erfgoedobject

Geheel van burger- en winkelhuis in art-nouveau- en eclectische stijl

bouwkundig element
ID
302263
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302263

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel gevormd door een burgerhuis in art-nouveaustijl en een winkelhuis in eclectische stijl, naar een ontwerp door de architect Louis Hamaide uit 1906. Opdrachtgever was de aannemer Leander Peeters-Rombauts, die resideerde aan de Cogels Osylei, en over een opslagplaats voor bouwmaterialen beschikte in de Boomgaardstraat. Eerder dat jaar had hij door Hamaide al twee aanpalende burgerhuizen laten optrekken in de Stanleystraat. In 1908 volgden een eerste geheel van vier burgerhuizen en in 1909 nogmaals vier gekoppelde woningen met een doorgang naar zijn achterliggende opslagplaatsen, vastgoedprojecten op gronden in de Stanleystraat. Peeters-Rombauts was de zoon van aannemer Louis Peeters-Gowie, en zette het bouwbedrijf vanaf begin jaren 1920 in eigen naam verder.

In het bouwblok begrensd door Stanleystraat, Cobdenstraat en Zénobe Grammestraat realiseerde Louis Hamaide tussen 1904 en 1909 in totaal drieëntwintig bouwprojecten, goed voor eenenvijftig huizen. Twee projecten kwamen tot stand voor eigen rekening en een naaste verwante, de overige voor dertien verschillende opdrachtgevers. Met uitzondering van de huizenrij op nummers 1-5 en de hoekpanden met de Zénobe Grammestraat, bebouwde de architect in de Stanleystraat niet minder dan dertig van de achtendertig percelen. Deze huizen, het merendeel in een door de neorenaissance beïnvloede eclectische stijl en een tiental in gematigde art-nouveaustijl, behoren tot zijn rijpe oeuvre. Als architect actief vanaf omstreeks 1880, beantwoordden de vroege ontwerpen van Hamaide overwegend aan het conventionele neoclassicisme. Kort vóór de eeuwwisseling liet hij zich opmerken met de rijk geornamenteerde neorenaissance-architectuur van het hotel Dierckx en het winkelhuis Heye in de Leysstraat. Omstreeks 1905 leverde de architect een bescheiden bijdrage aan de Antwerpse art nouveau, om zijn loopbaan in 1925 stijlvol af te sluiten met de Herbosch Building, een vroeg voorbeeld van art deco.

Met een gevelbreedte van respectievelijk drie en twee traveeën, omvatten de rijwoningen drie bouwlagen onder een zadeldak. Eenvormig wat betreft materiaalgebruik, kregen beide opstanden een individuele behandeling, met variaties zowel in ordonnantie als vormgeving. De lijstgevels hebben een parement uit roomkleurige Silezische brikken in kruisverband, in combinatie met donkergrijze baksteen voor ontlastingsbogen en borstweringen of onderdorpels, blauwe hardsteen voor plint en lekdrempels, en witte natuursteen voor bossage, speklagen en hoekblokken. In het bouwdossier ontbreken de plattegronden.

Nummer 9. Het gevelontwerp onderscheidt zich door een discrete art-nouveau-inslag, via de boogvorm van de vensters, en het decor van de imposten. Regelmatig van opzet, met bossage op de begane grond, is de compositie opgebouwd uit registers van alternerend rechthoekige en getoogde deur- en vensteropeningen, met geaccentueerde ontlastingsbogen en op de bovenverdiepingen verdiepte borstweringen. Een balkon met consoles en ijzeren borstwering legt de klemtoon op de middenas; klassieke hoofdgestel met houten kroonlijst op modillons. Op de inkomdeur na is het houten schrijnwerk naar oorspronkelijk model vernieuwd. De woning beantwoordt aan de klassieke typologie van het burgerhuis, ontsloten door een zijdelings ingeplante inkom- en traphal.

Nummer 11. Klassiek van inspiratie rust de opstand op een winkelpui met pilasters, fries en gevelbreed balkon met ijzeren borstwering. Naar analogie hiermee is de bovenbouw opgebouwd uit gesuperposeerde tweelichten met etablement, en afgewerkt door middel van een klassiek hoofdgestel met houten kroonlijst op klossen. Bij de vernieuwing van het schrijnwerk werd de middenpost van het bovenste tweelicht verwijderd; behouden smeedijzeren keldertralie.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1906#2044.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van burger- en winkelhuis in art-nouveau- en eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302263 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.