erfgoedobject

Executieoord

bouwkundig / landschappelijk element
ID
301525
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301525

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Executieoord
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd cultuurhistorisch landschap Executieoord
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Het executieoord van Oostakker ligt aan een munitiedepot van het Belgisch leger dat in 1938-1939 werd opgericht. Pas op 10 januari 1942 werd het munitiedepot door de Duitse bezetter opgeëist. Vanaf begin 1943 werd het domein gebruikt voor het uitvoeren van executies. De slachtoffers werden gefusilleerd voor een aarden wal, van ongeveer 5 à 6 meter hoog. Het is niet zeker of er ooit executiepalen stonden. De lichamen werden ter plaatse begraven.

Het executieoord Oostakker werd begin september 1944, tijdens de bevrijding, ontdekt en werd gedurende geruime tijd door vrijwilligers bewaakt. Op 4 oktober 1944 kwam het munitiedepot in Oostakker in handen van het Britse leger. Midden oktober 1944 werd er een eerste herdenkingsplechtigheid op het executieoord georganiseerd. Op 24 oktober 1944 arriveerde een team van experts dat werd belast met de opgraving, identificatie en autopsie van de gefusilleerden die er begraven lagen. Na de opgraving werden de lichamen herbegraven in hun thuisgemeenten.

Het munitiedepot werd door de Britten op 30 januari 1945 terug afgestaan aan het Belgische leger, dat de opslagplaats gebruikte om er buitgemaakt Duits oorlogsmateriaal in op te slaan. Het executieterrein raakte vanaf 1945 in de vergetelheid. De oprichting van het herdenkingsoord ging pas van start in 1950. Voor de eerste nationale bedevaart van 6 mei 1951 werden er kruisjes voor de gefusilleerden, executiepalen en een bescheiden altaar opgericht. Een jaar later werd een praalgraf opgericht, en het kleine altaar werd vervangen door een groter, overkoepeld exemplaar.

Tussen 1953 en 1956 werden de bronzen beelden van de Gentse beeldhouwer Geo Vindevogel op de massieve arduinblokken aan de ingang van het executieoord geplaatst. Het betreft de beelden De Gefusilleerde (1953), De Onthoofde (1954), de Gehangene (1955) en de Politieke Gevangene (1956). Op 13 mei 1956 werd het executieoord ingewijd door koning Boudewijn. Hierbij werd een koninklijk monument ingehuldigd.

  • DE CRAENE T. 2008: Semper fidelis? De geschiedenis van de executieoorden Rieme en Oostakker, onuitgegeven thesis, Universiteit Gent.

Auteurs: May, Laura
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Het herinneringspark heeft een sobere aanplanting. Tussen de kruizen en monumenten is gras aanwezig. Langs het toegangspad zijn vierkante taxusmassieven aangelegd. Aan de rand van de grasvelden zijn nog hagen en opgaande struiken en planten aanwezig die het geheel een gesloten en intiem gevoel geven. In het park zijn ook enkele opgaande bomen aanwezig die het geheel structuur geven.

Auteurs: de Haan, Aukje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Executieoord [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301525 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.