Het betreft een 12de-eeuwse burchtheuvel met voorburcht die nog het oude straattracé behoudt. Het dorpsgezicht omvat het eiland waar de burchtheuvel zich in het midden verheft en de voorburcht, zoals de morfologie van de bodem en de straatstructuur laten veronderstellen.

Historiek

Het gehucht Borgt dankt haar ontstaan en naam aan een grote burchtheuvel. Deze 12de-eeuwse burchtheuvel is gelegen aan de oostelijke grens van de gemeente Grimbergen en aan de rand van het voormalig kerngebied van de heren van Grimbergen, de Berthouts. Haar ligging aan het kruispunt van enkele belangrijke wegen en aan de Zenneovergang is van groot strategisch belang.

Toen de graven van Leuven in 1106 de titel van hertog van Neder-Lotharingen verwierven en hierdoor de mogelijkheid kregen hun macht uit te breiden, stootten zij al snel op verzet van de Berthouts. Dit leidde tot de Grimbergse Oorlog. In 1159 werd de burcht ingenomen, in brand gestoken en gesloopt door graaf Godfried III.

Beschrijving

De burchtheuvel verheft zich te midden van het eiland dat ingesloten wordt door de J. Deschampsstraat en de Walraevensstraat. Langsheen deze straten bevinden zich arbeidershuizen van veelal één of anderhalve bouwlaag, waarvan de koeren en tuintjes veelal gelegen zijn op de flanken van de burchtheuvel, die daar op vele plaatsen uitgegraven werd.

Ten noordoosten van de burchtheuvel vertoont de bodem een kleine hoogte met elliptisch grondplan waarop de Sint-Salvatorkerk staat. Deze plaats, de vermoedelijke ligging van de burchtkapel, ligt binnen een dubbele ring van straten, aangesloten bij de basis van de burchtheuvel. Onderzoek heeft aangetoond dat de buitenste cirkel (huidige Jan Jozef Van Engelomstraat) overeenkomt met de begrenzing van de voorburcht (neerhof) waar de kapel, de hoeve en andere gebouwen waren gesitueerd die men op het neerhof kan verwachten en van waaruit ook het gehucht Borgt is gevormd. De enge straten en smalle huisjes geven nu nog steeds aan Borgt het typische uitzicht van een gesloten gemeenschap.

In de noordwestelijke hoek van de afbakening van het dorpsgezicht, aan de voet van de Burchtheuvel en ter hoogte van de Kleine Molenstraat, zou vroeger een watermolen gelegen zijn. Deze is nog te zien op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden (Kaart van Ferraris 1771-1776).