erfgoedobject

Historische groenteserres bij Midzeelhoeven

bouwkundig element
ID
301184
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301184

Juridische gevolgen

Beschrijving

Op de site van de historische Midzeelhoeven werden historische kweekbakken en serres geplaatst van verschillende types die de ontwikkeling van de glastuinbouw in de regio in de tweede helft van de 20ste eeuw illustreren.

De site van de historische Midzeelhoeves, heden uitgebouwd tot het groentemuseum ’t Grom, bevindt zich in het zuidwesten van de gemeente. Het gebied tussen Midzelen, de spoorweg Antwerpen-Brussel, R6, Heisbroekweg en het industrieterrein rond de veilingzone is uitgebouwd als een groengebied met recreatieve functie, waarin de Midzeelhoeves een belangrijk recreatief knooppunt vormen.

De kweekbakken en serres werden vanaf de jaren 1980 omwille van documentaire en didactische redenen op deze site heropgebouwd. Dit gebeurde met grote nauwkeurigheid en respect voor de historische materialen en constructietechnieken. De verschillende types illustreren op relevante wijze de ontwikkeling van de glastuinbouw in de regio van Sint-Katelijne-Waver.

Platte kweek- of broeibak

De enkele platte bak heeft een verspringende rechthoekige plattegrond en is opgebouwd uit een lage gecementeerde bakstenen voet afgedekt door originele drieruiters. De dubbele platte bak in hout werd recent opgericht en wordt uit de bescherming gesloten. De éénruiters die het zadeldak vormen zijn echter nog origineel en maken deel uit van de bescherming.

Mechelse serre

De Mechelse serre, beter gekend als de kool- of bloemkoolserre, dateert van 1946 en is afkomstig van de familie Geens in Onze-Lieve-Vrouw-Waver, waar ze vroeger in de Hagenweg stond. De serre werd in 1981-1982 gedemonteerd en met behoud van de originele materialen (hout, ijzer en glas) en in de toenmalige technieken nauwkeurig heropgebouwd op de Midzeelsite.

De serre op rechthoekige plattegrond (10 meter op circa 6 meter) heeft een dragende constructie van zes houten gebinten op een bakstenen sokkel die op een afstand van twee meter met elkaar verbonden zijn door een nokbalk en gordingen. De glazen ramen zijn door middel van stopverf in het overkoepelende ijzeren frame bevestigd dat op zijn beurt rust op een lage bakstenen voet. Typisch is de knik in de opstand van de glazen zijwanden op een hoogte van ongeveer één meter, waardoor de serre ook vaak ‘kniekas’ wordt genoemd. De serre is toegankelijk via een dubbele, deels beglaasde, houten schuifdeur.

Binnenin markeert een centraal gangpad van aangestampte aarde links en rechts een zone waar de bloemkoolplantjes in de karakteristiek rode keramische potjes in de winter worden opgekweekt tot ze groot genoeg zijn om in het vroege voorjaar uit te zetten in volle grond. In de lente en zomer wordt de serre vervolgens gebruikt voor de opkweek van onder meer vollegrondtomaten, komkommers, enzovoort.

Kweekserre

De kweekserre dateert van kort na de Tweede Wereldoorlog en stond oorspronkelijk aan de Peutersweg in Sint-Katelijne-Waver. De ijzeren serre geschonken door de familie Smits, bleek bij demontage echter zo broos dat heropbouw niet mogelijk was. De gedemonteerde serre werd minutieus opgemeten en de profielen volledig naar origineel model hermaakt.

De rechthoekige serre bestaat uit een hoge bakstenen onderbouw waarop een beglaasde ijzeren constructie geschraagd door vijf ijzeren gebinten. De glaspanelen zijn hier in het frame bevestigd met siliconen in plaats van de oorspronkelijke stopverf. De serre is toegankelijk via een volledig beglaasde ijzeren schuifdeur. Binnenin bestaat de vloer uit aangestampte aarde en wordt het beeld bepaald door de typische verhoogde betonnen werkbanken aan de zijkanten en in het midden. De verwarming gebeurde via een dubbelwandige thermofison-ketel, die echter niet bewaard bleef.

Tweekapserre van het Venlotype (warenhuis)

De tweekapserre dateert uit eind jaren 1970 – begin jaren 1980 en werd in het begin van de 21ste eeuw op de site heropgebouwd. De hoog opgetrokken kapserre op rechthoekige plattegrond bestaat uit een geraamte van ijzer, aluminium en glas op een betonnen voet. Vier rechthoekige ijzeren gebinten ondersteunen het dubbele zadeldak met verluchtingsvensters. De lange, smalle ruiten zijn door middel van rubberen dichtingen in het frame bevestigd. De brede schuifdeur in aluminium maakt het mogelijk om met kleine landbouwvoertuigen in de serre te rijden en te werken.


Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier 4.001/12035/102.1, Historische groenteserres
Auteurs: Van Damme, Marjolijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Midzeelhoeve I

  • Is gerelateerd aan
    Midzeelhoeve II

  • Is deel van
    Midzelen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Historische groenteserres bij Midzeelhoeven [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301184 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.