erfgoedobject

Bomenrij met 8 knoteiken en 2 knotwilgen

landschappelijk element
ID
302498
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302498

Juridische gevolgen

Beschrijving

Ten zuiden van de dorpskern van Kapellen ligt een weiland met dertien opmerkelijke knotbomen. Deze hoger gelegen locatie is historisch bekend als de Drogeweide. Het betreft acht zomereiken (Quercus robur), en twee knotwilgen (Salix sp.)langsheen de Bergeveldstraat. Deze knotbomen zijn beeldbepalend, vooral omwille van hun hoogte en representatieve groeivorm. De grootste knoteik heeft een stamomtrek van 3,21 meter op 1,50 meter hoogte gemeten en bij de grootste knotwilg 2,89 meter. Lager in het weiland staan nog drie knotessen.

Op historisch kaartmateriaal is het perceel waarop de knotbomen staan reeds goed herkenbaar. Tijdens de 18de eeuw grensde het perceel aan een boscomplex. Vermoedelijk was het perceel toen al een weiland omdat het toponiem Drogeweide al in 1783 geattesteerd is. Alleszins is het perceel op de topografische kaart van 1864 duidelijk herkenbaar als weiland te midden van de akkers. Het weiland is afgezoomd met een beplante aarden wal. Zowel het weiland als de houtwal is terug te vinden op alle topografische kaarten tot 1970. Van deze houtwal is vandaag weinig bewaard. Enkel langsheen de Bergeveldstraat staan de knotbomen nog op een deel van deze wal.

Doorheen de geschiedenis is er bij knotbomen een evolutie in de soortkeuze te onderscheiden. Algemeen wordt aangenomen dat zomereik (Quercus robur) al het langst in gebruik is als knotboomsoort. Later werd gewone es (Fraxinus exelsior) een populaire knotboom en pas daarna werd er overgeschakeld op wilg (Salix sp.). Het samen voorkomen van deze drie soorten op de Drogeweide is bijgevolg erg opvallend. Het knotten van bomen was vroeger een wijdverspreide snoeivorm. Deze beheervorm raakte in onbruik, waardoor veel knotbomen de laatste decennia uit het landschap verdwenen. Knotbomen voorzagen de lokale gemeenschap van onder andere rijshout, geriefhout, brandhout of loofvoedering en werden meestal langs perceelranden aangeplant, wat ook hier het geval is.

  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Tweede editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1880-1884, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
  • Topografische basiskaart numerieke reeks, Nationaal Geografisch Instituut, uitgegeven in 2009, schaal 1:10.000.
  • KEMPENEERS P. 2009: Kapellen bij Glabbeek. Plaatsnamen en hun geschiedenis. In: Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie, LXXXI.
  • WAUTERS A. 1882: Géographie et histoire des communes Belges, arrondissement de Louvain, canton de Glabbeek, Brussel.

Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier 4.01/24137/110.1, Houtig erfgoed Vlaams-Brabant, fase A.2, nr.14
Auteurs: Van Ormelingen, Jan
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Drie knotessen als perceelsrandbeplanting

  • Is deel van
    Kapellen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bomenrij met 8 knoteiken en 2 knotwilgen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302498 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.