De dorpskom van Westende-Bad bestaat voornamelijk uit losstaande villa’s te midden van groen en kronkelende paden met centraal de neoromaanse Sint-Theresiakapel. De wijk werd zwaar getroffen tijdens de Eerste Wereldoorlog maar werd heropgebouwd naar vooroorlogs model.
Historiek
In 1887 kocht de Brusselse ondernemer Edouard Otlet duinen gelegen op het grondgebied Middelkerke en Westende. Na enige tijd kwam hij op het idee om deze plaats uit te bouwen tot een elitair vakantieoord. Otlet deed daarvoor beroep op de architect Alban Chambon. Anno 1896 werden te Westende de eerste villa’s in de duinen opgetrokken. Het allereerste hotel, het Westend Hotel, werd in 1898 op de zeedijk gebouwd naar ontwerp van Chambon. Hetzelfde jaar kwam op die zeedijk ook een eerste kursaal.
Kort nadien sprong de samenwerking tussen Otlet en Chambon af. Otlet vond een nieuwe medewerker in de persoon van Octave Van Rysselberghe. Laatstgenoemde legde het definitieve concept vast van de badplaats.
Voor het gebied ten Zuiden van de Koninklijke Baan (nu Henri Jasparlaan) werd geopteerd voor het tuinwijkconcept met losstaande villa’s te midden van groen en kronkelende paden. Dit vormt een tegenstelling met het overwegend stedelijke karakter van het gebied ten noorden van de Koninklijke Baan, getypeerd door een voornamelijk geometrische aanleg en aaneengesloten bebouwing. Deze aanleg uitgetekend door O. Van Rysselberghe in 1903, is tot op heden grosso modo bewaard.
Op de vooravond van de Eerste Wereldoorlog was Westende een bloeiende, exclusieve badplaats met circa 250 villa’s, twee grote hotels, een tramhalte,... De oorlog was echter bijzonder catastrofaal voor de badplaats. Met uitzondering van het hotel Belle Vue naar ontwerp van O. Van Rysselberghe bleef er vrijwel niets overeind.
De wederopbouw geschiedde vrij vlug. Veel cottages werden naar het vooroorlogse model heropgebouwd. Tijdens het interbellum bleef de badplaats haar mondain karakter behouden. De groei van het toerisme had onder meer de oprichting van de Sint-Theresiakapel (1930) tot gevolg.
De Tweede Wereldoorlog verlamde opnieuw de succesvolle toeristische ontwikkeling. Na de oorlog werden heel wat gebouwen gesloopt en vervangen door nieuwe bouw.
Beschrijving
De dorpskom van Westende-Bad bestaat uit de tramhalte, de zomerkapel het voormalige bureau van de Westendse promotiemaatschappij, een aantal hotelletjes en het toeristisch infokantoor.
Dit gebied omvat de H. Jasparlaan als oost-west-as met ten zuiden ervan de vrijstaande Sint-Theresiakapel en een gedeelte van de pittoreske verkaveling met cottages midden tuinen en kronkelende paden. Ten noorden van de H. Jasparlaan, losstaande villa’s als overgang naar de meer stedelijke zone.
De na de Eerste Wereldoorlog heropgebouwde kustarchitectuur sluit aan bij het vooroorlogse uitzicht. Typerend zijnde pannen bedakingen met dakschilden, -vensters en -kapellen, het pseudovakwerk, de luifels, de erkers onder meer uitlopend op hoektorens, het verzorgde houtwerk van schoorstukken en leuningen, het dito metselwerk met onder meer lichte art-deco-inslag.