erfgoedobject

Hakhoutstoven van fladderiep in Vorte Bossen

landschappelijk element
ID
301762
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301762

Juridische gevolgen

Beschrijving

De oude hakhoutstoven van fladderiep (Ulmus laevis), vier in totaal, bevinden zich in twee natte, beekbegeleidende loofhoutbestanden langs de Wantebeek en Pachtebeek. Deze bosbestanden zijn een onderdeel van het bosgebied Vorte Bossen (circa 50 hectare groot) dat tussen de Ruiseleedse gehuchten Doomkerke en Kruiskerke ligt. Het grootste deel van dit waardevolle boscomplex wordt sinds de jaren 1990 als erkend natuurgebied beheerd. De afzethoogte van de oude hakhoutstoven bedraagt ongeveer 1 meter, de stoofomtrek (opname in 2009) van het dikste exemplaar klimt op tot 4,75 meter, het kleinste exemplaar meet tot 1,55 meter omtrek.

Het betreffen vermoedelijk de oudste, maar wellicht niet de omvangrijkste gekende fladderiepen van West-Vlaanderen. Dikkere, maar vermoedelijk jongere fladderiepen komen voor aan de binnenduinrand van de Oosthoekduinen te De Panne (Adinkerke). Fladderiep is één van de zeldzaamste van nature voorkomende boomsoorten in Vlaanderen. Het betreft één van de drie gekende locaties in West-Vlaanderen. Bovendien gaat het hier vermoedelijk om de oudste exemplaren, waardoor de genetische waarde van deze oude hakhoutstoven nog gevoelig toeneemt.

De oude hakhoutstoven staan langs een exploitatieweg in een recent opnieuw als dusdanig beheerd laaggelegen middelhoutbestand (hakhout met overstaanders), gedomineerd door gewone es, grauwe abeel en populier. De locatie is minstens sinds 1613 (confer de kaart van L. de Bersaques) ononderbroken bebost gebleven. Naast deze exemplaren komt ook een vergelijkbare fladderiep voor in de Spitaalsbossen te Wortegem-Petegem (Wortegem). Ook daar gaat het om een hoge hakhoutstoof/lage knotboom middenin een hakhout/middelhoutbos dat al minstens sinds de 18de eeuw (kabinetskaart van de Ferraris, circa 1775) ononderbroken bestaat. Beide locaties liggen op de overgang van zand- naar zandleemstreek. De houtige erfgoedelementen staan in beide gevallen niet op een administratieve grens. Ze bezitten met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid een hoge cultuurhistorische waarde, alleen kan deze op dit ogenblik niet sluitend worden omschreven. Hoe dan ook moeten deze bomen met een merkwaardige kapvorm (laag maar niet bij de grond, te kappen/knotten op manshoogte, binnen het bereik van veevraat) en van deze zeldzame soort één of meerdere specifieke functies gehad hebben binnen de ruimtelijk-functionele context van het hakhout/middelhout waar ze deel van uitmaken. Hierbij kan gedacht worden aan markeringspunten (hoeken of grenzen) van houwen (kappercelen) en/of een functie als verschaffers van loofvoedering (iepen waren hiervoor één van de favoriete soorten).

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DW002444, Thematisch-typologische en thematisch-geografische bescherming van het belangrijkste houtig erfgoed in Vlaanderen: West-Vlaanderen, fase A.1, Ruiselede, Oude hakhoutstoven (Fladderiep) (HIMPE K., 2010).

Auteurs: Himpe, Koen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hakhoutstoven van fladderiep in Vorte Bossen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301762 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.