De woning van Herman Teirlinck is een vrijstaande villa van één bouwlaag op een quasi rechthoekige plattegrond opgetrokken uit roze geschilderde baksteen onder een afgesnuit en afgewolfd rood pannen zadeldak waarin dakvensters onder plat dak zijn aangebracht.
Historiek
De grond voor het woonhuis aan de Uwenberg werd door de kunstminnende bankier en mecenas Alexander Hess de Lilez aan Herman Teirlinck (1897-1967) ter beschikking gesteld. Ook het woonhuis werd door hem gefinancierd. Herman Teirlinck ontwierp het woonhuis, zoals ook zijn voorgaande woning in Linkebeek. Henry Van de Velde (1863-1957) gaf advies over het huis en de inrichting, ze waren vrienden en familie. Dochter Nele Teirlinck was getrouwd met zoon Tijl Van de Velde. Herman Teirlinck en Henry Van de Velde waren collega’s docenten aan het Hoger Instituut voor Architectuur en Sierkunsten in Terkameren, nadien zal Herman Teirlinck Henry Van de Velde opvolgen als directeur van dit instituut. Mogelijk was er nog een andere ontwerper bij het project betrokken, bijvoorbeeld iemand van de Pelgrimbeweging waarmee Herman Teirlinck contacten onderhield, maar merkwaardig genoeg werd de naam van de architect op de bouwaanvraag niet ingevuld.
Herman Teirlinck woonde de langste en meest productieve tijd van zijn leven aan de Uwenberg in Beersel, 31 jaar lang, tot zijn overlijden in 1967. Na zijn overlijden werd het woonhuis nog enige tijd door de familie Hess de Lilez verhuurd, vanaf 1979 aan de gemeente Beersel. De opening van het Herman Teirlinckmuseum viel samen met zijn 100ste verjaardag. In 1981 werd het huis met subsidies van de Vlaamse gemeenschap door de gemeente Beersel aangekocht. In 2009 werd het pand, in het vooruitzicht van 30 jaar museum, nogmaals opgeknapt.
Beschrijving
Inplanting
De vrijstaande villa is ingeplant op het uiteinde van straat Uwenberg vanwaar men een zicht heeft op de Zennevallei, heden doorsneden door de E19. De tuin strekt zich grotendeels uit op de steile bergwand.
Exterieur
De woning Herman Teirlinck is een vrijstaande villa van één bouwlaag op een quasi rechthoekige plattegrond opgetrokken uit roze geschilderde baksteen onder een afgesnuit en afgewolfd rood pannen zadeldak waarin dakvensters onder plat dak zijn aangebracht. Aan de voorzijde wordt het gebouw getypeerd door een verspringend volume onder zadeldak, afgewerkt met een puntgevel waarin het verdiepte inkomportaal en een monumentale schouwpijp zijn aangebracht. Aan de west- en oostzijde bevinden zich bakstenen erkers. De rechthoekige vensters zijn al dan niet voorzien van houten luiken. Het rondboogportaal is versierd met decoratieve schilderingen uit Reinaert de Vos (geconsolideerde beschadigingen onderaan) gesigneerd en gedateerd "Irene/ Van Der/ Linden/ 1935". Het schrijnwerk is van hout.
De villa is op het moment van de voorlopige bescherming overwoekerd door klimop.
De omringende en beboomde tuin is toegankelijk via een houten hek tussen bakstenen pijlers. Op de rand van de steile berghelling staat een (gereconstrueerd) houten tuinpaviljoen onder rieten dakje.
Grondplan
De volledig onderkelderde woning heeft op de begane grond een centrale hal die toegang geeft tot de woonkamer met 'coin de feu' en de keuken met aansluitende garage. Een trap leidt naar de verdieping, slaap- en badkamer, en wc. Op de zolderverdieping bevinden zich één zolderkamer en twee zolderruimtes.
Interieur
De interieurafwerking is sober met eenvoudige houten binnendeuren (al dan niet beglaasd). De woonkamer heeft een parketvloer (tweekleurig in geometrisch patroon), een schouwmantel van rode en gesinterde baksteen, zwart gelakte (?), tot op de vloer doorgetrokken geblokte vensteromlijstingen en eenvoudig lijstwerk in de overgang van muur en plafond. De keuken heeft een zwart-wit tegelvloer en uiterst sobere zwartmarmeren schouw. De zolderverdieping heeft een (grenenhouten?) plankenvloer.
Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier 4.001/23002/101.1, woning Herman Teirlinck (C. Verloove, 2013). Auteurs: Verloove, Claartje Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)