Aan de toenmalige Vredestraat, nu Alfred Nobelstraat, kwam midden jaren vijftig in opdracht van de lokale sociale huisvestingsmaatschappij De Woningnood een kleinschalige volkswijk van zestien wooneenheden, verdeeld over vier volumes, tot stand. De Vilvoordse architect Lucien Engels ontwierp de woningen in expo-stijl.

Aan weerszijden van de straat zijn telkens twee symmetrische bouwvolumes ingeplant, waarvan één loodrecht en één parallel ten opzichte van de straat georiënteerd is. Op het aanlegplan was een beperkte groenaanleg voorzien, waarbij een gebogen pad vanaf de straat tot het parallelle volume leidde en vervolgens tot een loodrecht pad langs de voorgevel van het andere volume. In beide groene voortuinstroken waren een cirkelvormige zandbak en een betonnen zitbank voorzien, die nu niet aanwezig zijn. De huidige groenaanleg is heel eenvoudig en de zone aan de straat wordt ingenomen door parkeerplaatsen. Achterin de tuinen zijn meerdere kleine volumes gebouwd, die volgens de ontwerpplannen samen zestien kolenhokken moesten voorzien. Nu zijn er twaalf hokken bewaard, opgevat als volumes onder licht hellende en uitkragende plat daken, ondersteund door houten spansels.

Karakteristieke meergezinswoningen van twee bouwlagen met een licht hoger opgetrokken voorgevel onder uitkragende lessenaarsdaken, kenmerkend voor de modernistische bouwstijl en –periode. De vormgeving, aanleunend bij de expo-stijl, verleent de gevels een sculpturaal karakter. Dit aspect wordt versterkt door weloverwogen kleurenschema’s, namelijk wit geschilderde bakstenen gevels op plinten in zichtbaar metselwerk, ter hoogte van de toegangstravee voorzien van een grijze beschildering in twee schakeringen. Elk volume is daarnaast voorzien van een eigen kleuraccent, namelijk blauw, groen, geel of rood, die de afwerkingslaag vormt van de oorspronkelijke metalen ramen, de houten en metalen deuren, de houten kroonlijsten en de stalen balkons en spijlen, zowel in het geval van de woningen als de kolenhokken. Het oorspronkelijke schrijnwerk van ramen en deuren is volledig vernieuwd, doch respectvol met behoud van de originele kleurstelling. De individualiteit die de volumes door de kleurenschema’s bezitten, wordt doorgetrokken op het niveau van de individuele wooneenheden. Alle appartementen hebben een eigen toegangsdeur, waarbij ook de twee appartementen op de bovenverdieping bereikbaar zijn via een toegangsdeur op straatniveau. De vier deuren zijn centraal in de gevels gesitueerd, gekoppeld onder een doorlopende betonnen luifel en verlevendigd door speelse, decoratieve spijlen, die bij drie van de vier volumes nog bewaard zijn. Ook de afzonderlijke volumes voor de kolen worden geritmeerd door afzonderlijke deuren, die volgens de plannen toegang geven tot afgescheiden kolenbakken.

De achtergevels van de volumes zijn voorzien van een centrale uitbouw, op de bovenverdieping geflankeerd door strakke, betonnen balkons met een fijne metalen afsluiting. De uitbouw wordt geritmeerd door twee verticale rijen cirkelvormige verluchtingsbuizen, die uit de gevel kragen en hierdoor een bijkomend sculpturaal detail vormen. Volgens de bouwplannen en in overeenstemming met de gevelopbouw omvat elk appartementsgebouw twee appartementen per bouwlaag . Elk appartement beschikt over een kleine kolenopslagplaats aan de inkom en vervolgens een gang die leidt tot de woonplaats aan voorzijde met achterliggend de eethoek volgens een open plan. De gang leidt eveneens tot de keuken die voorzien is van een afzonderlijke voorraadkamer. Twee achterdeuren, namelijk vanuit de keuken en de eethoek, leiden tot een terras of balkon, waarop ook de uitbouw met droogkast uitgeeft. Het nachtgedeelte is afgesloten van het leefgedeelte met een afzonderlijk sas dat toegang biedt tot een badkamer en twee slaapkamers.

Engels ontwierp ook hier het ingemaakt meubilair mee op maat van de woningen. Zo ontwierp hij volgens de bouwplannen een gootsteenkast, voorzien van typerende houten, opstaande deurklinken. Ook de ingemaakte kastenwand tussen de keuken en eethoek, vermoedelijk benut als doorgeefluik, ontwierp Engels in dezelfde vormgeving, aangeduid op de bouwplannen door de tekening van een driehoekig handvat. Dit meubilairontwerp leunt aan bij eerdere realisaties van architecten Engels en De Winter in private woningen in Vilvoorde.

Evaluatie

De waarde van dit ensemble ligt voornamelijk in de detaillering en ontwerpkwaliteiten van de kleinschalige, functionele architectuur. Ondanks de vernieuwing van het schrijnwerk, is het karakter van het wijkje bewaard en vormt het een representatief voorbeeld van expo-stijl, voorzien van speelse architecturale details en kleuraccenten.