erfgoedobject

Restant van visvijvers op de Kelsbeek

landschappelijk element
ID
301429
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301429

Juridische gevolgen

Beschrijving

Op de bovenloop van de Kelsbeek bevinden zich in het huidige Galgenbos (provinciaal domein Nieuwenhoven) de restanten van eeuwenoude visvijvers, die mogelijk bij hoeve Casselaer hoorden, een landbouwuitbating in bezit van de cisterciënzerinnenabdij Herkenrode. Op deze plaats vertoont de topografie een opvallend reliëf. De beek stroomt door een vrij smalle, maar diepe bedding met kunstmatig opgehoogde randen, die vroeger de dijkjes rond de wellicht opgestuwde vijvers vormden. Op 17de-eeuwse kaarten zijn deze vijvers goed zichtbaar. De 19de-eeuwse kadasterkaarten tonen nog maar één vijver, die even later, waarschijnlijk door een gebrek aan onderhoud van de dammen, wegspoelde.

De associatie met Herkenrode is gebaseerd op het feit dat omliggende gronden tot het eigendom van Herkenrode behoorde. Uit beschrijvingen van het begin van de 16de eeuw blijkt Herkenrode vijvers in Sint-Truiden te hebben bezeten. Uit de vijvers werden ondermeer “lange vissen getrokken”, mogelijk palingen. Op een niet gedateerde kaart van het Algemeen Rijksarchief Brussel (vermoedelijk 17de-18de eeuw) is de ligging van de vijvers duidelijk aangegeven. In het smalle dal van de Kelsbeek liggen te midden het bos (Kalverweidebos en Mielenbroekbos) drie opeenvolgende naamloze vijvertjes, die tot eind 18de eeuw tot het landbezit van de Herkenrodeabdij behoren.

  • Rijksarchief Hasselt, Abdij Herkenrode nr. 282: uitgaven voor bouwwerken te Casselaar, begin 16de eeuw.
  • Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en plannen, reeks 1, nr. 2086.
  • Stadsarchief Sint-Truiden, Kaarten, plannen en affiches: Bondergeldkaarten Lambrecht Warnouts: Zestien kaarten op perkament in houten kader: 'Sint-Truiden buiten de muren', 1693, kartering door Warnouts .
  • VERBOVEN H. 2006: De hoorn des overvloeds. Over landschappen en landgebruik op het abdijdomein van Herkenrode, onuitgeg. rapport in opdracht van de Stichting Vlaams Erfgoed en het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed, Leuven.
  • WILLEMS M. 2014: Het landboek met kaarten van Peter Meysman in Monasterium Herkenrode 4, Hasselt.

Auteurs: Verboven, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Restant van visvijvers op de Kelsbeek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301429 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.