erfgoedobject

Meergezinswoning in art-nouveaustijl

bouwkundig element
ID
301664
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301664

Juridische gevolgen

Beschrijving

Meergezinswoning in art-nouveaustijl op de hoek van Zurenborgstraat en Cuperusstraat, oorspronkelijk met een café op de begane grond, in 1912 opgetrokken door de bouw- en hypotheekmaatschappij "Vooruitzicht", in opdracht van Theo Van Den Bossche. Deze had voor het ontwerp en de bouw aanvankelijk een andere aannemer geëngageerd, waarvan de naam echter niet valt af te leiden uit het bouwdossier. Zijn eerste bouwaanvraag ingediend in februari 1912 werd geweigerd, aangezien "Vooruitzicht" over het monopolie beschikte op het opstarten van bouwwerven vóór het beëindigen van de wegeniswerken in de Cuperusstraat. Om toch van start te kunnen gaan, droeg Van Den Bossche het vastgoedproject vervolgens over aan “Vooruitzicht”, dat in april 1912 met hetzelfde ontwerp een tweede bouwaanvraag indiende.

De bouw- en hypotheekmaatschappij "Vooruitzicht" werd opgericht in 1905, en is tot op vandaag als bouwbedrijf en vastgoedpromotor actief in Antwerpen. Veelal in opdracht van particulieren bouwde de maatschappij vóór de Eerste Wereldoorlog talrijke burgerhuizen in de nieuw aangelegde wijken van de stad zoals Zuid, Zurenborg en Jan Van Rijswijcklaan. Vanaf 1909 was Jules Hofman als hoofdarchitect van "Vooruitzicht" verantwoordelijk voor het ontwerp, wat de kwaliteit van de architectuur ten goede kwam. In de Cuperusstraat realiseerde "Vooruitzicht" tussen 1911 en 1913 vijftien bouwprojecten, goed voor twintig huizen of de helft van het totaal aantal percelen in de straat. Eén van de vroegste projecten, een ensemble koopwoningen, kwam voor eigen rekening tot stand. Dertien individuele klanten, op twee na kopers van gronden in het bezit van "Vooruitzicht", gaven opdracht voor de overige projecten. Hofman tekende op twee na alle ontwerpen.

Met een gevelbreedte van in totaal negen traveeën omvat het afgeschuinde hoekgebouw vier bouwlagen onder een plat dak. De lijstgevel heeft een parement uit roomkleurige Silezische brikken in kruisverband, met schaars gebruik van blauwe hardsteen en witte natuursteen voor de plint, puilijst, hoekblokken, vensterposten, waterlijsten en lekdrempels, en ijzeren I-balken als lateien. Geleed door de puilijst en de houten kroonlijst, beantwoordt de gevelopstand aan een regelmatig schema met alternerende traveeënbreedte. De rechthoekige deur- en vensteropeningen waaronder drielichten, verticaal gevat in oplopende nissen met verdiepte borstweringen, zijn horizontaal gegroepeerd tot doorlopende registers. Oplopende driezijdige erkers met bekronend balkon, markeren uit de middenas beide gevelzijden (derde en zevende travee), daar waar de getrapte drielichten in de laatste travee de gemeenschappelijke inkom- en traphal aangeven. Opvallend zijn de baksteenmozaïeken uit geglazuurde witte en groene baksteen in de borstweringen van de erkers, en de dambordfries uit groen en roomkleurig metselwerk onder de kroonlijst. De houten privé-inkomdeur is bewaard, het merendeel van het vensterschrijnwerk lijkt naar oorspronkelijk model vernieuwd. Enkele cafédeuren en –ramen werden gedicht.

Oorspronkelijk besloeg het café met hoekportaal, keuken aansluitend bij de toog en ‘koer’ het volledige gelijkvloers; kamer boven de keuken op entresolniveau. Volgens de bouwplannen omvatten de eerste en tweede verdiepingen elk twee bescheiden huurkwartieren, bestaande uit twee kamers, een keuken en wc, één van beide met extra ‘kabinet’. De derde verdieping bestaat uit één groter appartement met vijf kamers, een keuken, wasplaats en zolderkamer. De flats worden ontsloten door de gemeenschappelijke inkom- en traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1912#846 en 1912#1247.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meergezinswoning in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301664 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.