Kampenhout is een typisch woondorp met agrarisch karakter binnen de driehoek Brussel-Mechelen-Leuven, dat eertijds zijn belang ontleende aan de aanwezigheid van een hoofdschepenbank (sinds 1251). Qua structuur is het een straatdorp, met planmatige aanleg, uitgebouwd langs de verbindingsweg Leuven-Mechelen, waarvan de Dorpsstraat een verlenging is.
Qua bebouwing ontsnapt het centrum van Kampenhout aan de banaliteit door de ongewone configuratie van drie in elkaars gezichtsveld liggende 19de-eeuwse gebouwen, die het dorpsbeeld karakteriseren: de neogotische Onze-Lieve-Vrouwkerk (1875) van Hansotte, het eveneens neogotische bejaardenhuis (1886, 1890 en 1904) van J. Goethals en tussenin het eclectisch getinte voormalige gemeentehuis waarvan de ontwerper onbekend is.
Beeld- en identiteitsbepalend in het centrum van Kampenhout is de gaaf bewaarde en karakteristieke villa (1883) uit het einde van de 19de eeuw, in een eclectische vormgeving met pittoreske inslag, die een bijzondere betekenis ontleent aan de jarenlange functie als gemeentehuis en in de jaren 1990 met sloping werd bedreigd. Ruimtelijk visueel vormt dit qua afmetingen vrij bescheiden landhuis als het ware een bindteken tussen de grootschalige volumes van de Onze-Lieve-Vrouwkerk en het bejaardentehuis. Waarde en betekenis van deze beide neogotische gebouwen zijn vooralsnog bij gebrek aan meer concrete gegevens moeilijk in te schatten. Gezien hun dominante aanwezigheid in het dorpsbeeld en representatief karakter worden ze opgenomen in een dorpsgezicht uitgebreid tot de ommuurde pastorietuin, die historisch en typologisch onlosmakelijk is verbonden met de monumentale pastorie (Koninklijk Besluit 09/10/1973).
Bron: Archief Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, DB000046, Dorpskern Kampenhout, beschermingsdossier Auteurs: Paesmans, Greta Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Ten zuidwesten van de Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw bevindt zich een Heilig Hartbeeld. Dit beeld werd feestelijk onthuld en ingewijd op 4 september 1927 door monseigneur De Wachter, oud-pastoor van Kampenhout, die zich liet bijstaan door toenmalig pastoor Remi Willems. Burgemeester Frederik Wouters droeg het beeld in zijn toespraak ook op aan de gevallen burgers en soldaten van de Eerste Wereldoorlog. De inwijding werd afgerond met een voor de gelegenheid geschreven ‘Huldecantate’ van E. Stehle, uitgevoerd door een koor van 200 zangers.
VANNEUVILLE B., DE CONINCK A., HENDRICKX B. & VANHOOF T. 2004: Onze-Lieve-Vrouw Kampenhout duizend jaar jong, Kampenhout, 12.
Informatie verkregen van Heemkring Campenholt (5 juni 2020).