erfgoedobject

Directeurswoning Nijverheidsschool

bouwkundig element
ID
302267
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302267

Juridische gevolgen

Beschrijving

Directeurswoning van de Stedelijke Nijverheidsschool, gebouwd door de stad Antwerpen, naar een ontwerp van stadsbouwmeester Gustave Royers uit 1899. Het pand vormde het sluitstuk van de bouwcampagne tot uitbreiding van de school met de verderop in de Rodestraat ingeplante klassen en ateliervleugels, waarvoor Royers in 1898 het ontwerp tekende. De Stedelijke Nijverheidsschool gaat terug op de "nyverheidsakademie" later de Vrije Nijverheidsschool, die in 1859 op privé-initiatief was opgericht, maar in 1866 bij het stedelijk onderwijsnet werd ingelijfd. In oktober 1891 nam de Stedelijke Nijverheidsschool haar intrek in het voormalige Knechtjeshuis aan de Paardenmarkt, en vervolgens meerdere uitbreidingen kende op de achterliggende terreinen palend aan de Rodestraat. De bouw van de directeurswoning werd bij openbare aanbesteding van 22 september 1899 voor een bedrag van 25.490 Belgische frank toegewezen aan de aannemer Gebroeders Grangé uit de Antoon van Dyckstraat, die de werken in 7 maanden diende te voltooien.

Gustave Royers, die in 1875 is dienst trad bij de stad Antwerpen, stond van 1888 tot 1907 als hoofdingenieur-directeur aan het hoofd van de dienst Werken. In die functie volgde hij Pieter Dens op als stadsbouwmeester. Behalve de Nijverheidsschool, behoren tot zijn belangrijkste bouwkundige realisaties de oranjerie van de Kruidtuin uit 1883, de brandweerkazerne uit 1885 aan het Kipdorp, de vismijn uit 1891 in de Scheldestraat, de Schippersbeurs uit 1894 in de Lange Nieuwstraat, een twaalftal stadsscholen waaronder de lagere school uit 1898 op het Stuivenbergplein, en de ambtswoning van de hoofdhavenmeester uit 1899 aan de Oudeleeuwenrui. Van historische betekenis was het aandeel van Royers in de waterbouwkundige aanleg van de Antwerpse haven tijdens zijn ambtsperiode, met het graven van het Lefebvredok, het Amerikadok, het Eerste Havendok en de bouw van de Royerssluis.

Met een gevelbreedte van drie traveeën, omvat de rijwoning een souterrain en drie bouwlagen onder een zadeldak. De lijstgevel onderscheidt zich door een parement uit witte natuursteen (Morley), met gebruik van blauwe hardsteen voor de bewerkte plint, speklagen, de deuromlijsting en lekdrempels. Geleed door de puilijst en kordonvormende lekdrempels, beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema. Registers van rechthoekige muuropeningen, de bovenvensters in geriemde omlijsting met oren, op de tweede verdiepingen geaccentueerd door onderdorpels; het portaal wordt omlijst door een entablement en voluten. Een klassiek hoofdgestel met verdiepte fries en houten kroonlijst op klossen vormt de gevelbeëindiging. Op de inkomdeur na is het houten schrijnwerk bewaard; smeedijzeren souterraintralies.

De directeurswoning beantwoordt aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal met marmermozaïekvloeren. Volgens de bouwplannen beslaat de enfilade van salon, eetkamer en veranda met bovenlicht zoals gebruikelijk de begane grond, in de achterbouw geflankeerd door de keuken. Een zitplaats voor het personeel en de keuken bevinden zich in het souterrain. De eerste verdieping omvat twee slaapkamers, met de badkamer op de entresol, de tweede verdieping twee slaapkamers en een toiletkamer.

  • Stadsarchief Antwerpen, dossier MA#82736, plannen 697#2748-2749.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Directeurswoning Nijverheidsschool [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302267 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.