ()

Op de hoek van de Lange Van Ruusbroec- en de Raafstraat liet de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in 1892 een ensemble van in totaal zeven huizen ontwerpen door architect Albert Arnou.

De Naamlooze Maatschappij werd in 1886 opgericht en zorgde voor de ontwikkeling van Zurenborg als woonwijk voor de betere middenklasse. Ze zette de wijk architecturaal op de kaart door de realisatie van talrijke modelprojecten, bestaande uit ensembles burgerhuizen voor verhuur of onmiddellijke doorverkoop. Ze werkte samen met verschillende architecten, die de ontwerpen tekenden en daarbij de voorkeur van de maatschappij voor een combinatie van de neoclassicistische met de neo-Vlaamserenaissance-vormentaal vertaalden in een homogeen, zeer typerend wijkbeeld. Albert Arnou was in dat verband een vaste waarde in Zurenborg, bekend om zijn heterogene, vaak afwisselend vormgegeven ensembles.

Het ensemble dat Arnou hier tekende, bestaat uit een symmetrisch opgebouwde rij van vijf huizen in de Lange Van Ruusbroecstraat en een identiek samenstel van twee huizen in de Raafstraat. Het zijn allemaal bescheiden burgerhuizen van drie traveeën en twee tot twee en een halve bouwlaag met bepleisterde, neoclassicistische lijstgevels. Het schrijnwerk is verdwenen bij alle woningen.

Het ensemble in de Lange Van Ruusbroecstraat is door de verbouwing van het linkse huis (83) haar symmetrie kwijtgeraakt; deze woning was identiek en gespiegeld aan nummer 91, een woning die het decoratieve stucwerk op de verdieping, met gegroefde pilasters, gebogen fronton, vaasornament en houten kroonlijst op klossen goed bewaarde.

De centrale woning (87) valt op doordat ze een halve verdieping hoger is dan de omliggende huizen en doordat ze rondboogvensters heeft op de begane grond, daar waar de andere huizen rechthoekige muuropeningen hebben. Het parement van de begane grond is versierd met imitatievoegen. Nadruk op de verdieping door gekoppelde vensters met balustrade, pilasters en versierde boogvelden. Kroonlijst met tandfries, op hoekconsoles; de bekroning van de bovenvensters sluit er bij aan.

Nummers 85 en 89 kregen een bijna identieke gevelafwerking, met op de begane grond van 85 twee vensters en een deur, terwijl er bij 89 maar één venster is. De bovenvensters zijn in een vlak muurveld gevat, en worden gekoppeld door een entablement en doorlopende lekdrempel.

Van de twee identieke, gespiegelde huizen in de Raafstraat 18-20, is enkel nummer 18 goed bewaard. De woning heeft een mansardedak met breed dakvenster, bekroond met fronton (gewijzigd). Op de begane grond, deur en twee vensters onder boogfries, waarin ronde ornamenten zijn verwerkt. Op de verdieping, twee gekoppelde vensters onder entablement, waar we opnieuw de met cirkels ingevulde boogvelden zien.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1892 # 317.

Auteurs:  Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neoclassicistisch ensemble [online], https://id.erfgoed.net/teksten/177217 (geraadpleegd op ).


Neoclassicistische burgerhuizen ()

Lange Van Ruusbroecstraat 45-53, 57, 63-71, 79, 83-91, 99-109: neoclassicistische enkelhuizen van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadel- of pseudo-mansardedak, uit de laatste kwart van de 19e eeuw. Bepleisterde en beschilderde lijstgevels, vaak met geblokte begane grond. Rijk uitgewerkte ornamentiek met imitatievoegen, panelen, schijven, wortelmotieven, pilasters, balusters en frontons. Markante erkers (nummers 47 en 51) en balkons. Overwegend rechthoekige muuropeningen, centrale vensters, soms in entablementomlijsting.


Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neoclassicistisch ensemble [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175567 (geraadpleegd op ).