Betonnen militaire post in tuin van de woning op adres Prins Boudewijnlaan 27, een straat die op zijn beurt deel uitmaakt van de oude Gravejansdijk. De bunker steekt minder dan een meter boven de begaanbare oppervlakte uit en is tegen de zuidelijke berm van deze dijk opgetrokken. De constructie is nu geïntegreerd in de tuinaanleg.
Historisch overzicht
Duitse betonnen post, opgetrokken als onderdeel van de Hollandstellung. Deze Duitse verdedigingsstelling werd tijdens de Eerste Wereldoorlog opgetrokken langs de grens met Nederland, tussen Knokke en Vrasene (Beveren). Tussen het Zwin (Knokke) en Leeskensbruggen (Maldegem) zijn de bunkers opgetrokken door het Marinekorps Flandern, vanaf Moerhuize (Maldegem) door de Etappen-Inspektion 4 (of Gruppe Gent). De zone rond Strobrugge (Maldegem) vormde een overgangsgebied. Er is een groot verschil merkbaar in de aanleg van de stelling en de bouwwijze van de bunkers in beide zones.
Volgens een legerbevel van 12 september 1916 diende de Hollandstellung tussen Moerhuize en Vrasene te bestaan uit een Vorstellung en een Hauptstellung. Het tracé van beide stellingen stond in nauw verband met zones, die moerassig konden worden gemaakt (zogenaamde Sumpfgebiete). Alle wegen en kruispunten moesten met mitrailleurvuur gedekt kunnen worden.
De Vorstellung diende te lopen tussen Wachtebeke en Strobrugge, via Zelzate, Assenede, Boekhoute, de zuidrand van de polders tot ten zuiden van Sint-Jan-in-Eremo, en vervolgens het Leopoldskanaal tot Strobrugge. De Vorstellung diende door Vorposten bezet te worden, bestaande uit infanterie, mitrailleurs en licht geschut. De Vorstellung diende bij een vijandelijke aanval zo lang als mogelijk behouden te worden. Hiertoe werden draadhindernissen voorzien, evenals kleine steunpunten met schuilplaatsen voor de manschappen en betonnen posten voor mitrailleurs en voor lichte kanonnen. Voor de inplanting van de schuilplaatsen en betonnen posten diende er gebruik gemaakt te worden van kelders, kanaal- en polderdijken. Ten slotte moest er ook gezorgd worden voor goede observatieposten en communicatieverbindingen.
Vandaag zijn er twee kleine betonnen posten bij Assenede gekend, die tot deze Vorstellung behoorden. Dit betreft één van de twee betonnen postjes.
Beschrijving
Klein eenvoudig betonnen postje, tegen een dijklichaam opgetrokken. Het dak van de constructie komt niet of nauwelijks boven de dijk uit. De post is opgetrokken met betonstenen. Het betonnen dak is gegoten. Het beton is samengesteld met een vrij grote kiezel. In het plafond zitten op regelmatige afstand ijzeren profielen. De betonnen post langs de Gravejansdijk (Prins Boudewijnlaan) heeft een rechthoekig grondplan. De zijmuren, behalve aan noordelijke zijde, zijn breder dan de oppervlakte van het dak, waardoor deze muren als platform en het dak als borstwering konden fungeren. De toegang aan zuidelijke zijde ligt nu volledig ondergronds. De tweede toegang aan noordelijke zijde, kant Gravejansdijk, is dichtgemaakt. Op enkele betonstenen aan de binnenzijde zijn zwarte nummers te zien.
Koninklijk Legermuseum Brussel, Fonds 185, doos 3791, map 1545, Sous-Secteur d’Eecloo. II Bon du 6 Ch. à p. Croquis des positions allemandes à la frontière hollando-belge, 14 april 1919 (ingetekend op kalk)
Militärarchiv Freiburg, RM 120/226: Armeebefehl, AOK 4 Ia Nr. 9/12, d.d. 12/9/1916.
Stadsarchief Eeklo, Fonds George Spittael, GS6, WOI Hollandstellung.
BIERMANN O. 1937: Deutsche Grenzsicherungen gegenüber Holland im Weltkriege, Vierteljahreshefte für Pioniere, 46.2, 104-108.
SAKKERS H. e.a. 2011: De Hollandstellung van Knokke tot Antwerpen. Stille getuige van de Eerste Wereldoorlog, s.l.
VAN GEETERUYEN A. & DE JONGH G. 1994: Hollandstellung van de kust tot Strobrugge, toen en nu, Shrapnel, 6.2.
Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier 4.001/43002/104.1, Duitse bunkers ‘Vorstellung’ (Hollandstellung) in Assenede (DECOODT H., 2017). Auteurs: Decoodt, Hannelore Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)