is aangeduid als vastgesteld landschappelijk erfgoed Hoogstamboomgaard Rode Hoeve
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Rode Hoeve, boswachterswoning, kapel en kruis: omgeving
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgestelde houtige beplanting met erfgoedwaarde Hoogstamboomgaard Rode Hoeve
Deze vaststelling was geldig van tot
De omgeving van de kerk, het kasteel en twee vierkantshoeves te Bommershoven wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van verschillende hoogstamboomgaarden. Reeds op de kabinetskaart van de Ferraris (1771-1778) is te zien dat hier verschillende boomgaarden aanwezig waren. Deze boomgaarden waren gericht op productie voor de bewoners en niet voor de verkoop of handel. Deze boomgaarden werden begraasd door vee. Ook op de latere topografische kaarten is de grote dichtheid aan hoogstamboomgaarden te zien. Vanaf het begin van de 20ste eeuw worden nog enkele bijkomende boomgaarden aangeplant, dit past in de periode van de agrarische geschiedenis waarin de hoogstamboomgaarden in Haspengouw een grote opkomst kenden en grote delen van het landschap zouden beslaan.
Deze boomgaard bij de Rode Hoeve past in het historische beeld van de hoeve met een (kleine) hoogstamboomgaard voor eigen consumptie. Deze boomgaarden bestonden veelal uit verschillende fruitsoorten, zoals hier, vooral in het noordoostelijk deel het geval is. De zuidelijke kant van de boomgaard wordt echter gedomineerd door perenbomen. De boomgaard is niet heel oud, maar draagt bij aan de context- en ensemblewaarde met de hoeve en het weiland. De boomgaard aan de noordelijke zijde van de hoeve bestaat uit verschillende soorten en wordt deels nog begrenst door een meidoornhaag die dient als veekering. De boomgaard ten zuiden van de hoeve bestaat voornamelijk uit representatief ontwikkelde perenbomen met piramidale vorm.
De hoogstamboomgaarden in Haspengouw kennen een hoge belevingswaarde en dragen bij aan de streekdentiteit van het landschap. In de omgeving van Bommershoven wordt dit aspect versterkt door de sterke visuele relatie tussen het bouwkundig erfgoed (kerk, kasteel en hoeves) en de boomgaarden. De historische samenhang tussen de hoeves en de boomgaarden is duidelijk afleesbaar in het landschap. Veel van de boomgaarden worden nog begraasd wat verder bijdraagt aan de historische waarde. Ook zijn er verschillende meidoornhagen aanwezig die een sterke ensemblewaarde hebben met de boomgaarden.
Hoogstamboomgaarden hebben een hoge ecologische en natuurwaarde, ze zijn een bijzonder aantrekkelijke leefomgeving voor vele plant- en diersoorten. Vooral in combinatie met extensief beheerd grasland is interessant voor de natuur.
Auteurs: de Haan, Aukje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)