erfgoedobject

Sas van Boezinge met verdedigingswerk en sluis

bouwkundig element
ID
302301
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302301

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het kanaal Ieper-Boezinge-De Knocke, dat reeds sinds de 13de eeuw gekanaliseerd was, werd tussen 1636 en 1641 tot een kanaal van 30 meter breedte herwerkt. Tussen Boezinge en Steenstrate werd een sas gebouwd dat het oud systeem van de vier overdrachten verving. Deze waren sterk verouderd en lieten niet toe schepen van een grote tonnenmaat te verwerken. Het nieuwe sas van Boezinge overbrugde een niveauverschil van vijf en een halve meter. Deze schutsluisconstructie, gebouwd door Bartholomeus de Buck, was toonaangevend voor zijn periode. Het was uitgerust met een hoog en een laag waterreservoir, respectievelijk ten oosten en ten westen van de sluis gelegen. Deze lieten toe een gedeelte van het water van de versluizing terug op te vangen, wat gezien het soms nijpend watergebrek in de zomer noodzakelijk was.

Het strategisch belang van de het sas voor de bevoorrading van de vesting Ieper was navenant. Het werd dan ook tijdens de laatste fase van de Franse oorlog versterkt. Deze verdedigingswerken maakten deel uit van de doorlopende linie, die Vauban vanaf 1695 liet aanleggen op de voorlijn van de pré-carré. Het geheel bestond uit een doorlopende aarden wal op geregelde afstanden met kleine aarden schans uitgerust. Belangrijke punten zoals bruggen en sassen kregen extra aandacht en werden van een hoornwerk voorzien. Dit was onder meer het geval voor het sas van Boezinge.

In een eerste fase -1695- bleef de verdediging beperkt tot een ravelijn aangevuld met een aarden hoornwerk. Vanaf 1699 grepen nieuwe aanpassingswerken plaats, over dewelke we goed ingelicht zijn dankzij een interne nota van Vauban. Ze omvatte de verstening van de redoute - waardoor ook de capaciteit van het oostelijk reservoir verhoogde - en de verstening van de flank van het hoornwerk. Deze werken werden in de loop van de volgende jaren uitgevoerd zoals blijkt uit het plan van 1711.

Bij ontmanteling van de linie na het Verdrag van Utrecht in 1713 bleef niet alleen het hoornwerk voor het sas, maar ook de verdedigingswal achter de vaart Veurne - Ieper van nivellering gespaard.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het sas vernield. De constructie werd bij de heropbouw opgesplitst in twee sluizen waarvan de nieuwe sluis bij de dorpskern van Boezinge werd ingeplant.

Bij het herstel van de oorspronkelijke sluis in 1929 werd de basisconstructie gerespecteerd. De oorspronkelijke bekleding van Atrechtse zandsteen werd gerecupereerd voor de herbouw van de Ieperse lakenhalle en vervangen door gewapend beton en Doornikse steen. Het waterrecuperatiesysteem werd opgegeven.


Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.01/33011/341.1, Het hoornwerk en de schutsluis van het sas van Boezinge (TERMOTE J., 1995)
Auteurs: Termote, Johan
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kapel Heilige Familie

  • Omvat
    Sluis van Boezinge Sas

  • Omvat
    Sluiswachterswoning van Boezinge Sas

  • Is deel van
    Boezinge


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sas van Boezinge met verdedigingswerk en sluis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302301 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.