is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Driegevelvilla in cottagestijl
Deze vaststelling is geldig sinds
Deze driegevelvilla in cottagestijl werd in 1924 ontworpen door de Mortselse bouwmeester Armand De Backer voor Antoon Pieraerts uit de Lange Nieuwstraat 40 in Antwerpen.
Armand De Backer is bekend als de huisarchitect van de firma Agfa-Gevaert, waarvoor hij samen met zijn vader het grootste deel van het patrimonium realiseerde, onder meer de opvallende, als monument beschermde watertoren als icoon van de hoofdvestiging in Mortsel. Tot 1930 hanteerde Armand de Backer een veeleer streekgebonden romantische architectuur, waarvan deze villa in Deurne een goede illustratie is. Tevens vertegenwoordigt de villa de behoudsgezinde architectuur die men bij de ontwikkeling van de Ter Rivierenwijk voor ogen had, een wijk waarvan de Turnhoutsebaan het gezicht vormde voor het doorgaande verkeer naar Deurne-dorp en verder richting de stad Antwerpen. De grote, half vrijstaande woning is ingeplant als afsluiter van een rij van vier woningen, die samen een aaneengesloten interbellumgeheel vormen op de Turnhoutsebaan.
De opvallende karakteristieken van de cottagestijl die De Backer voor ogen had, zijn bij een verbouwing verdwenen: oorspronkelijk was de gevelpunt van de zijgevel voorzien van pseudovakwerk en hadden alle vensters houten luiken met art-decomotieven. Verhoudingen, typerend materiaalgebruik en afwisseling in grootte en plaatsing van de muuropeningen, bleven als stijlkenmerken wel bewaard.
De villa telt twee bouwlagen en twee brede traveeën onder een pannen zadeldak (vernieuwde pannen) met in het dakvlak een brede dakkappel. De begane grond heeft een bakstenen parement op hardstenen plint, de bovengevels zijn met cementering afgewerkt. Het ruime, brede perceel, met afgesloten voortuin en ruime achtertuin, gaf de architect de mogelijkheid om de zijgevel als façade uit te werken. Het is een brede puntgevel van drie traveeën, met op de begane grond rechts het portaal, geaccentueerd door een houten luifel aan ijzeren stangen, een hardstenen omlijsting, die treden en als één geheel uitgewerkte zij- en bovenlichten. De hoek met de voorgevel wordt ingenomen door een hoekvenster onder natuurstenen latei en met in art deco uitgewerkte zuil die de hoek markeert. Daarboven een smeedijzeren arm voor een op de bouwtekening weergegeven lamp. De verdieping is regelmatige ingedeeld met drie identieke rechthoekige vensters; in de geveltop een rechthoekig zoldervenster en een oculus in de top. De straatgevel van twee traveeën bevat brede rechthoekige vensteropeningen van verschillende grootte. Behalve het hoekvenster, zorgt ook de houten erker met natuurstenen basis op de verdieping voor een pittoresk cottagestijlaccent. Alle vensters hebben natuurstenen lateien en hoekstenen, en waren oorspronkelijk voorzien van luiken en fijne roedeverdeling.
De plattegrond van de villa getuigt van zin voor vernieuwing. De Backer werkte een plan uit dat volledig losstaat van de enkelhuisplattegrond die heel vaak vanuit de 19de-eeuwse rijwoning werd toegepast op vrijstaande of half vrijstaande woningen. De zijdelingse ingang leidt naar een portaal met gastentoilet en een ruime L-vormige hal met trappenhuis. Alle leefruimtes zijn rondom de hal gebouwd en van daaruit rechtstreeks toegankelijk. Aan straatzijde biedt de begane grond ruimte aan een eetkamer en een salon. Links naast de hal, tegen de zijgevel aan, is het bureel gesitueerd. De ruime keuken krijgt een volwaardige plaats in het hoofdgebouw en is zowel vanuit de hal als met een sas via de eetkamer te bereiken. Achteraan de woning een klein bijgebouw met bijkeuken en wasplaats. De woning is volledig onderkelderd, met proviand- en wijnkelders. Op de verdieping vinden we drie ruime slaapkamers en een opvallend grote badkamer met aansluitende toiletkamer, gesitueerd tegen de zij- en tuingevel. Een aparte, smallere steektrap tussen twee slaapkamers leidt verder naar de mandardeverdieping, waar behalve drie zolderkamers, ook een logeer- en dienstmeidenkamer gepland waren.
Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is deel van
Turnhoutsebaan (Deurne)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Driegevelvilla in cottagestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302547 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Stad Antwerpen
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.