Oorspronkelijk gebouw daterend van 1873-1876 en mogelijk uitgevoerd naar een ouder ontwerp (1847) van architect J. Dumont (1811-1859). Laatst genoemde was onder toezicht van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen in 1843 naar Ieper gestuurd om de restauratie van de Hal aan te vatten. Ondertussen ontwierp hij als bekend bouwkundig specialist voor gevangenissen, een nieuw "Huis van Bewaring" vermoedelijk grosso modo naar het patroon van de vernieuwende "Pentonville Prison" bij Londen uit 1840 dat later veralgemeend werd. Echter toen niet uitgevoerd project gezien het te smalle, voorziene bouwperceel.

1871: verkoop door de stad van het huidige terrein aan het Ministerie van Justitie. Vervolgens bouw van de gevangenis, volgens stadsplattegrond van 1882 (lithografie door Engel Van Eeckhout) blijkbaar met typerende veralgemeende aanleg gegroeid uit een kern met bewakingsposten verbonden met uitstralende cellenvleugels; aan straatzijde, de burchtachtige constructie van het poortgebouw met de directeurswoning en de lokalen voor de administratieve diensten. Behoudens het naar het vooroorlogse uitzicht heropgebouwde poortgebouw, is de oorspronkelijke centrale aanleg thans herleid tot twee longitudinale vleugels opgesteld in elkaars verlengde (nokrichting loodrecht op het poortgebouw).

Poortgebouw van twee bouwlagen onder schilddak (nokrichting parallel aan de straat, leien). Lijstgevel van donkere baksteen met gebruik van arduin onder meer voor sokkel, geblokte hoekbanden, puilijst en omlijstingen van de muuropeningen. Poortrisaliet met typerende ronde torentjes voorzien van gekanteelde borstwering; driekantige erker boven de rondboogpoort. Links en rechts, aansluitende en omlopende muren afgelijnd met overkragend tudorboogfries; hoektorentjes.