erfgoedobject

Hoogstamboomgaarden bij kerk Grootloon

landschappelijk element
ID
301842
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301842

Juridische gevolgen

Beschrijving

De omgeving van GrootLoon wordt gekenmerkt door de grote dichtheid aan hoogstamboomgaarden. Reeds op de kabinetskaart van de Ferraris (1771-1778) is te zien dat de percelen rond de bebouwing allemaal ingenomen zijn door boomgaarden. Deze boomgaarden waren gericht op productie voor de bewoners en niet voor de verkoop of handel. Deze boomgaarden werden gegraasd door vee. Ook op de latere topografische kaarten is de grote dichtheid aan hoogstamboomgaarden te zien. Rond het begin van de 20ste eeuw worden ook in de ruimere omgeving boomgaarden aangeplant, dit past in de periode van de agrarische geschiedenis waarin de hoogstamboomgaarden in Haspengouw een grote opkomst kenden en grote delen van het landschap zouden beslaan.

Bij het kerkje van Grootloon zijn ook reeds op de Ferrariskaart hoogstamboomgaarden afgebeeld. Enkel direct rond de kerk. In de loop van de 19de en 20ste eeuw zal het areaal verder uitbreiden naar het westen. De boomgaarden bestaan uit verschillende fruitsoorten en zijn gemengd van ouderdom. Hier en daar komen meidoornhagen als afsluiting voor en staat er een toegangshek van ijzer. Veel van de boomgaarden worden begraasd, wat bijdraagt aan de historische waarde. Op deze plaats is de waarde van de boomgaarden niet enkel historisch, ook de esthetische waarde is van groot belang. De visuele relatie tussen de boomgaarden op het glooiende landschap en het kerkje is zeer sterk. De hoogstamboomgaarden in Haspengouw en zeker in de omgeving van Grootloon waar nog een grote dichtheid bestaat, kennen een hoge belevingswaarde en dragen bij aan de streekdentiteit van het landschap.

Hoogstamboomgaarden hebben een hoge ecologische en natuurwaarde, ze zijn een bijzonder aantrekkelijke leefomgeving voor vele plant- en diersoorten. Vooral de combinatie met extensief beheerd grasland is interessant voor de natuur.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
  • Topografische basiskaart numerieke reeks, Nationaal Geografisch Instituut, uitgegeven in 2009, schaal 1:10.000.

Auteurs: de Haan, Aukje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoogstamboomgaarden bij kerk Grootloon [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301842 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.